Viêm thanh quản mạn tính là một tình trạng phổ biến nhưng thường bị bỏ qua. Nó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, gây ra khàn tiếng, khó chịu và thậm chí là đau đớn. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về viêm thanh quản mạn tính, từ các triệu chứng và nguyên nhân đến các biện pháp chẩn đoán, phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Hy vọng thông qua bài viết, bạn sẽ hiểu rõ hơn về bệnh và cách quản lý để có một cuộc sống khỏe mạnh hơn.
Tổng quan chung
Viêm thanh quản mạn tính là tình trạng viêm nhiễm kéo dài ở thanh quản, thường kéo dài trên 3 tuần. Thanh quản chứa dây thanh âm, là nơi tạo ra âm thanh khi bạn nói chuyện. Khi bị viêm, dây thanh âm có thể sưng lên và dẫn đến những biến đổi trong giọng nói, từ khàn tiếng nhẹ đến mất tiếng hoàn toàn. Viêm thanh quản mạn tính có thể là kết quả của nhiều nguyên nhân khác nhau, từ nhiễm trùng, kích ứng môi trường đến các bệnh lý nền như trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
Triệu chứng
Triệu chứng chính của viêm thanh quản mạn tính bao gồm:
- Khàn tiếng hoặc mất tiếng kéo dài
- Đau họng, khô rát ngứa họng, cổ họng khô
- Ho khan kéo dài
- Cảm giác vướng hoặc có khối u ở cổ
- Khó nuốt hoặc đau khi nuốt
- Tiếng nói yếu, không rõ ràng
Các triệu chứng này có thể diễn ra liên tục hoặc từng đợt, và thường trở nên tồi tệ hơn sau khi sử dụng giọng nói nhiều hoặc tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng như khói thuốc hoặc không khí khô.
Nguyên nhân
Viêm thanh quản mạn tính có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Hít phải các chất kích thích như hóa chất, chất gây dị ứng hoặc khói…
- Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
- Viêm xoang mạn tính
- Hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều
- Thường xuyên sử dụng quá mức giọng nói (ca sĩ hoặc phát thanh viên)
Nguyên nhân ít gặp hơn của viêm thanh quản mãn tính:
- Nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm
- Nhiễm trùng với một số ký sinh trùng
- Ung thư
- Liệt dây thanh quản, có thể là hậu quả của tổn thương thần kinh do phẫu thuật, chấn thương ở ngực hoặc cổ, ung thư, rối loạn thần kinh hoặc các tình trạng sức khỏe khác.
Đối tượng nguy cơ
Những người có nguy cơ cao mắc viêm thanh quản mạn tính bao gồm:
- Người hút thuốc lá hoặc tiếp xúc nhiều với khói thuốc.
- Người làm việc trong môi trường ô nhiễm hoặc nhiều bụi bẩn.
- Người sử dụng giọng nói nhiều như giáo viên, ca sĩ, phát thanh viên.
- Người mắc các bệnh lý như GERD, dị ứng, hoặc bệnh về hô hấp như cảm lạnh, viêm phế quản hoặc viêm xoang.
- Người tiêu thụ nhiều đồ uống có cồn hoặc cafein.
Chẩn đoán
Chẩn đoán viêm thanh quản mạn tính thường bao gồm các bước sau:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về triệu chứng và tiền sử bệnh, sau đó kiểm tra cổ họng và thanh quản.
- Nội soi thanh quản: Sử dụng ống nội soi nhỏ có gắn camera để quan sát thanh quản và dây thanh âm.
- Xét nghiệm bổ sung: Bao gồm xét nghiệm máu, xét nghiệm vi sinh, hoặc sinh thiết nếu có nghi ngờ về nguyên nhân nhiễm trùng hoặc ung thư.
Phòng ngừa bệnh
Để phòng ngừa viêm thanh quản mạn tính, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Tránh hút thuốc và tránh tiếp xúc với khói thuốc.
- Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng như bụi bẩn, hóa chất, và không khí khô.
- Uống nhiều nước để giúp chất nhầy trong cổ họng loãng và dễ làm sạch.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm trong nhà để duy trì độ ẩm không khí.
- Tránh hắng giọng hay sử dụng giọng nói quá mức, nghỉ ngơi nếu cảm thấy mệt mỏi.
- Điều trị kịp thời các bệnh lý nền như GERD, dị ứng, hoặc nhiễm trùng hô hấp.
- Hạn chế rượu và caffeine.
- Tránh xa đồ ăn cay vì chúng có thể khiến axit dạ dày trào ngược lên cổ họng hoặc thực quản dẫn đến chứng ợ nóng hoặc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
- Bổ sung ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau trong chế độ ăn uống của bạn. Những loại thực phẩm này chứa các vitamin A, E và C có thể giúp giữ cho niêm mạc trong cổ họng khỏe mạnh.
- Rửa tay thường xuyên và tránh tiếp xúc với những người bị nhiễm trùng đường hô hấp trên như cảm lạnh.
Điều trị như thế nào?
Điều trị viêm thanh quản mạn tính phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các phương pháp điều trị bao gồm:
- Thay đổi lối sống: Tránh các yếu tố gây kích ứng, giảm căng thẳng, và nghỉ ngơi giọng nói.
- Thuốc: Sử dụng thuốc kháng viêm, kháng sinh (nếu có nhiễm trùng), hoặc thuốc điều trị GERD.
- Liệu pháp giọng nói: Học các kỹ thuật sử dụng giọng nói đúng cách để giảm áp lực lên dây thanh âm.
- Phẫu thuật: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể cần phẫu thuật để điều trị các tổn thương hoặc loại bỏ các khối u.
Kết luận
Viêm thanh quản mạn tính là một tình trạng phức tạp, nhưng có thể được quản lý hiệu quả nếu bạn hiểu rõ về nguyên nhân và các biện pháp phòng ngừa. Việc tuân thủ các biện pháp chăm sóc tại nhà, kết hợp với điều trị y tế khi cần thiết, có thể giúp bạn giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu bạn nghi ngờ mình mắc viêm thanh quản mạn tính, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Việc chăm sóc và bảo vệ giọng nói của bạn không chỉ giúp duy trì sức khỏe thanh quản mà còn góp phần quan trọng vào việc duy trì giao tiếp và chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.