Phù nề là tình trạng sưng do tích tụ chất lỏng trong các mô của cơ thể, có thể gặp ở bất kỳ bộ phận nào. Dù phổ biến, nhưng phù nề cũng có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Vậy khi nào bạn nên lo lắng và cần đi khám bác sĩ?
Phù nề là gì?
Phù nề xảy ra khi sự cân bằng giữa lượng chất lỏng đi vào và thoát ra khỏi các mao mạch bị phá vỡ. Khi lượng chất lỏng đi vào nhiều hơn lượng chất lỏng thoát ra, nó sẽ tích tụ trong các mô, dẫn đến sưng tấy. Phù nề có thể xuất hiện ở nhiều vị trí như chân, tay, mặt, bụng và cả các cơ quan nội tạng.
Có nhiều nguyên nhân gây phù nề, bao gồm:
- Giữ nước: Ăn quá nhiều muối, uống ít nước hoặc sử dụng một số loại thuốc lợi tiểu có thể dẫn đến giữ nước, gây phù nề.
- Vấn đề về tĩnh mạch: Tĩnh mạch yếu hoặc tắc nghẽn có thể khiến máu ứ đọng ở chân, dẫn đến phù nề.
- Nhiễm trùng: Nhiễm trùng có thể gây viêm và sưng tấy, dẫn đến phù nề.
- Bệnh lý về tim: Suy tim có thể khiến tim không bơm máu hiệu quả, dẫn đến tích tụ chất lỏng trong cơ thể, gây phù nề.
- Bệnh lý về gan: Xơ gan hoặc các vấn đề về gan khác có thể ảnh hưởng đến khả năng sản xuất albumin, một loại protein giúp giữ nước trong mạch máu. Khi lượng albumin thấp, chất lỏng có thể rò rỉ ra khỏi mạch máu và gây phù nề.
- Bệnh lý về thận: Bệnh thận có thể ảnh hưởng đến khả năng lọc chất thải và nước ra khỏi cơ thể, dẫn đến tích tụ chất lỏng và gây phù nề.
- Mang thai: Phù nề là một triệu chứng phổ biến của thai kỳ, đặc biệt là ở giai đoạn cuối. Phù nề thường xảy ra ở bàn chân, mắt cá chân và ngón tay.
- Dị ứng: Phản ứng dị ứng có thể gây viêm và sưng tấy, dẫn đến phù nề.
Các dấu hiệu cảnh báo phù nề cần đi khám bác sĩ
Một số dấu hiệu cho thấy phù nề có thể nghiêm trọng và bạn nên tìm đến bác sĩ để kiểm tra:
- Phù nề đột ngột hoặc nghiêm trọng: Nếu bạn đột nhiên bị phù nề ở mặt, cổ họng hoặc lưỡi, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức. Đây có thể là dấu hiệu của phản ứng dị ứng đe dọa tính mạng hoặc tình trạng y tế nghiêm trọng khác.
- Phù nề kèm theo các triệu chứng khác: Nếu bạn bị phù nề kèm theo các triệu chứng khác như sốt, ớn lạnh, đau, khó thở hoặc thay đổi màu da, hãy đi khám bác sĩ. Đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc bệnh lý tiềm ẩn khác.
- Sưng tăng nhanh và không giảm: Nếu bạn nhận thấy vùng sưng tăng nhanh và không có dấu hiệu giảm dù đã nghỉ ngơi và nâng cao chân tay, đây có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng.
- Đau và khó chịu: Nếu phù nề kèm theo đau đớn, khó chịu hoặc làm bạn khó di chuyển, cần được kiểm tra y tế.
- Khó thở: Phù nề kèm theo khó thở, đặc biệt là khi nằm, có thể là dấu hiệu của suy tim hoặc các bệnh lý liên quan đến phổi.
- Suy giảm chức năng cơ quan: Nếu phù nề xuất hiện ở vùng bụng kèm theo triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, nôn mửa hoặc khó tiêu, cần đi khám ngay.
- Thay đổi màu da: Da vùng bị phù có thể thay đổi màu, trở nên nhợt nhạt hoặc xanh tái, có thể là dấu hiệu của vấn đề tuần hoàn.
- Phù nề không cải thiện: Nếu bạn bị phù nề kéo dài hơn hai tuần hoặc không cải thiện sau khi thực hiện các biện pháp tự chăm sóc tại nhà, hãy đi khám bác sĩ.
- Phù nề tái phát: Nếu bạn bị phù nề tái phát nhiều lần, hãy đi khám bác sĩ để xác định nguyên nhân và điều trị thích hợp.
Một số trường hợp cụ thể cần đi khám bác sĩ
Ngoài những dấu hiệu cảnh báo chung nêu trên, có một số trường hợp cụ thể cần đi khám bác sĩ khi bị phù nề, bao gồm:
- Phù nề ở phụ nữ mang thai: Nếu bạn bị phù nề đột ngột hoặc nghiêm trọng khi mang thai, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức. Đây có thể là dấu hiệu của tiền sản giật, một tình trạng nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến cả mẹ và bé.
- Phù nề do suy tim: Phù nề chân kèm theo khó thở khi nằm có thể là dấu hiệu của suy tim.
- Phù nề do bệnh thận: Sưng mặt và mắt vào buổi sáng có thể liên quan đến bệnh thận.
- Phù nề do bệnh gan: Sưng bụng và chân, đặc biệt kèm theo vàng da, có thể là dấu hiệu của bệnh gan.
- Phù nề do tắc nghẽn mạch máu: Đột ngột sưng một chân kèm theo đau có thể là dấu hiệu của tắc nghẽn mạch máu.
- Phù nề do nhiễm trùng hoặc viêm: Sưng đỏ, đau và có nhiệt độ cao ở vùng bị phù có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc viêm.
- Phù nề sau chấn thương: Nếu bạn bị phù nề sau khi bị chấn thương, chẳng hạn như bong gân hoặc gãy xương, hãy đi khám bác sĩ để loại trừ khả năng tổn thương mô mềm hoặc cục máu đông.
- Phù nề chỉ xảy ra ở một bên cơ thể: Nếu bạn bị phù nề chỉ xảy ra ở một bên cơ thể, đây có thể là dấu hiệu của cục máu đông tĩnh mạch sâu (DVT). DVT là một tình trạng nguy hiểm có thể di chuyển đến phổi và gây tắc nghẽn mạch máu phổi (PE).
- Phù nề kèm theo sốt: Nếu bạn bị phù nề kèm theo sốt, đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng. Tùy thuộc vào vị trí bị phù nề và các triệu chứng khác, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh hoặc các phương pháp điều trị khác.
- Phù nề không rõ nguyên nhân: Nếu bạn bị phù nề không rõ nguyên nhân, bác sĩ có thể cần thực hiện các xét nghiệm để chẩn đoán. Các xét nghiệm này có thể bao gồm xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu, chụp X-quang hoặc siêu âm.
Phù nề không chỉ là hiện tượng tạm thời mà đôi khi còn là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Khi gặp các dấu hiệu cảnh báo như sưng nhanh, đau đớn, khó thở hoặc suy giảm chức năng cơ quan, bạn nên tìm đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Chăm sóc sức khỏe là việc quan trọng và mỗi người nên lắng nghe cơ thể mình để nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường. Hãy luôn duy trì lối sống lành mạnh và đến bác sĩ khi có bất kỳ nghi ngờ nào về sức khỏe. Chúc bạn và gia đình luôn khỏe mạnh và hạnh phúc!
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
