Lông quặm là một tình trạng phổ biến nhưng có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe mắt. Đây là hiện tượng lông mi mọc ngược vào trong, gây cọ xát và kích ứng lên giác mạc. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về lông quặm, bao gồm triệu chứng, nguyên nhân, cách chẩn đoán và điều trị, giúp bạn hiểu rõ hơn và biết cách phòng ngừa, điều trị hiệu quả.
Tổng quan chung
Lông quặm, hay còn gọi là trichiasis, là tình trạng lông mi mọc sai hướng, quay vào trong mắt thay vì hướng ra ngoài. Điều này có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe mắt, từ kích ứng nhẹ đến tổn thương giác mạc nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.
Triệu chứng do lông quặm
Lông quặm có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, bao gồm:
- Cảm giác cộm mắt: Người bị lông quặm thường cảm thấy như có cát hoặc bụi trong mắt.
- Đỏ mắt: Kích ứng từ lông mi mọc ngược có thể làm mắt đỏ, sưng tấy.
- Chảy nước mắt: Mắt bị kích thích liên tục dẫn đến chảy nước mắt nhiều.
- Nhạy cảm với ánh sáng: Người bệnh có thể cảm thấy mắt nhạy cảm với ánh sáng hơn bình thường.
- Đau mắt: Đau nhức mắt do lông mi cọ xát vào giác mạc.
Tình trạng lông quặm mi không phải là bệnh lý nguy hiểm và có thể khắc phục khá đơn giản bằng cách loại bỏ lông bị quặm. Tuy nhiên, người bệnh không phát hiện kịp thời và thường xuyên dụi mắt có thể làm cho tổn thương nặng thêm. Lúc này, thị lực của người bệnh có nguy cơ bị suy giảm, gây nhiễm trùng và gây ra những ảnh hưởng nặng nề.
Nguyên nhân
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến lông quặm, bao gồm:
- Nhiễm trùng: Các bệnh nhiễm trùng mắt như viêm kết mạc, đau mắt hột, zona thần kinh ở mắt,.. có thể làm thay đổi hướng mọc của lông mi.
- Bệnh lý tự miễn: Một số bệnh lý tự miễn như lupus hoặc pemphigoid có thể gây lông quặm.
- Chấn thương mắt: Bất kỳ chấn thương nào gây tổn thương đến bề mặt mắt hoặc mí mắt cũng có thể dẫn đến lông quặm.
- Tuổi tác: Da và các mô quanh mắt có thể thay đổi theo tuổi tác, dẫn đến lông mi mọc sai hướng.
- Khuyết tật bẩm sinh: Do khuyết tật cấu trúc sụn mi hoặc tăng sản cơ vòng mi và lớp da ở trẻ sơ sinh. Khi đó, phần bờ mi lộn vào trong khiến cho lông mi liên tục cọ sát vào phần giác mạc. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời có thể tiến triển thành viêm loét giác mạc và ảnh hưởng không tốt đến thị lực của trẻ.
- Rối loạn hiếm gặp về da và lớp niêm mạc: Bao gồm hội chứng Stevens- Johnson có thể gây tác động lên hướng mọc của lông mi.
Đối tượng nguy cơ
Những người có nguy cơ cao bị lông quặm bao gồm:
- Người cao tuổi: Thay đổi cấu trúc da và mí mắt theo tuổi tác làm tăng nguy cơ lông quặm.
- Người có tiền sử bệnh mắt: Những người đã từng bị các bệnh về mắt hoặc chấn thương mắt.
- Người có bệnh lý tự miễn: Những người mắc các bệnh tự miễn cũng có nguy cơ cao hơn.
- Người có khuyết tật bẩm sinh về mắt
Chẩn đoán
Trong trường hợp nghi ngờ bị bệnh lông quặm, bác sĩ sẽ sử dụng đèn khe toàn diện để kiểm tra phần phía trước. Từ đó, có cơ sở đánh giá sự phân bố của phần lông mi quặm, đồng thời tìm ra nguyên nhân và phân biệt với các chẩn đoán khác.
Phòng ngừa bệnh
Quặm mi có thể là do bẩm sinh hoặc yếu tố khách quan khác. Bệnh có thể phòng ngừa để hạn chế những ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe. Một số biện pháp được khuyên dùng hiện nay để phòng tránh quặm mi như:
- Sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh mắt thường xuyên.
- Khi ra ngoài đường, cần đeo khẩu trang, kính râm và che chắn cẩn thận để bảo vệ mắt khỏi ô nhiễm, khói bụi.
- Vệ sinh sạch sẽ môi trường sống.
- Sử dụng nguồn nước sạch, tránh dùng nước bị ô nhiễm sẽ ảnh hưởng không tốt đến mắt và sức khỏe.
- Khi mắc các bệnh về mắt, cần điều trị dứt điểm để tránh những tổn thương làm ảnh hưởng đến quá trình phát triển của mi mắt.
- Với bệnh nhân bị đau mắt hột, cần sử dụng riêng đồ cá nhân, vệ sinh sạch sẽ không gian sống để tránh lây bệnh cho người khác.
- Tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng cho mắt, đặc biệt là thực phẩm giàu vitamin A.
- Trao đổi với bác sĩ chuyên khoa Mắt nếu có bất kỳ triệu chứng lạ không rõ nguyên nhân.
Điều trị như thế nào?
Điều trị lông quặm phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng và nguyên nhân gây ra. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:
- Nhổ lông mi:
- Sử dụng nhíp để nhổ từng sợi lông mi mọc ngược. Đây là biện pháp tạm thời vì lông mi sẽ mọc lại sau một thời gian.
- Sử dụng thuốc:
- Thuốc nhỏ mắt kháng sinh hoặc kháng viêm có thể được sử dụng để giảm viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng.
- Thuốc mỡ kháng sinh có thể được bôi vào mí mắt.
- Phẫu thuật:
- Phẫu thuật lạnh: Đóng băng và loại bỏ phần mi bị quặm và nang lông, ngăn lông mọc lại.
- Phẫu thuật tái định vị: Đưa nang lông hướng ra ngoài để lông mi mới mọc không gây tổn thương mắt.
- Triệt lông mi vĩnh viễn: Sử dụng điện để loại bỏ nang lông, ngăn lông mi mọc lại. Phương pháp này gây đau trong quá trình thực hiện.
Kết luận
Lông quặm tuy là một tình trạng không hiếm gặp nhưng có thể gây ra nhiều khó chịu và nguy cơ cho sức khỏe mắt nếu không được điều trị đúng cách. Hiểu rõ về triệu chứng, nguyên nhân, và các phương pháp điều trị sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa và xử lý kịp thời. Hãy luôn bảo vệ đôi mắt của mình bằng cách giữ vệ sinh tốt, tránh chấn thương, và đến khám bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường. Việc chăm sóc mắt kỹ lưỡng không chỉ giúp bạn tránh được lông quặm mà còn bảo vệ sức khỏe mắt toàn diện.