Mụn bọc là nỗi lo lắng của nhiều người, đặc biệt là trong độ tuổi dậy thì và thanh niên. Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và cải thiện tình trạng mụn bọc. Dưới đây là những thông tin cần thiết giúp bạn lựa chọn thực phẩm hợp lý để có làn da khỏe mạnh hơn.
Tầm quan trọng của chế độ dinh dưỡng đối với mụn bọc
Chế độ ăn uống thiếu khoa học là một trong những yếu tố gây nên tình trạng mụn bọc. Cụ thể, một số loại thực phẩm có thể làm tăng mức sản sinh IGF-1 (insulin-like growth factor-1) kích thích tổng hợp Androgen. Hormone Androgen lại có tác dụng làm tăng sản xuất IGF-1 nội sinh tạo thành một vòng điều hòa ngược. Và cả 2 loại hormone này đều làm tăng sản xuất bã nhờn từ đó hình thành mụn. Chính vì thế, nếu bạn biết và tránh được các thực phẩm đó sẽ giúp cải thiện và ngăn ngừa mụn bọc hình thành và quay trở lại. Chưa kể, trong một số loại thực phẩm được cho là có chứa các chất kháng sinh, kháng viêm tự nhiên giúp hỗ trợ bạn kiểm soát tình trạng mụn bọc một cách tự nhiên thông qua chế độ ăn uống hợp lý.
Thực phẩm giúp cải thiện mụn bọc
Trước hết, bạn cần duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ với 3 bữa chính đều đặn mỗi ngày, có thể bổ sung thêm các bữa ăn phụ theo yêu cầu. Trong đó, bạn nên ăn các thực phẩm sau:
Ăn nhiều rau, củ, quả tươi
Trong rau củ quả có nhiều nước, chất xơ, vitamin và khoáng chất cần thiết cho da. Đặc biệt, đáng chú ý là các loại vitamin C, A, vitamin nhóm B5 và khoáng chất như Fe, Ca. Chúng giúp đẩy nhanh quá trình trị mụn bọc. Đồng thời chống oxy hóa, làm trẻ hóa và tái tạo làn da tươi trẻ hơn. Theo đó, bạn nên ưu tiên sử dụng các loại quả như: Cam, bơ, dứa, đu đủ, mơ, chanh, dưa lưới, kiwi, xoài, cà rốt, cà chua, súp lơ, ớt chuông, các loại rau có màu sẫm,…
Uống đủ nước
Nước đóng vai trò chính trong quá trình trao đổi chất, thải độc của cơ thể. Khi bổ sung đủ nước, quá trình này xảy ra thuận lợi giúp loại trừ mụn từ bên trong, đồng thời giảm nguy cơ hình thành và phát triển mụn. Vì vậy, bạn nên uống đủ từ 2 – 3 lít nước mỗi ngày theo nhu cầu của cơ thể.
Thực phẩm giàu kẽm
Các loại thực phẩm giàu kẽm cũng có khả năng chống oxy hóa vô cùng tốt. Đồng thời, chúng còn có tác dụng bảo vệ da, hạn chế tác hại của ánh nắng mặt trời, chữa lành tổn thương gây ra do bị mụn mủ.Thành phần kẽm có rất nhiều trong các loại thịt đỏ, hải sản, rau củ. Cụ thể, bạn có thể bổ sung vào bữa ăn: Thịt bò, trứng cá, cá, rong biển, hàu, sò, tôm hùm, đậu hà lan, hạt hướng dương,… Tuy nhiên, nên chú ý không dùng nhiều đối với các loại phẩm hải sản sống ở tầng đáy đại dương vì thường có nguy cơ chứa nhiều kim loại nặng, làm tình trạng mụn nghiêm trọng hơn.
Nhóm thực phẩm chống oxy hóa
Thành phần chống oxy hóa trong thực phẩm giúp loại bỏ độc tố và các gốc tự do. Từ đó giúp da chống lại tác động từ môi trường bên ngoài, kiểm soát mụn và giảm biến chứng do mụn. Đồng thời, các hoạt chất thiên nhiên này giúp ức chế tuyến bã nhờn, kháng viêm mụn rất tốt. Việc bổ sung chúng vào bữa ăn hàng ngày giúp da khỏe mạnh, mịn màng và tươi trẻ hơn.
Nhóm thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hóa bạn nên bổ sung vào chế độ dinh dưỡng là: Trà xanh, bông cải xanh, hạt macca, nho, ngũ cốc nguyên hạt, việt quất,…
Omega 3
Omega 3 là thành phần có công dụng chống viêm hiệu quả. Đồng thời hạn chế insulin 1 sản sinh dầu, bã nhờn dư thừa. Từ đó giúp giảm thiểu mụn bọc nhanh chóng. Bạn có thể bổ sung hoạt chất này bằng cách bổ sung cá hồi vào bữa ăn.
