Bệnh lichen phẳng hay còn gọi là Lichen planus là một tình trạng viêm da mạn tính, ngoài ra có thể gặp ở các cơ quan khác như da đầu, móng tay chân và niêm mạc. Trên da, Lichen phẳng thường xuất hiện dưới dạng các sẩn màu tím hoa cà, ngứa, phát triển trong vài tuần đến vài năm. Hãy cùng Pharmacity tìm hiểu về Lichen phẳng qua bài viết dưới đây.
Tổng quan chung bệnh lichen phẳng
Bệnh lichen phẳng hay còn gọi là Lichen planus là một tình trạng viêm da mạn tính, ngoài ra có thể gặp ở các cơ quan khác như da đầu, móng tay chân và niêm mạc.
Trên da, Lichen phẳng thường xuất hiện dưới dạng các sẩn màu tím hoa cà, ngứa, phát triển trong vài tuần đến vài năm. Trong niêm mạc miệng, âm đạo và các khu vực khác được bao phủ bởi màng nhầy, lichen phẳng hình thành các mảng trắng đôi khi có vết loét đau.
Tuy là bệnh không lây nhiễm nhưng đây là bệnh da mạn tính, dễ tái phát, điều trị thường dai dẳng và gây ngứa nhiều cho bệnh nhân, do đó bệnh thường gây ảnh hưởng nhiều tới chất lượng cuộc sống cũng như công việc hằng ngày.
Lichen phẳng có thể gặp ở bất kỳ lứa tuổi nào, tuy nhiên thường ảnh hưởng tới tuổi trung niên, với tỷ lệ nữ cao hơn nam giới.
Triệu chứng
Các dấu hiệu và triệu chứng bệnh lichen phẳng khác nhau tùy thuộc vào các vị trí bị ảnh hưởng. Các dấu hiệu và triệu chứng điển hình là:
- Các sẩn nốt màu tím hoa cà đặc trưng – đây là dấu hiệu quan trọng giúp nhận diện và chẩn đoán phân biệt bệnh với các bệnh khác, phẳng, thường xuất hiện nhiều nhất ở mặt trong của cẳng tay, cổ tay hoặc mắt cá chân, và đôi khi cả bộ phận sinh dục
- Ngứa: Bệnh nhân có thể ngứa rất nhiều
- Có thể có các mụn nước vỡ ra tạo thành vảy hoặc đóng vảy
- Có các mảng trắng trong miệng hoặc trên môi hoặc lưỡi
- Đau nhức trong miệng hoặc âm đạo
- Rụng tóc, rụng tóc có sẹo (tóc không mọc lại)
- Tổn thương hoặc mất móng
Nguyên nhân gây bệnh lichen phẳng
Lichen phẳng xảy ra khi hệ thống miễn dịch của bạn tấn công các tế bào của da hoặc niêm mạc. Chưa có cơ chế rõ ràng tại sao phản ứng miễn dịch bất thường này lại xảy ra. Lichen planus có thể được kích hoạt bởi:
- Nhiễm viêm gan C
- Tiêm phòng một số vaccine
- Một số chất màu, hóa chất và kim loại
- Thuốc giảm đau như ibuprofen
- Một số loại thuốc điều trị bệnh tim, huyết áp cao hoặc viêm khớp
- Ngoài ra còn có các bệnh lý da liễu khác ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sinh hoạt hằng ngày của người bệnh
Đối tượng nguy cơ mắc lichen phẳng
Bất cứ ai cũng có thể phát triển lichen planus. Nhưng tình trạng thường ảnh hưởng nhất đến người trung niên.
Chẩn đoán
Khi có các dấu hiệu trên, bạn nên đến các bác sĩ chuyên khoa da liễu để được thăm khám và đưa ra các điều trị phù hợp. Các bác sĩ sẽ quan sát các tổn thương trên cơ thể bạn, trong một vài trường hợp khó chẩn đoán và cần phân biệt với các bệnh da liễu khác, bác sĩ sẽ tiến hành lấy một mẫu da tại nơi tổn thương để đem đi soi dưới kính hiển vi, gọi là sinh thiết. Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ hỏi thêm về tiền sử bệnh lý cũng như dùng thuốc của bạn, có thể làm thêm một vài xét nghiệm về viêm gan siêu vi B, C để tìm ra nguyên nhân.
Phòng ngừa bệnh
Đến nay vẫn chưa có biện pháp nào phòng bệnh hữu hiệu với bệnh.
Trong hầu hết các trường hợp, lichen phẳng nếu không gây triệu chứng khó chịu gì sẽ biến mất trong vòng 2 năm mà không cần điều trị. Nếu bạn có các triệu chứng sau thì nên được điều trị:
- Cảm giác ngứa và đau nhiều ở da hay bộ phận sinh dục.
- Các tổn thương ở miệng gây nóng rát, đau đớn làm ảnh hưởng đến ăn uống.
- Lichen phẳng ở da đầu, điều trị rất quan trọng để ngăn ngừa rụng tóc vĩnh viễn.
Điều trị lichen phẳng như thế nào?
Corticosteroid
- Thường được sử dụng nhiều nhất với dạng chế phẩm là thuốc bôi tại chỗ.
- Khi không hiệu quả với thuốc bôi, bác sĩ có thể sẽ chuyển qua các dạng viên uống, tuy nhiên Corticosteroid đường uống gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn, vì vậy chỉ nên điều trị trong thời gian ngắn và phải tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Thuốc kháng histamin
- Đây là một loại thuốc chống dị ứng với tác dụng làm dịu đi các vấn đề về ngứa của bạn.
Liệu pháp ánh sáng
- Liệu pháp ánh sáng sử dụng psoralen cùng với tia cực tím A (PUVA) hoặc UV dải hẹp (NBUVB) là một phương pháp thay thế cho liệu pháp uống, đặc biệt khi điều trị uống thuốc không hiệu quả.
- Người bệnh cần điều trị 2 – 3 lần/tuần và kéo dài trong vài tuần.
Thuốc ức chế miễn dịch
- Là các thuốc gây suy giảm hệ miễn dịch của cơ thể, khiến cho chúng giảm tấn công các tế bào sừng thượng bì trên da của chính mình.
- Chỉ dùng cho các trường hợp thật sự nghiêm trọng, vì thuốc làm cho cơ thể suy yếu trước những mầm bệnh khác.
Bên cạnh đó còn các thuốc điều trị khác như Retinol, kháng sinh, các thuốc mỡ bôi khác,…
Trên đây là một số thông tin về bệnh Lichen phẳng. Hy vọng nó sẽ giúp ích được cho bạn.
