Rôm sảy là bệnh ngoài da lành tính nhưng có thể gây ra nhiều phiền toái cho người bệnh bởi những cơn ngứa bứt rứt, khó chịu và gây mất thẩm mỹ. Bệnh có thể xảy ra ở cả trẻ nhỏ và người lớn. Hãy cùng Pharmacity tìm hiểu về rôm sảy qua bài viết dưới đây.
Tổng quan chung
Rôm sảy hay phát ban nhiệt (Miliaria) là một tình trạng xảy ra trong thời tiết nóng, ẩm ướt. Rôm sảy thường không gây đau đớn nhưng có thể gây khó chịu và ngứa. Cảm giác châm chích dai dẳng có thể gây khó chịu. Rôm sảy biểu hiện ở dạng mụn nước có thể gây đau khi chạm vào.
Rôm sảy thường lành tính có thể tự khỏi khi trời mát mà không cần điều trị nhưng nếu không biết chăm sóc, chữa trị có thể có biến chứng nặng hơn như viêm nang lông, nhọt. Vì vậy dạng rôm sảy nhiễm trùng nặng có thể cần được điều trị y tế, do đó, cách tốt nhất để giảm các triệu chứng là làm mát da và ngăn đổ mồ hôi.
Rôm mụn nước thường gặp ở trẻ em vào mùa hè nóng nực. Tuy nhiên vẫn ảnh hưởng đến người lớn. Rôm sảy phát triển khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn (ống dẫn mồ hôi) giữ mồ hôi dưới da.
Triệu chứng
Những triệu chứng nổi rôm sảy ở người lớn
- Trên da người bệnh xuất hiện những nốt mụn đỏ li ti, gây ngứa, cảm giác như bị châm chích và gây sưng nhẹ ở những vùng da bị ảnh hưởng.
- Những vùng da dễ bị rôm sảy là vùng da tích tụ nhiều mồ hôi như phần da lưng, ngực , bẹn, nếp gấp khuỷu tay, sau đầu gối.
- Rôm sảy có thể lan rộng ra các vùng da trên cơ thể nhưng bệnh không gây lây lan sang người khác.
- Bệnh thường gặp ở các vùng khí hậu nóng ẩm. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, hoặc những nốt rôm sảy bị cọ xát với quần áo sẽ khiến triệu chứng ngứa rát ở người bệnh thêm nghiêm trọng.
Những triệu chứng nổi rôm sảy ở trẻ em
Ở trẻ có 3 dạng rôm sảy bao gồm:
- Rôm dạng tinh thể (miliaria crystalina): Thường xảy ra ở trẻ nhỏ do chậm phát triển các ống tuyến mồ hôi. Là loại rôm sảy nhẹ nhất chỉ ảnh hưởng tới các ống tuyến trên cùng của da bị ảnh hưởng. Loại rôm sảy này không biểu hiện viêm, ngứa hay đau. Thường xảy ra do sốt cao và để lại các mảng da bị bong khi đã dứt bệnh.
- Rôm đỏ (miliaria rubra) là loại xảy ra sâu trong da. Vùng da bị ảnh hưởng xuất hiện những nốt mụn đỏ, cảm giác ngứa da. Thường xảy ra do thời tiết nóng ẩm.
- Rôm sâu (miliaria profunda): Loại này tổn thương ở lớp sâu nhất của da, xảy ra do tuyến mồ hôi bị tổn hại nặng, thường sau khi bị rôm sảy đỏ kéo dài. Là loại ít gặp nhất trong các dạng rôm sảy.
Nguyên nhân
Rôm sảy phát triển khi một số ống dẫn mồ hôi của bị tắc. Thay vì bay hơi, mồ hôi bị giữ lại dưới da, gây viêm và phát ban.
Không phải lúc nào cũng rõ ràng lý do tại sao các ống dẫn mồ hôi bị chặn, nhưng một số yếu tố dường như đóng một vai trò, bao gồm:
- Ống dẫn mồ hôi chưa trưởng thành: Ống dẫn mồ hôi của trẻ sơ sinh không được phát triển đầy đủ. Chúng có thể dễ dàng vỡ hơn, giữ lại mồ hôi dưới da.