Rong biển
Ngoài kẽm, trong thành phần của rong biển còn chứa nhiều iốt kèm theo các hợp chất kháng viêm tự nhiên. Từ đó, giúp làm giảm sưng tấy, hình thành dịch mủ trong nhân mụn nằm ẩn sâu dưới lớp biểu bì. Tuy nhiên, bạn không nên ăn quá nhiều rong biển trong ngày vì có thể khiến cơ thể bị dư thừa i ốt. Theo các chuyên gia, mỗi ngày bạn chỉ cần dung nạp vào cơ thể 150 microgam iot là đủ.
Nước nhân trần
Nhân trần tính mát, có tác dụng giải độc gan, thanh nhiệt cơ thể và giúp lợi tiểu. Việc bổ sung nước nhân trần giúp hỗ trợ trao đổi chất, thanh loại cơ thể, làm mát từ bên trong. Từ đó ngăn hình thành mụn, hỗ trợ điều trị mụn rất tốt. Bạn nên kiên nhẫn uống nước nhân trần trong thời gian dài để có hiệu quả tốt nhất.
Ăn mướp đắng
Mướp đắng là một loại rau – quả có tính mát, nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất. Đây không chỉ là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng mà còn là vị thuốc đông y rất tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, vì vị đắng đặc trưng nên không phải ai cũng ăn được loại thực phẩm này. Nếu có thể, bạn nên bổ sung mướp đắng vào bữa ăn để làm mát gan, thanh nhiệt giải độc, giúp điều trị mụn bọc từ bên trong cơ thể.
Bột sắn
Bột sắn là loại thực phẩm thanh nhiệt vô cùng quen thuộc với người dân Việt Nam. Đối với các loại mụn do nóng trong người, bạn chỉ cần dùng bột sắn sau một vài ngày sẽ thấy mụn lặn nhanh chóng.
Bạn có thể hòa tan bột sắn với đường và nước mát để uống trực tiếp, hoặc đun chín thành dạng bột quánh và sử dụng. Lưu ý rằng người có tiền sử về bệnh dạ dày thì nên dùng bột sắn chín chứ không nên uống nước bột sắn sống.
Thực phẩm cần tránh để ngăn ngừa mụn bọc
Khi bị mụn bọc, đặc biệt là mụn bọc bị viêm, bạn cần tránh nạp vào cơ thể các thực phẩm giúp nuôi dưỡng mụn hoặc các thực phẩm làm hưởng tới hormone trong cơ thể. Việc sử dụng sai thực phẩm có thể khiến các nốt mụn bọc bị viêm, vì vậy bạn nên kiêng các loại thực phẩm sau:
Thực phẩm ngọt, chứa nhiều đường
Đường trong các loại thực phẩm có thể khiến làm tăng lượng insulin và IGF1 tăng tiết bã nhờn, làm bít tắc lỗ chân lông gây ra mụn. Khi đó, tình trạng mụn có thể nghiêm trọng hơn, gây khó khăn trong việc trị liệu. Bạn không cần cắt giảm hoàn toàn nhưng nên hạn chế các loại thực phẩm chức nhiều đường. Cụ thể, bạn nên hạn chế: Bánh ngọt, nước ngọt, nước uống có ga, chè, kem, bánh kem, trà sữa,…
Thực phẩm giàu tinh bột
Cũng giống như đường, tinh bột có thể làm tăng đường huyết, tăng lượng insulin và IGF1 gây ra mụn. Vì vậy, bạn nên cân đối hàm lượng tinh bột trong bữa ăn để hạn chế nguy cơ này. Đặc biệt, cần hạn chế các loại tinh bột chứa nhiều carbohydrate như: Bột mì, cơm trắng, bánh quy, khoai tây chiên,…
Đồ ăn vặt
Trong đồ ăn vặt chứa hàm lượng đường cao, gia vị và các chất phụ gia và có khả năng kích thích vị giác, dễ khiến bạn “quen miệng”. Không những không tốt cho sức khỏe, đồ ăn vặt còn gây ảnh hưởng đến tuyến bã nhờn, gây ra hiện tượng nóng trong và tích tụ độc tố trong cơ thể. Vì vậy, người bị mụn bọc tốt nhất nên tránh xa đồ ăn vặt. Cụ thể là: Snack, khoai tây chiên, quẩy,…
Thịt gà
Khi trên cơ thể có các ổ viêm, bạn tuyệt đối không nên ăn thịt gà. Khi bị mụn bọc thì phần chân mụn bị sưng đỏ, gây đau và ngứa trên da. Việc nạp thịt gà vào cơ thể khiến ổ mụn thêm đau nhức, kéo dài tình trạng viêm nhiễm.
