Rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì: Nguyên nhân và cách khắc phục

Trong giai đoạn phát triển của con gái, việc rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì là một tình trạng khá phổ biến thường gặp trong khoảng 2 năm đầu khi mới xuất hiện kinh nguyệt. Đây là giai đoạn cơ thể phát triển và thay đổi mạnh mẽ, dễ dẫn đến các triệu chứng bất thường trong chu kỳ kinh nguyệt. Trong bài viết này Pharmacity sẽ chia sẻ cho bạn nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả vấn đề rối loạn kinh nguyệt.

Nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì

Tuổi dậy thì là giai đoạn các bạn trẻ trải qua nhiều thay đổi về cả thể chất lẫn tinh thần. Các bé gái thường gặp phải tình trạng rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì vì một số lý do sau đây:

• Hormone nội tiết chưa ổn định: Trong giai đoạn phát triển này, cơ thể của các bé gái đang trải qua sự biến đổi về hormone nội tiết, buồng trứng chưa phát triển hoàn chỉnh dẫn đến sự không đều đặn trong chu kỳ kinh nguyệt.
• Tâm lý căng thẳng: Tuổi dậy thì là giai đoạn của nhiều biến động tâm lý và thể chất. Áp lực từ học tập và thi cử có thể gây ra căng thẳng và mệt mỏi, làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
• Chế độ dinh dưỡng không hợp lýThói quen ăn uống không lành mạnh: Chế độ ăn uống không cân đối và thiếu dinh dưỡng đặc biệt là các dưỡng chất cần thiết như sắt, vitamin B và chất đạm có thể làm ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Chế độ ăn uống thiếu cân bằng cũng có thể góp phần vào rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì, làm suy yếu cơ thể và ảnh hưởng đến sức khoẻ.
• Rối loạn ăn uống: Các rối loạn ăn uống như chán ăn tâm thần (anorexia nervosa) hoặc cuồng ăn (bulimia) đều có thể dẫn đến rối loạn kinh nguyệt.
• Tập luyện thể dục quá mức: Hoạt động thể chất quá đà và sai cách có thể làm thay đổi chu kỳ kinh nguyệt hoặc làm mất chu kỳ trong một khoảng thời gian dài.
• Tình trạng thừa cân hoặc thiếu cân: Cân nặng quá thấp hoặc quá cao cũng có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
• Các vấn đề sức khỏe phụ khoa: Rối loạn kinh nguyệt cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề của bệnh phụ khoa như hội chứng buồng trứng đa nang.

Triệu chứng của rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì

Khi bước vào tuổi dậy thì, kinh nguyệt của nhiều bé gái thường không đều và đi kèm với các biểu hiện như:

• Chu kỳ kinh không đều: Khoảng cách giữa các chu kỳ kinh không đều, có thể kéo dài đến 2-3 tháng mới có một lần kinh, hoặc trong một tháng có thể có 2-3 lần kinh.
• Lượng máu kinh nguyệt nhiều hoặc ít bất thườngKỳ kinh nguyệt đầu tiên ngắn và ít máu: Chu kỳ kinh đầu tiên thường chỉ kéo dài vài ngày và có lượng máu kinh ít, thậm chí chỉ là những vệt máu nhỏ. Kỳ kinh nguyệt thứ hai thường xuất hiện muộn hơn và có thể kéo dài đến 2 tháng.
• Đau bụng kinh dữ dội: Bạn gái có thể trải qua đau bụng kinh dữ dội, kèm theo mệt mỏi, buồn nôn, nôn mửa, thậm chí là ngất xỉu.
• Máu kinh có màu sắc lạ: Máu kinh có thể có màu đen, nâu đen và có thể vón thành những cục máu đông.
• Trễ kinh hoặc mất kinh trong một thời gian dài.

Trẻ bị đau bụng kinh dữ dội có thể là biểu hiện của rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì

Cách xử lý tình trạng rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì

Để giúp cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt ở bé gái, việc hỗ trợ xây dựng một lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lývà ổn định là cực kỳ quan trọng. Dưới đây là một số gợi ý bạn có thể tham khảo:

Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học 

Trong giai đoạn kinh nguyệt, cần bổ sung một số thực phẩm như thịt bò, thịt gà, rau củ quả và các loại hạt ngũ cốc để tăng cường tái tạo hồng cầu, bổ sung máu và hạn chế rong kinh. Đảm bảo rằng cơ thể nhận được đủ protein, carbohydrate, chất béo và các loại vitamin và khoáng chất cần thiết.

Ngoài ra, cần hạn chế việc tiêu thụ các loại thức ăn nhanh, đồ ăn chiên rán, thức ăn cay nóng và chứa nhiều đường và chất béo bão hòa. Thay vào đó, nên ưu tiên lựa chọn các món ăn được nấu chín, hấp, nướng hoặc xào với ít dầu mỡ và sử dụng gia vị tự nhiên.

