Bệnh mạch vành là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Nhiều người thắc mắc liệu bệnh này có thể di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác không. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò của tiền sử gia đình, các yếu tố nguy cơ và cách phòng ngừa bệnh mạch vành.
Tiền sử gia đình ảnh hưởng như thế nào đến nguy cơ mắc bệnh mạch vạch di truyền
Tiền sử gia đình là một yếu tố quan trọng trong việc xác định nguy cơ mắc bệnh mạch vành. Nếu trong gia đình bạn có người mắc bệnh mạch vành, đặc biệt là ở lứa tuổi trẻ, nguy cơ bạn mắc bệnh này cũng sẽ cao hơn. Điều này chủ yếu do yếu tố di truyền và các thói quen sống chung trong gia đình.
Theo các nghiên cứu, một số gen có liên quan đến nguy cơ cao mắc bệnh mạch vành. Các gen này có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể bạn xử lý cholesterol, huyết áp, và các yếu tố khác liên quan đến sức khỏe tim mạch. Ví dụ, một số đột biến gen có thể làm tăng mức LDL cholesterol trong máu, góp phần vào quá trình xơ vữa động mạch, từ đó tăng nguy cơ mắc bệnh mạch vành.
Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp có tiền sử gia đình mắc bệnh mạch vành đều dẫn đến nguy cơ cao. Yếu tố môi trường và lối sống cũng đóng vai trò quan trọng. Việc duy trì lối sống lành mạnh có thể giúp giảm nguy cơ ngay cả khi bạn có yếu tố di truyền bất lợi.
Các yếu tố tác động làm tăng nguy cơ mắc bệnh mạch vành
Ngoài yếu tố di truyền, còn nhiều yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh mạch vành. Các yếu tố này bao gồm:
- Tăng cholesterol máu: Mức LDL cholesterol cao là một trong những yếu tố nguy cơ chính. Cholesterol xấu có thể tích tụ trong thành động mạch, gây ra xơ vữa và cản trở lưu thông máu.
- Tăng huyết áp: Huyết áp cao làm tăng áp lực lên thành động mạch, gây tổn thương và thúc đẩy quá trình xơ vữa.
- Hút thuốc lá: Các chất độc hại trong thuốc lá gây tổn thương niêm mạc động mạch, làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
- Đái tháo đường: Đường huyết cao có thể làm tổn thương mạch máu và tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.
- Béo phì và lối sống ít vận động: Cân nặng dư thừa và thiếu hoạt động thể chất là những yếu tố nguy cơ lớn cho bệnh mạch vành.
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn nhiều chất béo bão hòa, đường, và muối có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Căng thẳng và stress: Tình trạng căng thẳng kéo dài có thể gây ra những tác động tiêu cực lên tim mạch.
- Tiền sử bệnh lý khác: Những người có tiền sử bệnh tim mạch hoặc các bệnh lý liên quan như bệnh thận mạn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cũng có nguy cơ cao hơn.
Phòng ngừa bệnh mạch vành di truyền
Sống một lối sống có lợi cho sức khỏe có thể giúp ngăn ngừa, giảm nguy cơ hoặc trì hoãn sự khởi phát của các bệnh nghiêm trọng, bao gồm cả bệnh mạch vành. Cần xây dựng một lối sống lành mạnh trong gia đình :
- Ngưng hút thuốc lá, tránh hút thuốc lá thụ động
- Thể dục thường xuyên, tối thiểu 30 – 45 phút mỗi ngày, các ngày trong tuần. Có thể đi bộ, chạy bộ, chạy xe đạp, bơi lội, đánh cầu lông, bóng bàn, đánh golf, tập yoga, thể dục nhịp điệu, thiền,.. tùy theo tình trạng sức khỏe mỗi người, tránh căng thẳng trong cuộc sống và công việc.
- Giảm cân nếu dư cân, béo phì (khi BMI >23): đặt mục tiêu giảm từ 5% đến 7% cân nặng trong vòng mỗi 6 tháng đến khi đạt cân nặng lý tưởng (BMI từ 18 – 22)
- Chế độ ăn tốt cho tim mạch:
- Ăn ít chất béo, thịt mỡ, chất bột đường, thực phẩm đóng hộp, thức ăn nhanh, hạn chế muối, giảm rượu bia.
- Nên ăn cá, thịt gia cầm; nên ăn nhiều trái cây, rau, củ, quả, hạt, thực phẩm tươi sống, organic.
Cần kiểm tra sức khỏe tim mạch định kỳ. Nếu có người thân là cha mẹ, anh chị em ruột mắc bệnh tim khi còn trẻ thì cần đi tầm soát bệnh mạch vành sớm để được chẩn đoán và theo dõi chặt chẽ.
Bệnh mạch vành có thể bị ảnh hưởng bởi yếu tố di truyền, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không thể làm gì để phòng ngừa. Hiểu rõ về tiền sử gia đình và các yếu tố nguy cơ là bước đầu tiên quan trọng. Từ đó, áp dụng các biện pháp phòng ngừa như duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát huyết áp, cholesterol, và đường huyết, cùng với việc không hút thuốc và giảm stress, bạn hoàn toàn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh mạch vành.
Hãy chú ý đến sức khỏe của mình và thực hiện các biện pháp phòng ngừa ngay từ hôm nay. Đừng quên thăm khám định kỳ để được bác sĩ tư vấn và theo dõi tình trạng sức khỏe tim mạch của bạn một cách tốt nhất.
