Ung thư vú – căn bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ – có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, kể cả trong thai kỳ. Khi mang thai, cơ thể phụ nữ trải qua nhiều thay đổi về nội tiết tố, tạo điều kiện cho sự phát triển của các tế bào ung thư.
Khái quát về ung thư vú
Ung thư vú là gì?
Ung thư vú là một loại ung thư phát triển từ các tế bào của vú. Sau ung thư da, ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất được chẩn đoán ở phụ nữ Hoa Kỳ. Mặc dù ung thư vú cũng có thể xảy ra ở nam giới, nhưng nó ít gặp hơn nhiều so với phụ nữ.
Theo ghi nhận tỷ lệ mắc mới trên toàn cầu của ung thư vú ở nữ giới là 24.5% cao nhất trong số các loại ung thư ở phụ nữ (theo Trung tâm ghi nhận ung thư toàn cầu Globocan, số liệu năm 2020).
Loại ung thư vú thường gặp nhất là ung thư ống tuyến vú (ductal carcinoma), xuất phát từ tế bào của ống tuyến. Ung thư xuất phát từ tiểu thùy và thùy tuyến vú được gọi là ung thư tiểu thùy (lobular carcinoma). Ung thư vú dạng viêm thường có biểu hiện sưng, nóng và đỏ, đây là dạng ung thư vú ít gặp.
Ảnh hưởng của ung thư vú đến mẹ và thai nhi
Đối với mẹ bầu:
- Về mặt cảm xúc: Ung thư vú có thể gây ra nhiều căng thẳng, lo lắng và trầm cảm cho phụ nữ mang thai. Việc đối mặt với chẩn đoán ung thư khi đang mang thai có thể rất khó khăn và điều quan trọng là phải có sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè và chuyên gia sức khỏe tâm thần.
- Về mặt thể chất: Các phương pháp điều trị ung thư vú, chẳng hạn như hóa trị liệu và xạ trị, có thể gây ra các tác dụng phụ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ bầu. Các tác dụng phụ này có thể bao gồm buồn nôn, mệt mỏi, rụng tóc và thay đổi tâm trạng.
- Tác động đến việc mang thai: Trong một số trường hợp, ung thư vú và các phương pháp điều trị có thể ảnh hưởng đến quá trình mang thai. Ví dụ, hóa trị liệu có thể làm tăng nguy cơ sinh non và trẻ nhẹ cân.
- Khả năng cho con bú: Một số phương pháp điều trị ung thư vú có thể khiến việc cho con bú không an toàn. Tuy nhiên, vẫn có một số phụ nữ mắc ung thư vú có thể cho con bú thành công.
Đối với thai nhi:
- Nguy cơ di truyền: Nguy cơ thai nhi mắc ung thư vú từ mẹ rất thấp. Tuy nhiên, một số đột biến gen nhất định có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú cho cả mẹ và con.
- Tác động của phương pháp điều trị: Các phương pháp điều trị ung thư vú, chẳng hạn như hóa trị liệu và xạ trị, có thể gây hại cho thai nhi. Tuy nhiên, nguy cơ đối với thai nhi phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại phương pháp điều trị, giai đoạn mang thai và sức khỏe của thai nhi.
- Sinh non và nhẹ cân: Như đã đề cập ở trên, hóa trị liệu có thể làm tăng nguy cơ sinh non và trẻ nhẹ cân.
- Các vấn đề sức khỏe khác: Trong một số trường hợp, trẻ em sinh ra từ bà mẹ đang được điều trị ung thư vú có thể gặp một số vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như khó thở và vấn đề về tim.
Phương pháp phòng ngừa
Mặc dù không có cách nào chắc chắn để ngăn ngừa ung thư vú khi mang thai, nhưng có một số điều bạn có thể làm để giảm nguy cơ:
Trước khi mang thai:
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh: Ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên có thể giúp giảm nguy cơ mắc ung thư vú.
- Hạn chế uống rượu: Nếu bạn uống rượu, hãy hạn chế lượng tiêu thụ ở mức tối đa một ly mỗi ngày cho phụ nữ.
- Bỏ hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư vú.
- Cho con bú: Cho con bú trong thời gian ít nhất 6 tháng có thể giúp giảm nguy cơ mắc ung thư vú.
- Thăm khám vú định kỳ: Nên khám vú định kỳ với bác sĩ để phát hiện sớm ung thư vú.
- Tham gia sàng lọc ung thư vú: Phụ nữ từ 45 tuổi trở lên nên tham gia sàng lọc ung thư vú bằng chụp X-quang vú.
Khi mang thai:
- Tiếp tục duy trì lối sống lành mạnh: Ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và duy trì cân nặng khỏe mạnh.
- Tránh tiếp xúc với các chất độc hại: Tránh tiếp xúc với các chất độc hại như khói thuốc lá và hóa chất độc hại.
- Thông báo cho bác sĩ về bất kỳ lo ngại nào về sức khỏe: Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về sức khỏe, bao gồm cả tiền sử gia đình mắc ung thư vú.
- Tham gia các cuộc kiểm tra và xét nghiệm trước sinh: Tham gia tất cả các cuộc kiểm tra và xét nghiệm trước sinh được khuyến nghị bởi bác sĩ của bạn.
- Thăm khám vú định kỳ: Tiếp tục khám vú định kỳ với bác sĩ, ngay cả khi bạn đang mang thai.
Kết luận
Ung thư vú khi mang thai là một thách thức lớn, nhưng với sự chăm sóc y tế kịp thời và đúng cách, mẹ bầu và thai nhi có thể vượt qua giai đoạn này một cách an toàn. Việc duy trì lối sống lành mạnh, thường xuyên khám sức khỏe và tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ là rất quan trọng. Đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè và các chuyên gia y tế khi cần thiết.Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích và giúp bạn cảm thấy yên tâm hơn trong hành trình mang thai.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.