Hói là gì? Những điều cần biết về hói

Bệnh hói đầu là một dạng rối loạn tự miễn dịch phổ biến, thường khiến tóc rụng nhiều đột ngột, hình thành những mảng da đầu bị trống. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ một số thông tin về bệnh hói đầu.

Tổng quan chung

Hói, hay còn gọi là rụng tóc, là tình trạng mất đi tóc trên da đầu hoặc các vùng khác của cơ thể và không có dấu hiệu tóc mọc mới lên thay thế. Tóc có thể rụng đều hoặc tập trung tại một vài vùng da đầu nhất định khiến cho da đầu trơn láng, mất lỗ chân lông.

Hói có thể ảnh hưởng đến cả nam và nữ ở mọi độ tuổi, nhưng thường gặp nhất ở nam giới trung niên. Có nhiều loại hói khác nhau, nhưng phổ biến nhất là hói nam giới (androgenetic alopecia) và hói nữ giới. Hói có thể gây ảnh hưởng lớn đến tâm lý và sự tự tin của người mắc phải.

Triệu chứng

Tùy theo từng yếu tố tác động và từng giới tính sẽ quyết định đến kiểu hói khác nhau ở nữ và nam. Rụng tóc có thể diễn ra từ từ hoặc đột ngột, tùy thuộc vào nguyên nhân. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm:

• Rụng tóc từng mảng: Xuất hiện các mảng tóc rụng nhỏ trên da đầu hoặc các vùng khác của cơ thể.
• Rụng tóc toàn bộ: Tóc rụng hoàn toàn trên da đầu hoặc các vùng khác của cơ thể.
• Mỏng tóc: Tóc trở nên mỏng hơn, yếu hơn và dễ gãy.
• Thay đổi cấu trúc tóc: Tóc có thể trở nên xoăn hoặc thô ráp hơn.

Hói đầu ở nam giới: Hói đầu ở nam giới thường là do di truyền. Theo báo cáo của Hiệp hội rụng tóc Hoa Kỳ (AHLA), 25%  nam giới bị rụng tóc liên quan đến di truyền, đôi khi sẽ có những dấu hiệu từ khi họ bước sang tuổi 20. Hói đầu nam giới thường bắt đầu ở trán, hai bên thái dương và trên đỉnh đầu. Để phân biệt, người ta thường chia hói đầu ở nam thành các kiểu như sau:

• Kiểu chữ M: Dấu hiệu bị hói thường bắt đầu từ hai bên thái dương, từ từ đi sâu vào giữa đầu, trong giống như hình chữ M.
• Kiểu chữ U (hình móng ngựa): Hiện tượng mất tóc sẽ xuất hiện ở phần trán, sau đó tiến dần về đỉnh đầu. Phần da đầu lộ ra rõ rệt như chữ U.
• Kiểu chữ O: Tóc rụng giữa đỉnh đầu tạo thành hình tròn với kích thước lớn, bé khác nhau.

Hói đầu ở nữ giới: Mặc dù ít phổ biến hơn nhưng nữ giới vẫn có nguy cơ bị hói đầu. Khác với hói đầu ở nam, phụ nữ thường bị mất tóc đều trên da đầu và những đường rẽ ngôi, khiến cho mái tóc trở nên thưa mỏng. Thông thường, dấu hiệu đầu tiên mà chị em có thể nhận thấy là tóc rụng nhiều bất thường, đường ngôi tóc bị giãn rộng. Nhưng nữ giới thường không bị hói hoàn toàn như nam giới.

