Tiêu chảy cấp do virus rota: nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng và cách phòng ngừa

Mỗi năm trên thế giới, tiêu chảy cấp do rotavirus tước đi sinh mạng của hơn 600.000 trẻ em. Con số này chiếm tỷ lệ đặc biệt cao ở các nước đang phát triển. Tại việt nam, cứ 2 trẻ nhập viện vì tiêu chảy cấp thì có 1 trường hợp là do virus rota gây ra. Đáng nói, đây là bệnh có thể ngừa được bằng vắc xin nhưng không nhiều trẻ em được chủng ngừa. Vậy bệnh tiêu chảy cấp do virus rota là gì? Chúng ta cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa bệnh tiêu chảy do virus rota qua bài viết dưới đây.

Tiêu chảy cấp do rotavirus là gì?

Tiêu chảy rota là bệnh tiêu chảy cấp tính ở trẻ nhỏ do rotavirus gây nên. Rotavirus là nguyên nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy cấp, có thể gây tử vong ở trẻ nhỏ.

Rotavirus là nguyên nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy cấp

Tiêu chảy cấp do rotavirus thường có những biểu hiện điển hình như:

• Tiêu chảy
• Nôn ói
• Đau bụng
• Dễ mất nước
• Có thể dẫn đến trụy mạch rồi tử vong.

Bệnh tiêu chảy rotavirus xảy ra nhiều nhất ở trẻ em dưới 5 tuổi, thường phân bố ở các nước có khí hậu ôn đới và bệnh xảy ra theo mùa, nhất là vào mùa đông. Còn ở những nước nhiệt đới, bệnh xảy ra quanh năm.

Bệnh tiêu chảy rotavirus thường xảy ra ở trẻ em dưới 5 tuổi

Triệu chứng của bệnh tiêu chảy cấp do rotavirus

Trẻ bị nhiễm rotavirus có thời gian ủ bệnh khoảng 2 ngày trước khi các triệu chứng rõ ràng xuất hiện. Các triệu chứng của tiêu chảy cấp do rotavirus bao gồm:

• Nôn mửa: đây là dấu hiệu đầu tiên, trẻ nôn mửa rất nhiều trước tiêu chảy khoảng 6-12 giờ và có thể kéo dài 2-3 ngày, triệu chứng này sẽ giảm dần trước khi tiêu chảy xuất hiện.
• Tiêu chảy: phân lỏng toàn nước, có thể có màu xanh, đờm nhớt nhưng không có máu. Trẻ có thể đi tiêu phân lỏng hơn 20 lần trong ngày.
• Mất nước: các biểu hiện của mất nước bao gồm khát nước, môi khô, lưỡi khô, da khô, tiểu ít, quấy khóc. Đây là biến chứng trầm trọng và nguy hiểm nhất của tiêu chảy cấp do rotavirus, có thể dẫn đến khô kiệt do mất nước và mất muối, trụy mạch và tử vong nếu không bù nước kịp thời.
• Nhiễm toan chuyển hóa: thở mạnh, sâu, môi đỏ.
• Dấu hiệu hạ kali: chướng bụng, liệt ruột cơ năng, loạn nhịp tim, nhược cơ toàn thân.
• Trẻ dễ sụt cân và suy dinh dưỡng do bị mất nước nặng, ăn uống kém.
• Một số trẻ còn có dấu hiệu như sốt, ho, sổ mũi…

Đường lây truyền bệnh tiêu chảy rota

• Phân của trẻ em mắc bệnh tiêu chảy rota hoặc người bình thường nhưng có mang trong mình virus rota sẽ là nguồn gây ô nhiễm môi trường, nhất là môi trường nước, có thể là những vật dụng tiếp xúc xung quanh.
• Virus rota lây truyền cho trẻ em qua đường phân – miệng.
• Ngoài ra, virus này cũng có thể lây qua đường hô hấp.

Đối tượng nào dễ nhiễm rotavirus?

Mọi lứa tuổi đều có thể nhiễm rotavirus, tuy nhiên bệnh thường xảy ra nhất đối với trẻ dưới 2 tuổi. Trong 5 năm đầu đời, hầu hết trẻ em đều bị nhiễm bởi loại virus này.

Một số yếu các yếu tố làm tăng nguy mắc rotavirus ở trẻ nhỏ bao gồm:

• Tiếp xúc với nguồn bệnh bao gồm tiếp xúc trực tiếp, tiếp xúc gián tiếp qua các vật dụng, đồ ăn… Có nhiễm rotavirus.
• Trẻ bú bình, ăn uống không vệ sinh: đồ ăn bị ô nhiễm, bảo quản thức ăn không đảm bảo.
• Nguồn nước bị nhiễm rotavirus.
• Xử lý không đúng phân và chất thải có chứa rotavirus.
• Không rửa tay sau khi đi vệ sinh.
• Xử lý phân và chất thải đã nhiễm bệnh không đúng cách cũng gây nguy cơ mắc bệnh.
• Không rửa tay sau khi đi vệ sinh, trước khi chế biến, trước khi cho trẻ ăn.

Các biện pháp phòng ngừa bệnh tiêu chảy rota

Để phòng ngừa tiêu chảy cấp do virus rota, cần thực hiện các biện pháp sau:

• Vệ sinh nguồn nước.
• Ăn uống đúng cách, chế biến thức ăn đúng cách
• Rửa tay sau khi đi vệ sinh và trước khi chế biến, cho trẻ ăn.
• Vệ sinh những đồ dùng chế biến và đồ dùng cho trẻ ăn đúng cách.
• Giữ gìn vệ sinh khi cho trẻ bú
• Trẻ em từ 2 tháng tuổi nên được uống dự phòng vắc xin rota.

Kết luận

Tiêu chảy cấp do virus rota là một bệnh lý phổ biến và nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và biến chứng của bệnh sẽ giúp chúng ta có biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Hãy luôn đảm bảo vệ sinh cá nhân, tiêm phòng đầy đủ và theo dõi sức khỏe định kỳ để phòng ngừa tiêu chảy cấp do virus rota một cách tốt nhất.