Đặc biệt, việc uống đủ nước là rất quan trọng để giúp loại bỏ độc tố, điều hoà chu kỳ kinh nguyệt. Hãy tránh xa rượu bia, đồ uống có cồn và đồ ăn chế biến sẵn để đảm bảo sức khỏe tổng thể và cân bằng nội tiết tố.

Bổ sung các loại thực phẩm lành mạnh giúp cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt

Cách điều trị rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì: Giữ tinh thần thoải mái

Trong giai đoạn tuổi dậy thì, đặc biệt là khi đến kỳ kinh nguyệt, trẻ thường trải qua sự lo lắng và căng thẳng. Do đó, vai trò của ba mẹ là rất quan trọng trong việc động viên và giáo dục trẻ về các vấn đề này.

Hãy khuyến khích trẻ thời gian để thư giãn và nghỉ ngơi sau những ngày học tập và làm việc căng thẳng bằng cách thực hiện các hoạt động như đọc sách, nghe nhạc hoặc các bài tập thư giãn như yoga, thiền.

Sinh hoạt lành mạnh

Một trong những phương pháp hiệu quả để cải thiện rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì đó là tập thể dục đều đặn mỗi ngày khoảng 30 phút, kết hợp với việc ngủ đủ giấc 8 tiếng mỗi đêm và tránh xa các chất kích thích như caffeine, thuốc lá và rượu bia. Tập luyện thể dục thường xuyên cũng giúp cơ thể kiểm soát được cân nặng và duy trì cân nặng ở mức hợp lý. 

Cách cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì: Vệ sinh vùng kín

Để tránh viêm nhiễm và các vấn đề phụ khoa, việc duy trì vệ sinh hàng ngày là rất quan trọng. Dưới đây là một số biện pháp bạn có thể thực hiện:

• Vệ sinh bộ phận sinh dục sạch sẽ: Sử dụng nước ấm và dung dịch vệ sinh phụ nữ từ 1-2 lần mỗi ngày để làm sạch vùng kín. Tránh rửa quá sâu vào âm đạo, vì điều này có thể làm giảm vi khuẩn tự nhiên trong âm đạo và gây ra viêm nhiễm.
• Thay đồ lót hàng ngày: Đảm bảo thay đồ lót sạch sẽ hàng ngày và phơi quần lót dưới ánh nắng mặt trời để loại bỏ vi khuẩn và nấm mốc. Tránh mặc đồ lót quá chật, vì có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây ra các vấn đề phụ khoa. 
• Thay băng vệ sinh thường xuyên: Trong thời kỳ kinh nguyệt, hãy thay băng vệ sinh ít nhất sau mỗi 4 tiếng. Sử dụng băng vệ sinh có chất liệu an toàn, thấm hút tốt và không gây kích ứng cho da.

Vệ sinh vùng kín thường xuyên giúp ngăn ngừa rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì

Khi nào trẻ dậy thì cần đi khám bác sĩ?

Mặc dù rối loạn kinh nguyệt là một hiện tượng phổ biến khi trẻ đến tuổi dậy thì, nhưng trong một số trường hợp sau đây bạn nên đưa bé gái đi khám bác sĩ:

• Trẻ đã có kinh lần đầu nhưng sau đó ngừng kinh trong thời gian dài.
• Trẻ hành kinh kéo dài hơn 7 ngày, kèm theo chảy máu nặng và cần thay băng vệ sinh liên tục.
• Trẻ có kinh thường xuyên, với chu kỳ ngắn hơn 21 ngày.
• Chu kỳ kinh nguyệt của trẻ quá dài, thường hơn 45 ngày.
• Trẻ bị chuột rút và đau bụng dữ dội mỗi khi hành kinh.
• Trẻ bị chảy máu bất thường giữa các kỳ kinh.
• Trẻ đã có kinh từ 3 năm trở lên nhưng chu kỳ kinh nguyệt vẫn không đều.
• Trẻ có các dấu hiệu viêm nhiễm vùng kín

Rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì là một hiện tượng khá phổ biến và thường không quá nguy hiểm nếu được phát hiện và xử lý đúng cách. Các bạn trẻ cần xây dựng lối sống lành mạnh, dinh dưỡng hợp lý và duy trì tâm lý thoải mái để cải thiện tình trạng này. Bên cạnh đó cần theo dõi và nhận biết kịp thời các dấu hiệu bất thường của rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì nhằm bảo vệ sức khỏe của các bạn gái vàcó biện pháp can thiệp sớm để giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa ở trẻ sau này. Hy vọng qua bài viết này, các bậc phụ huynh và các bạn trẻ sẽ có thêm kiến thức, kỹ năng để chăm sóc sức khỏe kinh nguyệt một cách tốt nhất.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.