Metapneumovirus là một chủng virus gây ra các bệnh viêm đường hô hấp ở trẻ nhỏ. Trong đó, viêm phổi do Metapneumovirus là một bệnh lý nguy hiểm cần được phát hiện và điều trị sớm để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Vậy chúng ta cùng tìm hiểu bài viết dưới đây nhé.
Tổng quan chung
Viêm phổi do Metapneumovirus là tình trạng nhu mô phổi bị viêm nhiễm, bao gồm viêm phế nang, túi phế nang, ống phế nang, tổ chức liên kết khe kẽ và viêm tiểu phế quản tận cùng do sự xâm nhập và lây lan nhanh chóng của Metapneumovirus.
Trẻ em dưới 5 tuổi, người lớn trên 65 tuổi và những người có hệ thống miễn dịch yếu là đối tượng dễ mắc viêm phổi do Metapneumovirus. Khi một trẻ nhiễm bệnh sẽ dễ lây bệnh cho người khác trong gia đình, trường học, khu vui chơi… từ đó bùng phát thành dịch trong cộng đồng. Hơn nữa, khi mắc bệnh, tình trạng bệnh có nguy cơ xuất hiện biến chứng cao hơn.
Triệu chứng
Các triệu chứng thường gặp của viêm phổi do Metapneumovirus bao gồm:
- Ho.
- Sốt.
- Nghẹt mũi.
- Đau họng.
Các triệu chứng nghiêm trọng hơn của Metapneumovirus bao gồm các triệu chứng đường hô hấp dưới như:
- Viêm thanh quản.
- Viêm tiểu phế quản (như RSV).
- Viêm phổi.
- Cơn hen suyễn cấp tính.
Điều quan trọng cần lưu ý là viêm tiểu phế quản không giống với viêm phế quản ở người lớn.
Bệnh đường hô hấp dưới có thể đủ nghiêm trọng để phải nhập viện và thậm chí phải chăm sóc đặc biệt trong những trường hợp hiếm gặp. Ngoài ra, Metapneumovirus có liên quan đến nhiễm trùng tai.
Về các triệu chứng ở người lớn, các triệu chứng của Metapneumovirus có thể trông hơi khác một chút. Người lớn bị nhiễm Metapneumovirus có thể bị viêm phổi do virus, hen suyễn nặng hơn hoặc các triệu chứng của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD). Người lớn có thể bị viêm phế quản.
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây nên tình trạng viêm phổi này là do sự xâm nhập của Metapneumovirus (Human Metapneumovirus- HMPV).
- Metapneumovirus là một virus mới thuộc họ Paramyxovirus được phát hiện từ năm 2001 bởi các nhà khoa học ở Hà Lan, có nhiều đặc điểm dịch tễ tương tự như RSV, virus hợp bào hô hấp thường gây bệnh vào dịp đông – xuân tại Việt Nam.
- Metapneumovirus được lây truyền từ người này sang người khác chủ yếu do tiếp xúc trực tiếp với các giọt bắn có chứa virus gây bệnh trong không khí được người bệnh giải phóng ra khỏi cơ thể khi giao tiếp, ho, hắt hơi,… Một số ít trường hợp, bệnh nhân bị nhiễm bệnh do tiếp xúc với các bề mặt có chứa virus gây bệnh nhưng tay nắm cửa, đồ chơi, đồ dùng cá nhân,…
- Chủng virus này có thể gây viêm đường hô hấp cấp trên và dưới ở mọi lứa tuổi. Khi nhiễm virus, người bệnh xuất hiện các triệu chứng hô hấp trên như ho nhiều, khó thở kèm theo sốt. Sau đó bệnh tiến triển thêm với các dấu hiệu ho nhiều, cảm giác khó thở, thở khò khè, một số trường hợp nặng hơn có dấu hiệu tổn thương phổi khi chụp X-quang, viêm phổi hoặc viêm tiểu phế quản.
