Những điều cần biết về nhồi máu cơ tim do co thắt mạch vành

Nhồi máu cơ tim do co thắt mạch vành là tình trạng tắc nghẽn tạm thời hoặc gần như toàn bộ động mạch vành, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng khác ngoài nhồi máu cơ tim như hội chứng mạch vành cấp, rối loạn nhịp tim.

Thế nào là nhồi máu cơ tim do co thắt mạch vành?

Nhồi máu cơ tim là nguyên nhân gây tử vong phổ biến nhất trên toàn thế giới do nhiều nguyên nhân. Tuy nhiên, tắc động mạch vành xuất hiện ở tới 90% trường hợp nhồi máu cơ tim, cho thấy mối liên quan chặt chẽ giữa bệnh động mạch vành và các biến chứng nhồi máu cơ tim.

Co thắt động mạch vành là sự gia tăng tạm thời sức căng của lớp thượng tâm mạc của thành động mạch vành và sự giảm đáng kể và đột ngột đường kính của lòng mạch máu. Mặc dù tình trạng này hiếm gặp nhưng nó cũng có thể gây tắc nghẽn hoàn toàn hoặc gần như toàn bộ động mạch vành. Đây là một trong những nguyên nhân quan trọng có thể dẫn đến hội chứng mạch vành cấp tính như nhồi máu cơ tim.

Co thắt động mạch vành là căn bệnh trong đó một phần động mạch vành mang máu đến tim bị co thắt và thu hẹp lại, buộc tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu đến vùng bị thu hẹp. Các cơn co thắt có thể là tạm thời hoặc kéo dài tới 15 phút và gây ra các triệu chứng sau: 

• Đau ngực, diễn biến nặng; 
• Đau lan lên vùng đầu và vai; 
• Cảm giác nóng rát ở ngực; 
• Tức ngực, chóng mặt;

• Thường xuyên toát mồ hôi;

• Xuất hiện những cảm giác buồn nôn.

Tiêu chuẩn chẩn đoán nhồi máu cơ tim do co thắt mạch vành

Chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp dựa trên sự tăng hoặc giảm troponin động của tim được ghi nhận với ít nhất một giá trị trên ngưỡng phân vị thứ 99 và bằng chứng lâm sàng của nhồi máu cơ tim với ít nhất một trong các tình trạng sau:

• Những dấu hiệu biểu hiện của thiếu máu cục bộ;

• Những thay đổi thiếu máu cục bộ mới trên ECG;

• Sóng Q bệnh lý mới trên ECG;

• Huyết khối mạch vành có thể xác định được bằng chụp động mạch vành hoặc khám nghiệm tử thi.

Để chẩn đoán đau thắt ngực do co thắt động mạch vành, phải đáp ứng một trong các tiêu chí sau:

Đau thắt ngực đáp ứng nitrat

Khởi phát tự phát đáp ứng ít nhất một trong các biểu hiện:

• Đau ngực khi nghỉ ngơi, đặc biệt là vào nửa đêm và sáng sớm.

• Khả năng thay đổi đáng kể thói quen tập thể dục.

• Tăng thông khí có thể làm cơn đau trầm trọng hơn.

• Thuốc chẹn kênh canxi (thuốc chẹn không beta) giúp giảm đau.

ECG thay đổi dưới dạng thiếu máu cục bộ cơ tim thoáng qua

Trong các giai đoạn tự phát, bao gồm bất kỳ tiêu chí nào sau đây trong ít nhất 2 lần chuyển tiếp liên tiếp:

• Đoạn ST chênh lên > 0,1 mV;

• Đoạn ST chênh xuống > 0,1 mV;

• Sóng U đảo ngược.

Co thắt động mạch vành

Là cơn co thắt dẫn đến hẹp hoàn toàn hoặc gần như hoàn toàn (co thắt 90%) động mạch vành, kèm theo triệu chứng đau ngực tự phát và những thay đổi trên điện tâm đồ cho thấy thiếu máu cục bộ cơ tim hoặc có dấu hiệu thiếu máu cơ tim. Hiện đang đáp ứng với các thủ thuật khởi kích (acetylcholine, ergonovine nội mạch vành hoặc tăng thông khí).

Điều trị nhồi máu cơ tim do co thắt mạch vành

Nguyên tắc điều trị nhồi máu cơ tim do co thắt động mạch vành như sau:

• Giảm tần suất các cơn co thắt xảy ra bằng cách sử dụng thuốc.

• Tìm và loại bỏ các yếu tố kích hoạt các cuộc tấn công.

• Liệu pháp bảo vệ tim mạch lâu dài.

• Thay đổi lối sống, dùng thuốc và đặt stent mạch vành là phương pháp điều trị chính.

Các phương pháp điều trị hay sử dụng thuốc đều dưới sự chỉ định của bác sĩ có chuyên môn. Vì vậy để điều trị hiệu quả thì người bệnh cần đến thăm khám ở các cơ sở y tế.

Bên cạnh điều trị của bác sĩ thì chúng ta cũng cần loại bỏ các yếu tố nguy cơ gây bệnh nhồi máu cơ tim do co thắt mạch vành như là:

• Tăng huyết áp: Những người bị huyết áp cao thường có nguy cơ mắc bệnh động mạch vành cao hơn, có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim. Nguyên nhân là do huyết áp cao liên tục làm suy yếu thành mạch máu, khiến các phân tử mỡ dễ bám vào và lắng đọng hơn, dẫn đến xơ vữa động mạch. Đây cũng là nguyên nhân chính khiến mạch máu bị vỡ, đặc biệt khi chúng bị yếu đi hoặc bị tổn thương. 
• Hút thuốc: Khói thuốc lá chứa hàng ngàn chất độc khác nhau. Những chất độc này có thể gây tổn thương nhiều cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả động mạch vành. Huyết áp cao ở những người hút thuốc thường xuyên cũng khiến động mạch vành dễ bị tổn thương hơn, gây ra những vấn đề tương tự như những vấn đề nêu trên. Hút thuốc cũng là nguyên nhân phổ biến nhất gây co thắt động mạch vành, dẫn đến nhồi máu cơ tim cấp tính, rối loạn nhịp tim và đột tử.
• Thói quen ăn uống không lành mạnh: Chúng ta không nên ăn quá nhiều chất béo bão hòa, thức ăn quá ngọt và thức ăn quá mặn. Quá nhiều natri trong máu có thể gây ra huyết áp cao. Quá nhiều chất béo làm tăng nguy cơ xơ cứng động mạch. Quá nhiều đường trong máu khiến mạch máu bị “ăn mòn”. Ngoài ra, những đồ uống có nồng độ cồn cao như cà phê, soda, trà cũng có thể gây cao huyết áp, co mạch, tắc nghẽn nếu tiêu thụ quá mức.

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về nhồi máu cơ tim do co thắt mạch vành. Đây là một trong những tình trạng có thể dẫn đến nguy hiểm cho người bệnh nếu không phát hiện và điều trị kịp thời. Cùng Nhà thuốc Long Châu để theo dõi những thông tin sức khỏe mới nhất nhé!