Rách sụn chêm khớp gối là gì? Những điều cần biết về rách sụn chêm khớp gối

Rách sụn chêm là một trong những chấn thương thường gặp khi chơi thể thao, bị ngã hoặc bị tai nạn giao thông…. Đây là một trong những bộ phận dễ bị tổn thương nhất của khớp gối. Vậy rách sụn chêm khớp gối là gì? Chúng ta cùng tham khảo bài viết dưới đây nhé.

Tổng quan chung

Bị rách sụn chêm đầu gối là một tổn thương rất thường gặp trong các chấn thương ở vị trí khớp gối. Các hoạt động gây ra áp lực lớn lên khớp gối, đặc biệt khi khớp gối ở trạng thái vặn xoắn hoặc đang xoay vòng, khớp đang chịu toàn bộ sức nặng của cơ thể sẽ dẫn đến tình trạng rách sụn chêm khớp gối.

Sụn chêm là một sụn xơ có hình dạng chữ C ở đầu gối, chức năng của sụn chêm giống như một “miếng đệm” nhận lực khi có va đập vào đầu gối. Mỗi bên đầu gối có 2 sụn chêm, vị trí nằm giữa đầu xương đùi và xương chày, tùy theo vị trí mà chia thành sụn chêm trong và sụn chêm ngoài.

Bệnh nhân bị rách sụn chêm đầu gối sẽ có các triệu chứng như: đau, sưng và cứng gối, khó vận động gấp duỗi hoặc chân duỗi ra không tối đa, có tiếng lục khục khi di chuyển hay vận động, thậm chí có người còn nghe thấy tiếng “nổ” khi sụn chêm bị rách. Hầu hết bệnh nhân bị rách sụn chêm đầu gối vẫn có thể bước đi bình thường, các cầu thủ bóng đá vẫn có thể chơi hết trận đấu ngay sau khi rách sụn chêm, tuy nhiên trong khoảng 2-3 ngày sau khi rách, đầu gối người bệnh sẽ dần dần sưng lên và gây ra cảm giác mất linh hoạt gối. Khi thăm khám bệnh nhân bị rách sụn chêm đầu gối: lúc bác sĩ ấn vào khe khớp bệnh nhân sẽ bị đau, thực hiện nghiệm pháp Macmurray và Appley cho kết quả dương tính.

Triệu chứng

Một số dấu hiệu rách sụn chêm bao gồm:

• Đầu gối đau nhức, sưng viêm.
• Khớp gối bị kẹt.
• Có tiếng lục cục khi vận động khớp gối.
• Khó khăn khi di chuyển, co duỗi khớp gối.
• Đau nhức khi ấn nhẹ vào khe khớp gối.

Thông thường sau khi bị rách sụn chêm, bạn vẫn có thể hoạt động bình thường, đến khoảng vài ngày sau thì đầu gối mới bắt đầu có dấu hiệu đau nhức, sưng lên và giảm độ linh hoạt. Lúc này bạn cần đến gặp bác sĩ ngay để được chẩn đoán và có phương hướng điều trị kịp thời, tránh trường hợp để tình trạng như vậy một thời gian dài, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân

Một số nguyên nhân gây vỡ sụn chêm thường gặp gồm:

• Ở trẻ em: thường xảy ra do chấn thương thể thao, khi vui chơi, chạy nhảy hoặc tai nạn giao thông. Trẻ em bị chấn thương ở trạng thái gối gấp, đồng thời chân bị vặn xoắn dẫn đến chấn thương.
• Ở người lớn: Người lớn bị rách sụn khớp gối do chấn thương khi chơi thể thao, tai nạn giao thông hoặc thoái hóa xương, nhất là ở người lớn tuổi. Khi đang ngồi bỗng đột ngột đứng lên trong tư thế chân hơi vặn.

Đối tượng nguy cơ

Một số đối tượng có nguy cơ bị rách sụn chêm khớp gối là:

• Những vận động viên thường xuyên phải tập luyện, thi đấu cường độ cao, khớp gối vận động nhiều như bóng đá, quần vợt, bóng rổ…;

• Người lớn tuổi, sụn chêm bị mòn.

