Bệnh sốt bại liệt, hay còn gọi là poliomyelitis, là một căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus gây ra. Bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em dưới 5 tuổi, tấn công hệ thần kinh và có thể dẫn đến những di chứng nghiêm trọng. Hiểu rõ về nguyên nhân và triệu chứng của bệnh là rất quan trọng để có biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân bị sốt bại liệt
Sốt bại liệt là do virus polio, thuộc nhóm enterovirus, gây ra. Virus này lây truyền chủ yếu qua đường tiêu hóa, thường là do tiếp xúc trực tiếp với phân hoặc nước bọt của người nhiễm bệnh. Virus xâm nhập vào cơ thể qua đường miệng, từ nước hoặc thức ăn bị ô nhiễm. Sau khi vào cơ thể, virus nhân lên trong ruột và được bài tiết qua phân, từ đó lây lan sang người khác.
- Đường lây truyền: Chủ yếu qua đường tiêu hóa, do tiếp xúc với phân hoặc nước bọt của người bệnh.
- Quá trình lây nhiễm: Virus xâm nhập qua miệng, nhân lên trong ruột và được bài tiết qua phân.
Triệu chứng bệnh sốt bại liệt
Triệu chứng của bệnh sốt bại liệt rất đa dạng, từ nhẹ đến nặng, tùy thuộc vào tình trạng của người bệnh.
Triệu chứng nhẹ
Hầu hết người nhiễm virus bại liệt không có triệu chứng rõ ràng, hoặc chỉ có những biểu hiện nhẹ như:
- Sốt: Đây là triệu chứng phổ biến nhất.
- Đau đầu: Cơn đau có thể từ nhẹ đến nặng.
- Đau bụng và buồn nôn: Những triệu chứng này thường xuất hiện trong giai đoạn đầu.
- Nôn mửa: Một số người bệnh có thể bị nôn mửa.
Triệu chứng nặng
Ở một số trường hợp, bệnh có thể tiến triển nặng, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như:
- Liệt cơ: Triệu chứng này thường ảnh hưởng đến các cơ ở chân, gây ra tình trạng yếu hoặc liệt cơ.
- Đau cơ: Người bệnh có thể cảm thấy đau cơ dữ dội.
- Teo cơ: Nếu không được điều trị kịp thời, cơ bị ảnh hưởng có thể bị teo.
- Suy hô hấp: Trong trường hợp nghiêm trọng, virus có thể tấn công hệ hô hấp, dẫn đến suy hô hấp và có thể gây tử vong.
Biến chứng
Sốt bại liệt có thể để lại di chứng lâu dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người bệnh, bao gồm:
- Liệt cơ vĩnh viễn: Đây là biến chứng phổ biến nhất, gây khó khăn trong việc đi lại, sinh hoạt và lao động.
- Teo cơ: Biến chứng này làm giảm khả năng hoạt động của các cơ bị ảnh hưởng.
- Suy hô hấp: Virus có thể tấn công hệ hô hấp, dẫn đến suy hô hấp và tử vong.
Cách phòng tránh sốt bại liệt
Hiện nay, chưa có thuốc đặc trị cho bệnh sốt bại liệt, nhưng bệnh có thể được phòng ngừa hiệu quả bằng vắc-xin. Vắc-xin phòng bệnh sốt bại liệt được khuyến cáo tiêm cho trẻ em ngay từ khi còn nhỏ.
Tiêm vắc-xin
Vắc-xin bại liệt (polio vaccine) giúp phòng ngừa bệnh bại liệt, một căn bệnh gây liệt cơ và có thể dẫn đến tử vong. Vắc-xin bại liệt có hai loại: vắc-xin bại liệt bất hoạt (IPV) và vắc-xin bại liệt uống (OPV).
- Vắc-xin Sabin: Trẻ em được uống vắc-xin này vào các tháng thứ 2, 3 và 4 sau khi sinh, và uống nhắc lại vào tháng thứ 16. Nếu uống đúng lịch, trẻ sẽ được bảo vệ trước nguy cơ mắc bệnh.
- Chiến dịch tiêm chủng: Khi có dịch bùng phát, trẻ sẽ được tiêm vắc-xin bổ sung để phòng ngừa bệnh hiệu quả.
Vệ sinh cá nhân và môi trường
- Rửa tay thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn uống.
- Vệ sinh môi trường sống: Đảm bảo môi trường sống sạch sẽ, không bị ô nhiễm.
- Sử dụng nguồn nước sạch: Uống nước đun sôi để nguội, sử dụng nguồn nước đảm bảo vệ sinh.
Kết luận
Sốt bại liệt là một căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhưng có thể phòng ngừa hiệu quả bằng cách tiêm vắc-xin và duy trì vệ sinh cá nhân cũng như môi trường sống sạch sẽ. Việc hiểu rõ nguyên nhân và triệu chứng của bệnh giúp chúng ta có biện pháp phòng tránh kịp thời, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng. Hãy nâng cao ý thức phòng bệnh, đảm bảo tiêm chủng đầy đủ cho trẻ em và giữ gìn vệ sinh cá nhân để đẩy lùi căn bệnh này, bảo vệ sức khỏe cho thế hệ tương lai.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, không tự ý làm theo hướng dẫn của bài viết.