Đồ ăn cay nóng
Đồ ăn cay nóng ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của cơ thể, khiến nốt mụn sưng tấy trầm trọng hơn. Đồng thời tạo điều kiện cho việc hình thành các nốt mụn mới, làm mụn bọc lây lan ra các vùng da khác. Bạn nên kiêng: Mì tôm, tương ớt, các loại gia vị như hành, tỏi, ớt, mù tạt, sa tế,…
Thức ăn nhiều dầu mỡ
Các loại thực phẩm nhiều dầu mỡ, món ăn chiên rán làm tăng sinh lượng dầu dư thừa trên da. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho bụi bẩn, vi khuẩn bám chặt vào da gây bít tắc lỗ chân lông sinh ra mụn và làm mụn nghiêm trọng hơn. Bạn nên kiêng các loại thực phẩm như: Gà rán, khoai tây chiên, mì xào, mì cay,…
Sữa và các chế phẩm từ sữa
Trong thành phần của sữa chứa nhiều đường, và chất béo có khả năng làm tăng lượng insulin 1, gây ra mụn. Nếu bạn bị mụn bọc, nên kiêng ăn các thực phẩm có thành phần là sữa như sữa tươi, chế phẩm từ sữa, sữa tách béo, sữa nguyên kem,… Tuy nhiên, sữa chua lại là thực phẩm được khuyên dùng vì tốt cho sức khỏe của làn da. Ngoài ra, bạn không cần bỏ hẳn sữa ra khỏi chế độ dinh dưỡng, chỉ cần sử dụng ít đi mà thôi.
Rượu bia, chất kích thích
Các loại đồ uống có cồn, đồ uống có gas khiến làn da xấu đi. Bạn có thể nhận thấy người thường xuyên uống rượu bia có làn da thâm sạm, xỉn màu hơn so với bình thường. Bên cạnh đó, rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích khác khiến tình trạng mụn nặng hơn, các nốt mụn cũ chưa lặn các nốt mụn mới đã nổi lên. Không chỉ khiến da yếu đi, các loại chất kích thích này còn gây hại cho gan, thận và sức khỏe tổng thể của bạn.
Rau muống
Trong thành phần của rau muống có nhiều chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể nhưng lại chứa hoạt chất khiến da tổn thương phát triển thành sẹo lồi. Vì vậy, trong khi bị mụn bọc, mụn viêm, bạn không nên ăn rau muống.
Đồ nếp
Đồ nếp có tính nóng, gây ra tình trạng nóng trong cơ thể. Vì vậy có thể khiến tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn. Khi bạn bị mụn bọc, đồ nếp có thể khiến ổ mụn phát triển hơn, gây đau nhức, thậm chí khiến mụn bọc lan da các vùng da khác. Một số loại đồ ăn nếp người bệnh cần tránh sử dụng như cơm nếp, xôi, bánh trưng, bánh trôi, ngô,…
Ngoài ra, để các nốt mụn trứng cá nhanh khỏi, ngoài lưu ý việc bị mụn bọc nên ăn gì và kiêng ăn gì, bạn cần chú ý một số điều sau:
- Luôn giữ da mặt sạch sẽ, thông thoáng, dùng sữa rửa mặt dịu nhẹ để vệ sinh da 2 lần mỗi ngày.
- Bảo vệ da kỹ càng, thoa kem nắng trước 20 – 30 phú và đeo khẩu trang mỗi khi ra đường.
- Nên ngủ đủ giấc, không thức khuya để tránh gây ra tình trạng mệt mỏi, da nổi mụn.
- Không nên nặn mụn bằng tay, không nặn khi chúng chưa chín, chỉ nặn khi nhân mụn đã se lại vào được đẩy lên bề mặt da.
- Hạn chế dùng mỹ phẩm trang điểm khi đang bị mụn bọc, nếu có trang điểm thì cần tẩy trang sạch sẽ.
- Tẩy tế bào chết mỗi tuần 2 – 3 lần để loại bỏ da chết, vi khuẩn và bụi bẩn bám trên da.
- Sử dụng các nguyên liệu tự nhiên để đắp mặt nạ cho da, giúp trị mụn và chăm sóc da.
- Nên giặt chăn gối thường xuyên để loại trừ bụi bẩn và vi khuẩn, từ đó bảo vệ làn da của bạn.
Để kiểm soát và ngăn ngừa mụn bọc hiệu quả, chế độ dinh dưỡng là yếu tố không thể thiếu. Hãy chú ý bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ, omega-3, vitamin A, E và kẽm vào khẩu phần ăn hàng ngày. Đồng thời, hạn chế tiêu thụ thực phẩm nhiều đường, sữa, chất béo bão hòa, trans fat và caffeine. Việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh không chỉ giúp bạn có làn da mịn màng hơn mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể. Hãy bắt đầu từ hôm nay để có một làn da đẹp và khỏe mạnh!
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, không tự ý làm theo hướng dẫn của bài viết.