- Theo đánh giá của các chuyên gia y tế, Metapneumovirus ít phổ biến và thường không gây diễn tiến nặng. Tuy nhiên, tại miền Bắc nước ta, giai đoạn chuyển mùa đông và đầu mùa xuân thời tiết thay đổi thất thường, độ ẩm trong không khí cao tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn gây bệnh hô hấp như RSV, phế cầu, cúm, Hib, Metapneumovirus… phát triển mạnh, từ đó làm gia tăng số ca mắc bệnh.
- Khi đồng nhiễm Metapneumovirus cùng các vi khuẩn, virus khác thì nguy cơ bệnh diễn tiến nặng, gây biến chứng sẽ tăng cao. Bên cạnh đó, việc gia tăng số ca bệnh diễn tiến nặng do Metapneumovirus có nguyên nhân cộng hưởng do “nợ miễn dịch” sau thời gian giãn cách xã hội và giảm tiếp xúc trong đại dịch Covid-19.
Đối tượng nguy cơ
Metapneumovirus ở người thường gây bệnh chủ yếu ở trẻ em và người lớn tuổi, những người có nhiều khả năng tiến triển thành viêm tiểu phế quản, viêm phế quản hoặc viêm phổi.
Chẩn đoán
Các bác sĩ thường chẩn đoán viêm phổi do metapneumovirus dựa trên các triệu chứng và tiền sử sức khỏe của bạn. Bác sĩ có thể sử dụng que mềm (tăm bông) để lấy mẫu từ mũi hoặc họng của bạn. Phòng xét nghiệm sẽ xét nghiệm mẫu để tìm virus và các bệnh nhiễm trùng khác. Hãy nhớ rằng bạn có thể sẽ không được xét nghiệm HMPV trừ khi bạn có các triệu chứng nghiêm trọng.
Đôi khi, các bác sĩ cũng có thể thực hiện nội soi phế quản hoặc chụp X-quang ngực để tìm kiếm những thay đổi trong đường thở của phổi.
Phòng ngừa bệnh
Bệnh nhân của bạn có thể giúp ngăn ngừa sự lây lan của HMPV và các loại virus đường hô hấp khác bằng cách thực hiện theo các bước sau:
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây.
- Tránh chạm vào mắt, mũi hoặc miệng bằng tay chưa rửa.
- Tránh tiếp xúc gần với những người đang bị bệnh.
- Bệnh nhân có các triệu chứng giống cảm lạnh nên
- Che miệng và mũi khi ho và hắt hơi.
- Rửa tay thường xuyên và đúng cách (bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây).
- Tránh dùng chung cốc và đồ dùng ăn uống với người khác.
- Kiềm chế hôn người khác.
- Ở nhà khi bị bệnh.
Ngoài ra, việc vệ sinh các bề mặt có thể bị ô nhiễm (như tay nắm cửa và đồ chơi dùng chung) có thể giúp ngăn ngừa sự lây lan của HMPV.
Điều trị như thế nào?
Không có bất kỳ loại thuốc kháng virus nào có thể điều trị được virus gây viêm phổi ở người. Hầu hết mọi người có thể kiểm soát các triệu chứng tại nhà cho đến khi họ cảm thấy khỏe hơn. Nếu nhập viện, các bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng để bệnh không nặng hơn.
Có thể điều trị bằng cách:
- Liệu pháp oxy. Nếu bạn khó thở, nhà cung cấp có thể cung cấp thêm oxy cho bạn thông qua một ống trong mũi hoặc mặt nạ trên mặt bạn.
- Truyền dịch tĩnh mạch. Truyền dịch trực tiếp vào tĩnh mạch (IV) có thể giúp bạn đủ nước.
- Corticosteroid. Steroid có thể làm giảm viêm và có thể làm giảm một số triệu chứng của bạn.
Hi vọng những chia sẻ trên sẽ giúp các bạn hiểu hơn về viêm phổi do Metapneumovirus.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