Nguyên nhân

Nhiều báo cáo đã chỉ ra rằng, chứng rụng tóc ở nam giới có liên quan tới sự tồn tại của hormon giới tính nam, có tên gọi là androgen, tuy nhiên nguyên nhân chính xác gây ra bệnh vẫn chưa thể xác định rõ ràng được. Dưới đây là một số yếu tố có thể dẫn đến hói, bao gồm:

• Di truyền: Hói nam giới và hói nữ giới thường do di truyền. Gen di truyền có thể làm tăng nhạy cảm của nang tóc với hormone dihydrotestosterone (DHT), gây ra rụng tóc.
• Thay đổi hormone: Các thay đổi về hormone, như sau sinh, mãn kinh, hoặc sử dụng thuốc tránh thai, có thể gây ra rụng tóc.  Một số nam giới khi bước sang độ tuổi trung niên, lượng testosterone bị suy giảm và cơ thể tăng sản xuất DHT. Điều này dẫn tới tình trạng rụng tóc nhiều. 
• Bệnh lý: Một số bệnh lý như lupus, tiểu đường, bệnh tuyến giáp, và hội chứng buồng trứng đa nang có thể dẫn đến hói.
• Stress và áp lực tâm lý: Stress kéo dài và áp lực tâm lý có thể làm tăng nguy cơ rụng tóc. Khi cơ thể ở trong trạng thái căng thẳng trầm trọng có thể làm sản sinh ra các hormon đặc biệt, gây rối loạn quá trình luân chuyển máu, đồng thời làm chậm quá trình phát triển của tóc, từ đó gây ra tình trạng hói đầu.
• Chế độ dinh dưỡng: Thiếu hụt các dưỡng chất cần thiết như sắt, kẽm, protein và vitamin D có thể gây ra rụng tóc.
• Sử dụng sản phẩm chăm sóc tóc không phù hợp: Sử dụng các sản phẩm chăm sóc tóc có hóa chất mạnh hoặc nhiệt độ cao cũng có thể làm hư hại tóc và gây ra rụng tóc.
• Sử dụng thuốc: những người hay sử dụng các loại thuốc chứa nhiều vitamin A, chống suy nhược, các thuốc chữa bệnh gut và đặc biệt là các thuốc chữa bệnh ung thư, điều trị bằng hóa trị, xạ trị đều có thể khiến tóc rụng nhiều và dẫn tới hói đầu.
• Một số nguyên nhân khách quan khác: dùng sai dầu gội, hoặc dùng các sản phẩm dầu gội kém chất lượng. Do tình trạng sức khỏe không tốt, sử dụng thuốc tránh thai cũng là một trong số những tác nhân chính khiến tóc ngày một mỏng đi.

Đối tượng nguy cơ

Bệnh hói đầu xảy ra ở nam lẫn nữ nhưng nam giới chiếm tỷ lệ lớn hơn. Một số đối tượng nguy cơ cao có thể kể đến như:

• Nam giới trung niên: Nam giới trên 40 tuổi có nguy cơ cao bị hói do ảnh hưởng của hormone DHT.
• Người có tiền sử gia đình bị hói: Nếu trong gia đình có người bị hói, nguy cơ bị hói của bạn sẽ cao hơn.
• Người mắc các bệnh lý mạn tính: Những người mắc các bệnh lý như tiểu đường, lupus, bệnh tuyến giáp có nguy cơ cao bị hói.
• Người trải qua stress kéo dài: Stress kéo dài có thể gây rối loạn hormone và dẫn đến rụng tóc.
• Phụ nữ sau sinh: Không ít phụ nữ bị mất cân bằng dinh dưỡng vì sau sinh phải cho con bú. Để huy động sữa mẹ, cơ thể phải tiết ra hormone prolactin, nhưng hormone này lại ức chế estrogen nên càng khiến cho tóc rụng nhiều hơn ở phụ nữ sau sinh.
• Phụ nữ ở giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh: Hói đầu ở giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh xảy ra do sự mất cân bằng nội tiết. Tóc dễ rụng, giòn và dễ gãy, thưa mỏng lộ da đầu và tóc mới cũng mọc chậm hơn. Mặt khác, cơ thể phụ nữ có thể tự động sản xuất hormone androgen thay cho sự thiếu hụt của nội tiết tố nữ đã giảm, nhưng sẽ khiến cho nang tóc bị teo lại, “góp phần” làm tóc rụng nhiều hơn.

Chẩn đoán

Hiện nay, để chẩn đoán hói đầu có phải do di truyền hay không, các bác sĩ thường khai thác tiền sử hói đầu trong gia đình, khám lâm sàng kiểm tra tóc và có thể chỉ định bạn làm thêm một số xét nghiệm, kiểm tra.

