Viêm khớp gối là tình trạng thoái hóa sụn khớp gối, dẫn đến các triệu chứng đau nhức, sưng tấy và cứng khớp. Tình trạng này ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, từ người trẻ tuổi thường xuyên vận động mạnh đến người cao tuổi. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về triệu chứng, nguyên nhân, ảnh hưởng và phương pháp điều trị viêm khớp gối để bạn có thể chủ động bảo vệ sức khỏe của bản thân.
Một số triệu chứng của viêm khớp gối
Triệu chứng viêm khớp gối thường xuất hiện từ từ và tiến triển theo thời gian. Dấu hiệu phổ biến nhất là đau nhức âm ỉ hoặc nhói buốt, thường xuất hiện ở mặt trước hoặc hai bên đầu gối. Cơn đau thường tăng nặng khi vận động, leo cầu thang hoặc đứng lâu, và giảm bớt khi nghỉ ngơi. Các triệu chứng khác của viêm khớp gối bao gồm:
- Cứng khớp: Khó khăn trong việc cử động đầu gối, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu.
- Sưng tấy: Khớp gối có thể sưng tấy, nóng đỏ và căng cứng khi chạm vào.
- Giảm khả năng vận động: Khó khăn trong việc gấp, duỗi, hoặc xoay đầu gối.
- Tiếng kêu lạo xạo: Khi cử động đầu gối có thể nghe thấy tiếng lạo xạo hoặc tiếng lách cách.
Viêm khớp gối có thể do những nguyên nhân nào?
Nguyên nhân viêm khớp gối rất đa dạng, bao gồm:
- Thoái hóa khớp: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm khớp gối, thường gặp ở người cao tuổi. Theo thời gian, sụn khớp gối bị bào mòn dần, khiến các đầu xương cọ xát vào nhau, dẫn đến đau nhức và viêm sưng.
- Chấn thương: Tai nạn chấn thương, như té ngã hoặc va đập mạnh vào đầu gối, có thể làm tổn thương sụn khớp, dây chằng hoặc meniscal, dẫn đến viêm khớp gối.
- Viêm khớp dạng thấp: Đây là một bệnh lý tự miễn ảnh hưởng đến nhiều khớp trong cơ thể, bao gồm cả khớp gối. Viêm khớp dạng thấp gây ra tình trạng viêm sưng và phá hủy sụn khớp, dẫn đến đau nhức, cứng khớp và biến dạng khớp.
- Viêm khớp nhiễm trùng: Viêm khớp gối do nhiễm trùng có thể do vi khuẩn, virus hoặc nấm gây ra. Triệu chứng thường bao gồm đau nhức dữ dội, sưng tấy nóng đỏ, sốt và hạn chế vận động khớp.
- Béo phì: Thừa cân béo phì làm tăng áp lực lên khớp gối, dẫn đến thoái hóa khớp sớm hơn.
- Yếu tố di truyền: Một số người có nguy cơ cao mắc viêm khớp gối do có tiền sử gia đình mắc bệnh.
Ảnh hưởng do viêm khớp gối
Ảnh hưởng do viêm khớp gối có thể rất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Các ảnh hưởng tiêu cực bao gồm:
- Đau nhức: Cơn đau nhức của viêm khớp gối có thể khiến người bệnh khó khăn trong việc đi lại, vận động, thậm chí là thực hiện các sinh hoạt hàng ngày.
- Hạn chế vận động: Viêm khớp gối có thể khiến người bệnh khó khăn trong việc gấp, duỗi, hoặc xoay đầu gối, dẫn đến hạn chế vận động và giảm khả năng tham gia các hoạt động thể thao.
- Mất khả năng lao động: Trong trường hợp nghiêm trọng, viêm khớp gối có thể khiến người bệnh mất khả năng lao động, ảnh hưởng đến thu nhập và chất lượng cuộc sống.
- Trầm cảm và lo âu: Cơn đau nhức kéo dài và hạn chế vận động do viêm khớp gối có thể dẫn đến tâm lý lo âu, trầm cảm, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của người bệnh.
Phương pháp điều trị viêm khớp gối
Điều trị viêm khớp gối cần được thực hiện một cách toàn diện, kết hợp nhiều phương pháp khác nhau để giảm đau nhức, cải thiện chức năng khớp và ngăn ngừa biến chứng. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
- Thuốc: Các loại thuốc thường được sử dụng để điều trị viêm khớp gối bao gồm thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroid (NSAID), thuốc tiêm corticosteroid và thuốc điều trị bệnh lý nền (như thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp).
- Vật lý trị liệu: Các bài tập vật lý trị liệu giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp xung quanh khớp gối, cải thiện khả năng vận động và giảm đau nhức.
- Phẫu thuật: Trong trường hợp nghiêm trọng, khi các phương pháp điều trị bảo tồn không hiệu quả, phẫu thuật có thể được cân nhắc. Các loại phẫu thuật phổ biến bao gồm:
- Sửa chữa sụn khớp: Loại bỏ các phần sụn khớp bị tổn thương và thay thế bằng sụn nhân tạo hoặc ghép sụn tự thân.
- Cắt xương: Loại bỏ một phần xương bị mòn để giảm bớt áp lực lên khớp.
- Thay khớp gối: Thay thế khớp gối bị tổn thương bằng khớp nhân tạo.
Chế độ sinh hoạt: Thay đổi lối sống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị và phòng ngừa viêm khớp gối. Các biện pháp bao gồm:
- Giảm cân: Giảm cân giúp giảm áp lực lên khớp gối, làm chậm quá trình thoái hóa khớp.
- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện khả năng vận động và giảm đau nhức. Tuy nhiên, cần lựa chọn các bài tập phù hợp với tình trạng bệnh, tránh các hoạt động gây áp lực mạnh lên khớp gối.
- Chườm nóng/lạnh: Chườm nóng giúp giảm đau nhức và sưng tấy, trong khi chườm lạnh giúp giảm viêm.
- Sử dụng dụng cụ hỗ trợ: Dụng cụ hỗ trợ như nẹp gối, băng quấn gối có thể giúp giảm đau nhức và ổn định khớp gối.
Viêm khớp gối là một bệnh lý phổ biến có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, việc chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời và thực hiện các biện pháp phòng ngừa có thể giúp bạn kiểm soát tốt bệnh lý và duy trì chất lượng cuộc sống.