Ung thư gan ở trẻ em

Ung thư gan ở trẻ em, mặc dù hiếm gặp, nhưng là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cần được quan tâm đúng mức. Hiểu rõ về căn bệnh này sẽ giúp chúng ta phát hiện sớm và điều trị kịp thời, từ đó cải thiện tiên lượng cho trẻ. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về ung thư gan ở trẻ em, bao gồm triệu chứng và phương pháp chẩn đoán. 

Ung thư gan ở trẻ em là gì?

Ung thư gan ở trẻ em là một dạng ung thư hiếm gặp, xuất phát từ các tế bào gan. Hai loại chính của ung thư gan ở trẻ em là ung thư nguyên bào gan (hepatoblastoma) và ung thư biểu mô tế bào gan (hepatocellular carcinoma). Hepatoblastoma thường gặp ở trẻ dưới 3 tuổi, trong khi hepatocellular carcinoma phổ biến hơn ở trẻ lớn hơn và thanh thiếu niên.

 Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

• Các nguyên nhân cụ thể của ung thư gan ở trẻ em thường không rõ ràng.
• Yếu tố di truyền: Một số bệnh lý di truyền có thể tăng nguy cơ, như hội chứng Beckwith-Wiedemann hoặc gia đình có tiền sử mắc bệnh.
• Nhiễm virus: Nhiễm viêm gan B hoặc C từ mẹ có thể tăng nguy cơ.
• Rối loạn chuyển hóa: Một số rối loạn chuyển hóa bẩm sinh có thể liên quan đến ung thư gan.

Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tiên lượng cho trẻ bị ung thư gan. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để có kế hoạch điều trị và chăm sóc tốt nhất.

Triệu chứng ung thư gan ở trẻ em

Ung thư gan ở trẻ em có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau. Các triệu chứng này thường không đặc hiệu và có thể dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác hoặc thậm chí là rối loạn tiêu hóa. Dưới đây là những triệu chứng phổ biến:

• Bụng to, sưng: Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất là bụng trở nên to và sưng, do khối u trong gan phát triển.
• Đau bụng: Trẻ có thể bị đau ở vùng bụng trên bên phải, nơi gan nằm. Đau có thể kéo dài hoặc xuất hiện theo từng cơn.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân: Trẻ mất cân nặng mà không rõ lý do, thường là một triệu chứng đáng lo ngại.
• Chán ăn: Trẻ có thể mất hứng thú với ăn uống, dẫn đến việc sụt cân và suy dinh dưỡng.
• Buồn nôn và nôn: Trẻ thường cảm thấy buồn nôn và có thể nôn mửa.
• Mệt mỏi và yếu ớt: Trẻ trở nên mệt mỏi, yếu ớt và không còn năng động như trước.
• Vàng da (vàng mắt và da): Một triệu chứng điển hình của bệnh gan là vàng da, do sự tích tụ của bilirubin trong máu khi gan bị tổn thương.
• Sốt: Trẻ có thể bị sốt không rõ nguyên nhân, kéo dài hoặc tái phát.
• Khối u hoặc cục sưng trong bụng: Khi sờ vào bụng, có thể cảm nhận được khối u hoặc cục sưng.
• Bụng căng cứng: Chướng bụng, hay bụng phình to, có thể là do tích tụ dịch trong ổ bụng (ascites) hoặc sự phát triển của khối u lớn. Triệu chứng này thường đi kèm với cảm giác nặng nề và khó chịu.

Nhận biết sớm các triệu chứng và đưa trẻ đi khám kịp thời có thể giúp cải thiện kết quả điều trị và tăng cơ hội hồi phục cho trẻ bị ung thư gan.

