Gãy tay, gãy chân là những chấn thương phổ biến, có thể xảy ra do tai nạn giao thông, té ngã hoặc chơi thể thao. Khi gặp phải những tình huống khẩn cấp này, việc sơ cứu ban đầu đóng vai trò vô cùng quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hồi phục của người bệnh. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về cách xử trí khi gặp phải trường hợp gãy tay, gãy chân, giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn và kịp thời để đảm bảo an toàn cho người bệnh.
Khi nào cần gọi cấp cứu khi bị gãy tay, gãy chân?
Bạn cần gọi cấp cứu ngay lập tức trong những trường hợp sau:
- Biểu hiện gãy hở: Xương gãy hở là khi đầu xương gãy nhô ra khỏi da, có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Đây là tình trạng khẩn cấp cần được xử lý y tế ngay lập tức để tránh nguy cơ nhiễm trùng.
- Đau đớn dữ dội: Cơn đau do gãy tay, gãy chân có thể rất dữ dội và không thể kiểm soát bằng thuốc giảm đau thông thường.
- Biến dạng rõ rệt: Chi bị gãy có hình dạng khác biệt so với chi bình thường, ví dụ như khuỷu tay bị gập góc bất thường, cổ tay bị vẹo sang một bên.
- Không thể cử động chi bị thương: Nạn nhân không thể cử động hoặc di chuyển chi bị thương do gãy xương.
- Sưng tấy và bầm tím lan rộng: Vùng gãy tay, gãy chân sưng tấy và bầm tím nhanh chóng và lan rộng ra các khu vực xung quanh.
- Tê bì hoặc mất cảm giác: Nạn nhân cảm thấy tê bì hoặc mất cảm giác ở chi bị thương.
- Mạch yếu hoặc không bắt được mạch: Đây là dấu hiệu của tình trạng mất máu nghiêm trọng, cần được cấp cứu y tế ngay lập tức.
Ngoài những trường hợp trên, bạn cũng nên đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời nếu nghi ngờ gãy tay, gãy chân, ngay cả khi không có các biểu hiện khẩn cấp như trên.
Cách di chuyển người bị gãy tay, gãy chân một cách an toàn
Việc di chuyển người bị gãy tay, gãy chân cần được thực hiện một cách cẩn thận để tránh làm tổn thương thêm cho nạn nhân. Dưới đây là một số lưu ý:
- Giữ nguyên tư thế của chi bị thương: Không cố gắng di chuyển hoặc thay đổi vị trí của chi bị gãy.
- Hỗ trợ bằng nẹp hoặc vật dụng khác: Sử dụng nẹp y tế, thanh gỗ hoặc các vật dụng cứng khác để cố định chi bị gãy.
- Nâng đỡ chi bị thương: Nâng đỡ chi bị gãy cao hơn so với tim của nạn nhân để giảm sưng tấy.
- Di chuyển nạn nhân bằng cáng hoặc xe đẩy: Nếu có thể, hãy sử dụng cáng hoặc xe đẩy để di chuyển nạn nhân một cách an toàn.
- Tránh kéo lê hoặc kéo nạn nhân: Việc này có thể làm tổn thương thêm cho chi bị gãy.
Lưu ý: Nếu bạn không chắc chắn về cách di chuyển nạn nhân một cách an toàn, hãy gọi cấp cứu để được hỗ trợ.
Những lưu ý quan trọng khi chờ đợi sự giúp đỡ y tế
Trong khi chờ đợi sự giúp đỡ y tế, bạn cần lưu ý những điều sau:
- Giữ bình tĩnh và trấn an nạn nhân: Căng thẳng có thể làm tăng cơn đau của nạn nhân. Hãy cố gắng giữ bình tĩnh và trấn an nạn nhân để họ cảm thấy thoải mái hơn.
- Nới lỏng quần áo chật ở chi bị thương: Quần áo chật có thể làm tăng sưng tấy và gây khó chịu cho nạn nhân.
- Chườm đá lên vùng bị thương: Chườm đá bằng túi chườm lạnh hoặc khăn lạnh để giảm sưng tấy và đau đớn.
- Cho nạn nhân uống thuốc giảm đau: Nếu có thể, hãy cho nạn nhân uống thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol hoặc ibuprofen để giảm đau.
- Không cho nạn nhân ăn hoặc uống bất cứ thứ gì: Nạn nhân có thể cần phải phẫu thuật, vì vậy tốt nhất là không cho họ ăn hoặc uống bất cứ thứ gì cho đến khi được bác sĩ cho phép.
Lưu ý:
- Không tự ý bó bột hoặc nắn chỉnh xương gãy: Việc này có thể làm tổn thương thêm cho nạn nhân và gây khó khăn cho việc điều trị sau này.
- Tránh sử dụng các phương pháp truyền thống như xoa bóp, đắp thuốc nam: Những phương pháp này không có cơ sở khoa học và có thể làm ảnh hưởng đến quá trình hồi phục của người bệnh.
- Theo dõi tình trạng của nạn nhân: Quan sát các dấu hiệu sinh tồn như nhịp thở, mạch đập, huyết áp của nạn nhân và báo cáo cho nhân viên y tế khi có bất kỳ thay đổi nào.
Kết luận
Gãy tay, gãy chân là những chấn thương nghiêm trọng cần được xử trí kịp thời và đúng cách. Bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về cách xử trí khi gặp phải trường hợp gãy tay, gãy chân. Hãy ghi nhớ những lưu ý trên để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh khi gặp phải những tình huống khẩn cấp này.
