Tổng quan chung
Viêm họng do liên cầu khuẩn là bệnh nhiễm trùng cổ họng do vi khuẩn gây nên, khiến cổ họng bị đau và ngứa. Nếu không được điều trị, viêm họng do liên cầu khuẩn có thể gây ra các biến chứng, chẳng hạn như viêm thận hoặc sốt thấp khớp.
Viêm họng do liên cầu là gì?
Viêm họng do liên cầu khuẩn là tình trạng nhiễm trùng ở vùng họng và amidan (các hạch bạch huyết ở phía sau miệng). Khi bị viêm họng liên cầu khuẩn, amidan sẽ bị viêm. Tình trạng viêm này cũng ảnh hưởng đến khu vực xung quanh vùng họng gây viêm họng.
Viêm họng liên cầu khuẩn được đặt tên theo loại vi khuẩn Streptococcus nhóm A. Có hơn 120 chủng vi khuẩn Streptococcus nhóm A. Viêm họng liên cầu khuẩn là một loại nhiễm trùng liên cầu khuẩn nhóm A (GAS).
Viêm họng do liên cầu khuẩn hiếm khi gây ra các biến chứng nghiêm trọng như thấp tim (sốt thấp khớp), loại biến chứng có thể gây tổn thương viêm vĩnh viễn cho tim, não, khớp và da. Vì vậy người bệnh nên đến bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời. Nếu được điều trị thích hợp, viêm họng liên cầu khuẩn thường khỏi trong vòng 7 – 10 ngày.
Triệu chứng
Sau khi nhiễm vi khuẩn Streptococcus, người bệnh có thể mất từ 2-5 ngày mới thấy các triệu chứng. Các triệu chứng có thể có bao gồm:
- Viêm họng nổi hạch gây đau cổ họng hoặc gặp khó khăn khi nuốt;
- Sốt trên 38°C
- Đau đầu
- Đau dạ dày
- Phát ban
- Ăn không ngon, buồn nôn
- Đau cơ và cứng cơ
- Sưng hạch hầu và có những mảng trắng trong cổ họng hoặc những chấm đỏ nhỏ có thể xuất hiện trên vòm miệng
- Các hạch bạch huyết ở cổ sưng lên và đau
Tuy nhiên, không phải ai nhiễm vi khuẩn streptococcus đều bị viêm họng liên cầu khuẩn. Nói cách khác, người bị bệnh có thể mang vi khuẩn và truyền qua cho người khác nhưng không biểu hiện bệnh.
Nguyên nhân gây viêm họng do liên cầu
Vi khuẩn gây chứng viêm họng do liên cầu là Streptococcus nhóm A. Chúng thường tồn tại trong mũi và họng nên những hành động như sổ mũi, ho, hay vẫy tay, lắc tay có thể lan truyền mầm bệnh từ người này sang người khác. Người bị viêm họng liên cầu nếu không điều trị có thể phát tán lây nhiễm khi các triệu chứng trở nên nghiêm trọng, đây cũng là lý do vì sao cha mẹ nên dạy trẻ về tầm quan trọng của rửa tay. Việc vệ sinh sạch sẽ luôn là phương pháp hữu hiệu giúp giảm khả năng mắc các bệnh truyền nhiễm nói chung và viêm họng liên cầu nói riêng.
Đối tượng nguy cơ
Có rất nhiều yếu tố có thể khiến bạn tăng nguy cơ mắc viêm họng do liên cầu khuẩn bao gồm:
- Độ tuổi: tuổi từ 5 đến 15 tuổi.
- Thời gian vào cuối thu đến đầu xuân
- Nơi tụ tập đông người
- Hệ thống miễn dịch kém.
Chẩn đoán
Bác sĩ sẽ chẩn đoán viêm họng liên cầu dựa trên các triệu chứng hoặc khám lâm sàng. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ chẩn đoán bệnh dựa vào các phương pháp sau:
- Lấy mẫu dịch từ cổ họng: nhằm xác định có sự hiện diện của vi khuẩn gây bệnh hay không.