Chẩn đoán ung thư gan ở trẻ em

Chẩn đoán ung thư gan ở trẻ em là một quá trình phức tạp, bao gồm nhiều bước để xác định chính xác loại ung thư, giai đoạn bệnh và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Việc chẩn đoán ung thư gan ở trẻ em cũng đòi hỏi sự kết hợp của nhiều phương pháp khác nhau để đảm bảo độ chính xác và nhanh chóng. Dưới đây là các bước chính trong quy trình chẩn đoán:

Khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra sức khỏe tổng quát của trẻ và hỏi về các triệu chứng mà trẻ đang gặp phải, cũng như tiền sử bệnh lý của gia đình. Bác sĩ cũng có thể sờ nắn vùng bụng để tìm kiếm các khối u hoặc sự sưng tấy.

Xét nghiệm máu

• Alpha-fetoprotein (AFP): Đây là một protein được sản xuất bởi gan. Mức AFP thường cao trong trường hợp ung thư gan, đặc biệt là ung thư gan nguyên bào (hepatoblastoma).
• Xét nghiệm chức năng gan: Đo các chỉ số chức năng gan để đánh giá mức độ tổn thương gan và khả năng hoạt động của gan.
• Xét nghiệm tổng quát: Bao gồm kiểm tra công thức máu và các xét nghiệm khác để đánh giá tình trạng sức khỏe chung của trẻ.

Hình ảnh học

Các kỹ thuật hình ảnh học được sử dụng để xác định vị trí, kích thước và đặc điểm của khối u gan:

• Siêu âm: Phương pháp không xâm lấn, thường được sử dụng đầu tiên để phát hiện các khối u trong gan.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan): Cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về gan và các cơ quan lân cận, giúp xác định mức độ lan rộng của khối u.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Cung cấp hình ảnh chi tiết về gan và mạch máu, giúp xác định rõ hơn cấu trúc khối u và mối quan hệ với các mô xung quanh.

 Sinh thiết

• Sinh thiết gan: Lấy mẫu mô gan để kiểm tra dưới kính hiển vi. Đây là kỹ thuật cần được thực hiện để chẩn đoán u nguyên bào gan.
• Sinh thiết qua da: Sử dụng kim nhỏ để lấy mẫu mô qua da, thường được thực hiện dưới hướng dẫn của siêu âm hoặc CT scan.

Các xét nghiệm bổ sung

• Chụp X-quang ngực: Để kiểm tra xem ung thư đã lan đến phổi hay chưa.
• Chụp PET (Positron Emission Tomography): Giúp xác định các vùng khác trong cơ thể có thể bị ảnh hưởng bởi ung thư.
• Sinh thiết hạch bạch huyết: Nếu có nghi ngờ ung thư đã lan đến hạch bạch huyết.

Đánh giá giai đoạn bệnh

Sau khi xác định có ung thư gan, bác sĩ sẽ đánh giá giai đoạn của bệnh (từ giai đoạn 1 đến giai đoạn 4) dựa trên kích thước khối u, số lượng khối u, và mức độ lan rộng của bệnh. Điều này giúp xác định phương pháp điều trị phù hợp.

Đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát

• Đánh giá dinh dưỡng: Kiểm tra tình trạng dinh dưỡng của trẻ để đảm bảo trẻ đủ sức khỏe cho quá trình điều trị.
• Đánh giá tâm lý: Hỗ trợ tâm lý cho trẻ và gia đình để đối phó với căng thẳng và lo lắng trong quá trình chẩn đoán và điều trị.

Ung thư gan ở trẻ em mặc dù hiếm gặp nhưng là một căn bệnh nghiêm trọng cần được phát hiện và điều trị kịp thời. Hiểu biết về các triệu chứng và phương pháp chẩn đoán là chìa khóa để giúp các bậc phụ huynh và các chuyên gia y tế phát hiện sớm và quản lý hiệu quả căn bệnh này. Qua đó, chúng ta có thể nâng cao hiệu quả điều trị, cải thiện tiên lượng và chất lượng cuộc sống cũng như tăng cơ hội hồi phục cho các em nhỏ bị ảnh hưởng. Việc chăm sóc sức khỏe định kỳ và theo dõi sát sao các dấu hiệu bất thường ở trẻ là rất quan trọng, đặc biệt là khi có những triệu chứng như đau bụng, vàng da hay sụt cân không rõ nguyên nhân. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay để được tư vấn và điều trị kịp thời.