Bệnh não Wernicke là một rối loạn khởi phát cấp tính xảy ra chủ yếu do thiếu vitamin B1 và thường xuất hiện ở những người nghiện rượu. Vậy chúng ta cùng tìm hiểu bệnh não Wernicke là gì? qua bài viết dưới đây nhé.
Tổng quan chung
Bệnh não Wernicke được đặc trưng bởi sự khởi phát cấp tính biểu hiện lẫn lộn, rung giật nhãn cầu, liệt vận nhãn một phần.
Đặc điểm bệnh là tổn thương hệ thần kinh trung ương được phân bố đối xứng quanh não thất 3, cống não và não thất 4. Sự thay đổi ở động vật có vú, nhân vùng dưới đồi, nhân lục, chất xám quanh cống não, nhân vận động mắt, và nhân tiền đình là phổ biến.
Triệu chứng
Thực tế chúng ta có thể nhận thấy những biểu hiện đơn giản của bệnh não Wernicke dựa vào những đặc điểm sau đây:
- Sự bất thường ở mắt: Bệnh nhân xuất hiện triệu chứng rung giật nhãn cầu theo chiều ngang đồng thời tê liệt các cơ.
- Lú lẫn: Phản ứng chậm với các tình huống xảy ra bất ngờ, mất định hướng không gian, không tập trung, lãnh cảm,…
- Buồn ngủ.
- Đi chậm, khoảng cách bước chân ngắn. Dáng đi mất cân bằng có thể do bệnh nhân bị nhồi máu tiểu não.
- Rối loạn thị giác do bị viêm mạch máu hoặc nhồi máu.
- Các ngưỡng đau thần kinh ngoại biên dần dần tăng lên, người bệnh xuất hiện rối loạn thần kinh tự động nặng đặc trưng bởi cường giao cảm biểu hiện như run, kích động hoặc giảm hoạt động như thân nhiệt giảm, hạ huyết áp, ngất.
Nếu không kịp thời phát hiện và điều trị sớm, bệnh nhân sẽ rơi vào trạng thái hôn mê, thậm chí là tử vong. Mặc dù tình trạng hôn mê với bệnh nhân bị bệnh não Wernicke tương đối hiếm nhưng chúng có thể là tiến triển nhanh gây tử vong nếu không được điều trị.
Nguyên nhân
- Do thiếu vitamin B1 (Thiamin): Khi thiếu hụt thiamin sẽ dẫn đến giảm nồng độ alpha-keto-glutarate, acetate, citrate, acetylcholine và tích tụ lactate và pyruvate. Sự thiếu hụt này có thể gây ra mất cân bằng chuyển hóa dẫn đến chết thế bào thần kinh. Tế bào thần kinh chết ở thể vú và đồi thị đã được mô tả ở nhiều trường hợp bệnh não Wernicke.
- Nghiện rượu: Uống nhiều rượu sẽ cản trở sự hấp thu thiamin từ đường tiêu hóa và tích trữ ở gan; chế độ dinh dưỡng nghèo nàn ở người nghiện rượu thường không cung cấp đủ lượng thiamin cần thiết.
- Suy dinh dưỡng
- Nôn nhiều do nghén nặng trong thời kỳ thai sản
- Nuôi dưỡng đường tĩnh mạch kéo dài
- Mắc bệnh lý ác tính
- Hội chứng suy giảm miễn dịch
- Bệnh gan
- Cường giáp
- Mắc chứng chán ăn nặng.
Đối tượng nguy cơ
Một số đối tượng nguy cơ bị bệnh não Wernicke là:
- Người nghiện rượu
- Người suy dinh dưỡng
- Thai phụ nôn nhiều do nghén nặng trong thời kỳ thai sản.
- Người có bệnh lý ác tính, hội chứng suy giảm miễn dịch, bệnh gan, cường giáp và chứng chán ăn nặng.
Chẩn đoán
Hiện nay chưa có kỹ thuật chẩn đoán để xét nghiệm bệnh não Wernicke cụ thể. Để chẩn đoán bác sĩ sẽ dựa vào triệu chứng lâm sàng và kiểm tra mức độ suy dinh dưỡng dưới mức cơ bản hoặc thiếu vitamin của bệnh nhân thông qua làm xét nghiệm.
Chỉ định cho bệnh nhân làm xét nghiệm khác máu, glucose, CBC, xét nghiệm chức năng gan, đo ABG, tìm độc chất để loại trừ các nguyên nhân khác.
Phòng ngừa bệnh
Một số biện pháp phòng ngừa bệnh như sau:
- Hạn chế sử dụng rượu và không để dẫn tới nguy cơ nghiện rượu.
- Thay đổi lối sống có một chế độ tập luyện thể dục, thể thao khoa học.
- Xây dựng một chế độ ăn uống ăn uống cân bằng và bổ sung đầy đủ vitamin.
Điều trị như thế nào?
Phương pháp điều trị bệnh não Wernicke như:
- Thiamin đường tiêm truyền: Thiamin 100 mg IV hoặc IM, tiếp tục hàng ngày trong ít nhất 3 đến 5 ngày.
- Magie ngoài đường tiêm truyền: Magnesium là một yếu tố cần thiết phụ thuộc thiamin quá trình chuyển hóa, và hạ magnese được điều trị bằng magnesium sulfate 1 đến 2 g IM hoặc IV từ 6 đến 8 giờ hoặc magnesium oxide 400 đến 800 mg uống một lần/ngày.
- Điều trị hỗ trợ bao gồm bù dịch, điều chỉnh rối loạn điện giải, và liệu pháp dinh dưỡng, bao gồm multivitamin.
Bệnh nhân trong đợt bệnh tiến triển cần phải nằm viện và bắt buộc ngừng rượu.
- Bệnh nhân suy dinh dưỡng đều được điều trị bằng thiamin đường tiêm truyền (thường là 100 mg IM, tiếp theo là 50 mg uống 1 lần/ngày) cùng với vitamin B12 và folate (1mg uống một lần/ngày đối với cả hai), đặc biệt là truyền dextrose nếu cần. Thiamin cũng thận trọng trước khi điều trị bắt đầu ở những bệnh nhân có rối loạn ý thức. Bệnh nhân bị thiếu dinh dưỡng nên tiếp tục điều trị thiamin khi điều trị ngoại trú.
Hi vọng những chia sẻ ở bài viết trên giúp các bạn hiểu chi tiết hơn về bệnh não Wernicke.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