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra da đầu và tóc của bạn, đánh giá tình trạng rụng tóc và các triệu chứng khác.
• Lấy tiền sử bệnh lý: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử gia đình, các bệnh lý hiện tại, và các yếu tố nguy cơ khác.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện các vấn đề về hormone, thiếu hụt dinh dưỡng, hoặc các bệnh lý tiềm ẩn.
• Sinh thiết da đầu: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể lấy một mẫu nhỏ da đầu để kiểm tra dưới kính hiển vi nhằm xác định nguyên nhân rụng tóc.
• Soi dưới kính hiển vi quang học phần tóc được cắt ở gốc sẽ giúp tìm ra bất thường.

Phòng ngừa bệnh

Phòng ngừa hói có thể bao gồm các biện pháp sau:

• Duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối: Bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết như sắt, kẽm, protein và vitamin D.
• Quản lý stress: Thực hiện các biện pháp giảm stress như tập thể dục, thiền, yoga, và các hoạt động giải trí.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Đảm bảo kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về hormone và các bệnh lý tiềm ẩn.
• Tránh các thói quen xấu: Hạn chế sử dụng thuốc lá, rượu bia và các chất kích thích có hại cho sức khỏe tóc.
• Thả lỏng tóc: Các kiểu tóc buộc chặt như tóc đuôi ngựa hoặc thắt bím có để làm hỏng nang tóc vì vậy hãy buộc lỏng để tránh nguy cơ hói đầu.
• Không dùng nhiệt quá nhiều: Hạn chế thay đổi nhiều kiểu tóc, vì nhiệt từ máy duỗi tóc hay máy uốn tóc dễ làm hư chân tóc.
• Xoa bóp da đầu: Mát xa da đầu thường xuyên giúp thúc đẩy sự phát triển của tóc. Tuy nhiên không nên lạm dụng mát xa da đầu vì việc cọ xát da đầu liên tục dễ làm tổn thương  nang tóc.
• Bảo vệ tóc: Ánh nắng mặt trời làm tóc khô, xơ và dễ gãy rụng. Vì vậy,  khi có kế hoạch ra ngoài hoặc làm việc nhiều giờ dưới ánh nắng, hãy đội mũ và thoa sản phẩm dưỡng tóc giúp bảo vệ tóc. Nếu đang trong quá trình điều trị bệnh bằng phương pháp hóa trị nên đội mũ khi ra ngoài để giảm rụng tóc sau khi điều trị.
• Đổi thuốc điều trị: Nếu đang sử dụng thuốc để điều trị bệnh và có nguy cơ hói tóc, bệnh nhân nên liên hệ với bác sĩ để thay thế thuốc thích hợp hơn.
• Chăm sóc tóc theo quy trình: Tuân thủ các bước chăm sóc bao gồm tẩy tế bào chết, gội đầu, xả tóc, ủ mặt nạ và thoa kem dưỡng giúp tóc phục hồi, tăng bộ bóng và mềm mượt.

Điều trị như thế nào?

Có nhiều phương pháp điều trị hói, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng rụng tóc. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