- Khí hậu nhiệt đới: Do thời tiết nóng ẩm.
- Hoạt động thể chất: Tập thể dục cường độ cao, làm việc chăm chỉ hoặc bất kỳ hoạt động nào khiến bạn đổ mồ hôi nhiều.
- Quá nóng: Mặc quần áo quá ấm hoặc ngủ dưới chăn điện có thể dẫn đến rôm sảy do quá nóng.
- Nghỉ ngơi kéo dài trên giường: Có thể xảy ra ở những người bị giam cầm trong thời gian dài, đặc biệt nếu họ bị sốt.
Đối tượng nguy cơ
Bệnh có thể xảy ra ở trẻ nhỏ và người lớn, một số người có thể dễ bị bệnh:
- Trẻ sơ sinh dễ mắc bệnh nhất.
- Khí hậu nhiệt đới: Những người sống ở vùng nhiệt đới có nhiều khả năng bị phát ban nhiệt hơn nhiều so với những người ở vùng khí hậu ôn đới.
- Hoạt động thể chất: Bất cứ điều gì khiến bạn đổ mồ hôi nhiều, đặc biệt là nếu bạn không mặc quần áo cho phép mồ hôi bay hơi.
Chẩn đoán
Để chẩn đoán bệnh rôm sảy thường có các cách sau:
- Chẩn đoán dựa vào đặc điểm mụn nước, độ tuổi hay gặp, thời tiết nóng ẩm, vị trí thường gây rôm sảy.
- Không cần đề xuất xét nghiệm cận lâm sàng để chẩn đoán
- Chẩn đoán mức độ để đưa ra phương pháp điều trị hợp lý
Phòng ngừa bệnh
Để phòng ngừa bệnh rôm sảy bạn có thể dùng các cách dưới đây:
- Sử dụng máy lạnh, quạt thông khí để da luôn được thoáng mát.
- Mặc quần áo rộng rãi thoáng mát, thấm mồ hôi tốt.
- Kết hợp nghỉ ngơi, ăn nhiều đồ mát và uống nhiều nước. Đây là cách bảo vệ cơ thể khi thời tiết nóng đơn giản nhất.
- Giữ phòng ngủ thông thoáng, vệ sinh sạch sẽ chăn ga gối đệm.
- Với các bé, cần tìm hiểu rõ cách trị rôm sảy theo từng tiêu chí riêng biệt vì hệ bài tiết của bé chưa hoàn thiện như người lớn.
Điều trị như thế nào?
- Tránh quá nóng để hạn chế rôm sảy, khi da mát, rôm sảy có xu hướng giảm rõ ràng và nhanh chóng.
Ngoài ra còn một số cách sau:
- Thuốc mỡ: Các dạng rôm sảy nghiêm trọng hơn cần dùng thuốc mỡ bôi lên da để giảm bớt sự khó chịu và ngăn ngừa các biến chứng. Các phương pháp điều trị tại chỗ như vậy có thể bao gồm:
- Calamine lotion để làm dịu ngứa
- Lanolin khan, có thể giúp ngăn chặn tắc nghẽn ống dẫn và ngăn chặn các tổn thương mới hình thành
- Steroid tại chỗ trong trường hợp nghiêm trọng nhất
- Trong thời tiết nóng, mặc quần áo rộng, nhẹ, hút ẩm từ da.
- Dành nhiều thời gian nhất có thể trong các tòa nhà máy lạnh.
- Tắm trong nước mát với xà phòng không thấm nước, sau đó để da khô thoáng thay vì dùng khăn tắm.
- Sử dụng kem dưỡng da calamine hoặc nén mát để làm dịu da ngứa, kích ứng.
Tắm trong nước mát với xà phòng không thấm nước để trị rôm sảy
Trên đây là những chia sẻ về rôm sảy. Hy vọng bài viết sẽ đem lại nhiều thông tin hữu ích cho bạn đọc.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, không tự ý làm theo hướng dẫn của bài viết.