Chẩn đoán

Nếu nghi ngờ rách sụn chêm, bác sĩ chỉnh hình sẽ tiến hành hỏi bệnh sử và đánh giá kỹ lưỡng về đầu gối, đồng thời có thể yêu cầu kiểm tra hình ảnh (chụp X-quang, MRI) hoặc nội soi khớp gối để xác nhận chẩn đoán và đánh giá thêm khớp gối:

Kiểm tra hình ảnh

• Chụp X-quang: sụn rách được làm từ sụn nên nó sẽ không hiển thị trên phim X-quang. Tuy nhiên có thể giúp loại trừ các vấn đề khác ở đầu gối gây ra các triệu chứng tương tự với chi phí chụp thấp.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): do sử dụng từ trường mạnh để tạo ra hình ảnh chi tiết của cả mô cứng và mô mềm trong đầu gối. Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh tốt nhất để phát hiện sụn chêm bị rách. Tuy nhiên, chi phí chụp MRI khá cao.
• Nội soi khớp gối: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể thực hiện thủ thuật xâm lấn tối thiểu là nội soi khớp gối, để nắm bắt được mức độ tổn thương của sụn chêm và các bộ phận cấu tạo của khớp gối.

Phòng ngừa bệnh

Để phòng tránh rách sụn chêm đầu gối và các triệu chứng, biến chứng nguy hiểm của bệnh, khuyến cáo người bệnh cần lưu ý những vấn đề sau:

• Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên, tăng sự dẻo dai của khớp gối.
• Thực hiện đúng tư thế trong lao động, sinh hoạt.
• Tránh việc xoay gối đột ngột.
• Tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ, tránh tổn thương lặp lại sau điều trị rách sụn khớp gối.

Điều trị như thế nào?

Tùy vào từng vị trí, kích thước, hình thái rách của sụn chêm mà bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị khác nhau.

Rách sụn chêm vùng giàu mạch máu nuôi: rách sụn chêm bờ bao khớp, vị trí có nhiều mạch máu nuôi nên dễ lành. Nếu vết rách nhỏ có thể tự liền.

Rách sụn chêm vùng trung gian: rách sụn chêm ở 1⁄3 giữa. Rách sụn chêm khớp gối ở vị trí này cũng có thể lành nhanh chóng nếu được điều trị đúng cách, nhưng hiệu quả điều trị thấp hơn vùng 1⁄3 ngoài.

Rách sụn chêm vùng vô mạch: rách sụn chêm vùng 1⁄3 trong (bờ tự do), vùng không có mạch nuôi. Trong số các trường hợp rách sụn chêm khớp gối thì trường hợp này là nghiêm trọng nhất, không có khả năng phục hồi. Bác sĩ buộc phải cắt bỏ phần sụn chêm rách.

Điều trị rách sụn chêm có hai cách:

• Không phẫu thuật: Đối với những trường hợp rách nhỏ, tình trạng nhẹ, không gây đau và ít ảnh hưởng tới vận động.

Có thể sử dụng các loại thuốc chống viêm, thuốc giảm phù nề,… kết hợp với việc chườm đá, băng thun gối, nghỉ ngơi và hạn chế vận động.

• Phẫu thuật: Điều trị sụn chêm bằng phẫu thuật có thể là cắt toàn bộ sụn chêm, cắt một phần sụn chêm hoặc khâu sụn chêm.

Dù điều trị rách sụn chêm khớp gối bằng cách nào thì người bệnh cũng cần hạn chế vận động, đi lại để vết rách nhanh liền. Sau khi sụn chêm có dấu hiệu phục hồi thì tập vận động nhẹ nhàng để chống teo cơ, giúp khớp nhanh chóng hoạt động bình thường.

Hi vọng với những chia sẻ trên giúp các bạn hiểu hơn về rách sụn chêm khớp gối.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.