- Xét nghiệm kháng nguyên: Bạn sẽ phải thực hiện phương pháp này khi kết quả từ việc lấy mẫu dịch không đáp ứng được yêu cầu của bác sĩ.
Phòng ngừa bệnh
Để ngăn ngừa viêm họng do liên cầu khuẩn, bạn nên:
- Rửa tay thường xuyên: Rửa tay đúng cách là cách tốt nhất để ngăn ngừa tất cả các loại bệnh nhiễm trùng. Do đó, bạn nên rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây. Hướng dẫn con bạn cách rửa tay đúng cách bằng xà phòng và nước hoặc sử dụng chất khử trùng có cồn nếu không có sẵn xà phòng và nước.
- Che miệng bằng khuỷu tay hoặc khăn giấy khi ho hoặc hắt hơi.
- Không dùng chung đồ cá nhân: Không dùng chung ly uống nước hoặc dụng cụ ăn uống. Rửa bát bằng nước nóng, xà phòng hoặc máy rửa bát.
- Tránh tiếp xúc với người mắc bệnh viêm họng do liên cầu
Điều trị như thế nào?
Điều trị bằng thuốc
Một số loại thuốc có sẵn để chữa bệnh viêm họng do liên cầu khuẩn, giúp giảm các triệu chứng của bệnh và ngăn chặn sự lây lan:
Thuốc kháng sinh:
- Penicilin: Đây là thuốc giúp giảm thời gian lây bệnh và điều trị tình trạng nhiễm trùng ảnh hưởng đến miệng và cổ họng.
- Amoxicillin: Nếu trẻ mắc bệnh, bác sĩ sẽ cho trẻ dùng dung dịch uống amoxicillin vì thuốc có vị dễ uống hơn.
- Nếu bạn dị ứng với penicillin, bạn có thể được chỉ định dùng thuốc kháng sinh thay thế như cephalosporin (cephalexin) hoặc macrolid (erythromycin hoặc azithromycin).
Thuốc giảm triệu chứng viêm họng do liên cầu khuẩn:
- Ibuprofen
- Thuốc chứa paracetamol có thể được dùng giảm đau cổ họng và hạ sốt.Không tự ý cho trẻ dùng aspirin do có thể làm tăng nguy cơ phát triển hội chứng Reye.
- Nghỉ ngơi nhiều
- Ngủ đủ giấc để cơ thể khỏe mạnh
- Ăn những thức ăn mềm, nhẹ nhàng, dễ nuốt như soup, ngũ cốc, khoai tây nghiền và sữa chua…
- Không ăn những thức ăn cay, nhiều gia vị hoặc các loại thực phẩm có tính axit mạnh
- Uống nhiều nước (đặc biệt là nước ấm, nước chanh)
- Súc miệng bằng nước muối ấm
- Uống đầy đủ các loại kháng sinh theo sự chỉ định của bác sĩ
- Tránh xa rượu bia, các chất kích thích, tránh hút thuốc
- Khi bị bệnh, hãy ở nhà cho đến khi khỏi bệnh hoàn toàn
- Rửa tay thường xuyên để hạn chế sự lây lan bệnh
- Không hắt hơi hoặc ho vào người khác nếu bạn bị bệnh.
Thay đổi phong cách sống và thói quen sinh hoạt
Trong hầu hết trường hợp, thuốc kháng sinh sẽ nhanh chóng tiêu diệt các vi khuẩn gây viêm họng do liên cầu. Ngoài ra, một lối sống lành mạnh và thói quen sinh hoạt khoa học có thể làm giảm nhanh chóng triệu chứng của viêm họng liên cầu khuẩn:
Nếu sau khi điều trị với kháng sinh trên 24 giờ, viêm họng do liên cầu khuẩn vẫn không được cải thiện, đặc biệt là triệu chứng sốt, cần sớm đưa trẻ đến cơ sở y tế để thăm khám và điều trị. Lưu ý sau khi triệu chứng cải thiện, cần tiếp tục duy trì điều trị bằng thuốc cho đến hết liệu trình để tránh bệnh tái phát nghiêm trọng hơn.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, không tự ý làm theo hướng dẫn của bài viết.