Các phương pháp tự nhiên

• Massage: Mát xa da đầu giúp máu được lưu thông và giảm căng thẳng từ đó cải thiện sự phát triển của tóc. Mỗi ngày dành 4 phút để xoa bóp da đầu bằng cách dùng đầu ngón tay di chuyển theo vòng tròn nhỏ tạo áp lực từ nhẹ đến trung bình sẽ giúp tóc khỏe và mọc nhanh hơn.
• Bổ sung Protein: Cơ thể cần protein để giúp tóc chắc khỏe và tái tạo tóc mới. Các thực phẩm chứa nhiều protein chẳng hạn: trứng, cá, thịt, các loại đậu,…
• Bổ sung chất sắt: Sắt là một chất dinh dưỡng khác mà cơ thể cần để tóc phát triển khỏe mạnh. Một số thực phẩm chứa nhiều sắt như: sò, hàu, thịt bò, rau chân vịt, hạt đậu lăng,…
• Bổ sung các vitamin cần thiết cho sự phát triển của tóc: Các vitamin cần thiết cho sự phát triển của tóc gồm: vitamin B5, vitamin H (Biotin), vitamin PP (niacinamide), L cystine, vitamin B6… giúp tóc phát triển khỏe mạnh.
• Sử dụng tinh dầu: Các loại thảo mộc có tinh dầu giúp thúc đẩy mọc tóc gồm: gỗ tuyết tùng, hoa oải hương, xạ hương, hương nhu,… Với phương pháp này, khi thoa lên da đầu có thể kết hợp cùng 1 vài giọt dầu thực vật như dầu dừa hoặc óc chó để đạt hiệu quả cao.  Để tránh gặp tình trạng dị ứng, chỉ nên bôi thử lên một vùng da đầu xem có phản ứng gì bất lợi cho cơ thể hay không, sau đó mới thoa hỗn hợp lên toàn bộ da đầu.

Sử dụng thuốc: Các loại thuốc như minoxidil và finasteride có thể giúp kích thích mọc tóc và làm chậm quá trình rụng tóc.

• Minoxidil: Thuốc bôi minoxidil là thuốc kê đơn, nam và nữ đều sử dụng được. Loại thuốc này, cần ít nhất 6 tháng để ngăn rụng tóc và thúc đẩy tóc mọc lại.
• Finasteride: Đây là thuốc kê đơn dành cho nam giới, giúp tóc mọc lại và làm quá trình hói chậm hơn.
• Spironolacton: Được các bác sĩ kê toa để điều trị chứng hói đầu ở phụ nữ. Thuốc làm giảm sự tiết ra của các loại hormone tăng rụng tóc.

Liệu pháp hormone: Đối với những trường hợp rụng tóc do thay đổi hormone, liệu pháp hormone có thể giúp cân bằng hormone và giảm rụng tóc.

Cấy tóc: Cấy tóc là phương pháp phẫu thuật trong đó các nang tóc khỏe mạnh được lấy từ vùng da đầu không bị rụng và cấy vào vùng hói.

Liệu pháp PRP (Plasma giàu tiểu cầu): Liệu pháp này sử dụng huyết tương giàu tiểu cầu từ máu của chính người bệnh để kích thích mọc tóc.

Laser: Liệu pháp laser sử dụng xung năng lượng thấp để kích thích các nang lông mọc tóc. Phương pháp này thích hợp cho cả nam và nữ.

Lăn kim: Phương pháp này, sử dụng nhiều mũi kim nhỏ tạo ra các vi điểm trên da, sau đó đưa thuốc vào bên trong giúp kích thích các nang tóc phục hồi và tăng sinh trưởng. Quá trình điều trị hói đầu bằng phương pháp lăn kim thường 3 tuần 1 lần. Trong quá trình điều trị, bệnh nhân kết hợp với bôi thuốc và uống vitamin để kích thích mọc tóc. Tùy thuộc vào thể trạng hấp thụ thuốc, bác sĩ Da liễu – Thẩm mỹ Da sẽ chỉ định người bệnh lăn kim bao nhiêu lần.

Sử dụng các sản phẩm chăm sóc tóc đặc biệt: Sử dụng các sản phẩm chăm sóc tóc chứa các thành phần kích thích mọc tóc như biotin, keratin, và các vitamin.

Thay đổi lối sống: Áp dụng một lối sống lành mạnh, duy trì chế độ ăn uống cân đối và quản lý stress hiệu quả.

Kết luận

Hói là một tình trạng phổ biến, ảnh hưởng đến nhiều người trên toàn thế giới. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và các biện pháp phòng ngừa, điều trị có thể giúp giảm thiểu tác động của hói đến cuộc sống. Hãy luôn chăm sóc tóc đúng cách, duy trì một chế độ dinh dưỡng cân đối và quản lý stress hiệu quả. Nếu bạn gặp phải tình trạng rụng tóc nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Nhớ rằng, việc duy trì một lối sống lành mạnh không chỉ giúp tóc bạn khỏe mạnh mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể của bạn.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.