Lang ben là một bệnh lý da liễu do nấm Malassezia furfur gây ra, thường xuất hiện ở các vùng da có tuyến mồ hôi nhiều như ngực, vai, lưng và cánh tay. Bệnh không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ của người bệnh, gây ra sự e ngại và mất tự tin. Lang ben phổ biến ở các vùng có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới.
Lang ben là gì?
Lang ben là một bệnh nhiễm nấm phổ biến do Malassezia furfur gây ra. Bệnh thường làm da xuất hiện các đốm trắng, vàng, đỏ, hồng hoặc nâu, gây ngứa và thường xuất hiện ở vai, lưng và ngực. Thời tiết nóng ẩm có thể làm bệnh trở nên nặng hơn.
Malassezia furfur là một loại nấm có thể tồn tại ở hai dạng: nấm men và nấm sợi (nấm lưỡng hình). Loại nấm này thường không gây hại, tuy nhiên khi phát triển quá mức, chúng có thể làm các mảng da tròn, nhỏ trở nên sáng hoặc sẫm màu hơn so với vùng da xung quanh.
Các dấu hiệu nhận biết lang ben bao gồm:
- Các mảng da đổi màu, thường xuất hiện ở lưng, ngực, bụng và cánh tay. Những mảng này có thể sáng hoặc tối hơn so với màu da bình thường.
- Ngứa tại các mảng da bị lang ben hoặc vùng da xung quanh.
- Đổ quá nhiều mồ hôi.
- Các mảng da có thể khô và đóng vảy.
- Các mảng da không bị sạm đen hoặc rám nắng.
Nguy cơ mắc lang ben vào mùa nắng nóng
Điều kiện lý tưởng cho sự phát triển bùng nổ của nấm Malassezia furfur:
- Môi trường ấm áp: Nấm Malassezia furfur phát triển tốt nhất ở nhiệt độ từ 30°C đến 37°C. Đây là lý do vì sao bệnh lang ben thường gặp hơn ở những vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới.
- Môi trường ẩm ướt: Độ ẩm cao tạo điều kiện thuận lợi cho nấm sinh sôi và phát triển. Những người thường xuyên đổ mồ hôi nhiều, sống hoặc làm việc trong môi trường ẩm ướt có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
- Môi trường nhiều dầu mỡ: Dầu trên da là nguồn dinh dưỡng dồi dào cho nấm Malassezia furfur phát triển. Do đó, những người có làn da dầu, da nhờn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Ở vùng khí hậu ôn đới, bệnh lang ben thường phổ biến hơn vào những tháng mùa hè khi thời tiết nóng ẩm tạo điều kiện thuận lợi cho nấm Malassezia furfur phát triển. Tuy nhiên, bệnh vẫn có thể xảy ra quanh năm, đặc biệt là ở những người có nguy cơ cao.
Những yếu tố có thể khiến nấm Malassezia furfur phát triển ngoài tầm kiểm soát:
- Thay đổi nội tiết tố.
- Hệ thống miễn dịch suy yếu.
- Thời tiết nóng ẩm.
- Đổ nhiều mồ hôi.
- Da nhờn.
Điều quan trọng là hiểu rõ và kiểm soát những yếu tố này để ngăn ngừa và điều trị hiệu quả bệnh lang ben.
Chữa trị lang ben hiệu quả
Để điều trị triệt để lang ben, cần phải dựa vào tình trạng và mức độ nhiễm nấm để có chỉ định phối hợp điều trị bằng thuốc tại chỗ và thuốc toàn thân.
Thuốc điều trị tại chỗ:
- Áp dụng: Cho những trường hợp tổn thương mới, ít và khu trú.
- Phương pháp điều trị:
- Tắm và vệ sinh sạch sẽ bằng xà phòng, có thể sử dụng xà phòng Sastid hàng ngày, liên tục trong 3 tuần.
- Kết hợp bôi kem trị nấm như ketoconazole, clotrimazole, terbinafine.
Thuốc điều trị toàn thân:
- Áp dụng: Cho những trường hợp tổn thương da diện rộng, mức độ tổn thương nặng hoặc những trường hợp không đáp ứng với thuốc sử dụng tại chỗ.
- Chỉ định: Uống các thuốc kháng nấm như Gricin, ketoconazole, itraconazole, fluconazole.
Việc điều trị cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa da liễu để đạt hiệu quả tốt nhất và tránh tái phát.
Gợi ý thực phẩm chữa nấm lang ben
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh lang ben. Một số loại thực phẩm có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống viêm và cải thiện sức khỏe da, góp phần đẩy lùi bệnh lang ben hiệu quả:
Trái cây và rau quả
- Trái cây họ cam quýt: Bưởi, cam, quýt, chanh chứa hàm lượng vitamin C dồi dào, giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa và bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV.
- Rau lá xanh: Rau bina, cải xoăn, bông cải xanh cung cấp vitamin A, C, E và các khoáng chất thiết yếu như kẽm, selen, giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống viêm và hỗ trợ tái tạo da.
- Ớt chuông: Chứa nhiều vitamin C, beta-carotene và lycopene, giúp chống oxy hóa, bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời và hỗ trợ điều trị viêm da.
- Cà rốt: Chứa beta-carotene, tiền chất của vitamin A, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện sức khỏe da và hỗ trợ tái tạo da.
Ngũ cốc nguyên hạt
- Gạo lứt: Gạo lứt là nguồn dồi dào chất xơ, vitamin B, vitamin E và các khoáng chất thiết yếu. Chất xơ trong gạo lứt giúp cải thiện hệ tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do.
- Yến mạch: Yến mạch chứa beta-glucan, một loại chất xơ hòa tan có khả năng cải thiện hệ tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch và giảm viêm.
- Bánh mì nguyên cám: Bánh mì nguyên cám chứa nhiều chất xơ, vitamin B, vitamin E và các khoáng chất thiết yếu. Các thành phần này giúp cải thiện hệ tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do.
Cá béo
- Cá hồi: Cá hồi là nguồn giàu axit béo omega-3, giúp chống viêm, cải thiện sức khỏe da và hỗ trợ điều trị các bệnh về da như lang ben.
- Cá thu: Cá thu chứa nhiều axit béo omega-3, vitamin D và selen. Những chất dinh dưỡng này giúp chống viêm, tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.
- Cá ngừ: Cá ngừ cung cấp axit béo omega-3, vitamin B12 và selen, giúp chống viêm, tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do.
Hạt và quả hạch
- Hạnh nhân: Hạnh nhân chứa nhiều vitamin E, vitamin B2, magiê và selen. Những chất dinh dưỡng này giúp chống oxy hóa, tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.
- Óc chó: Óc chó giàu axit béo omega-3, vitamin E và các khoáng chất thiết yếu. Chúng giúp chống viêm, tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do.
- Hạt chia: Hạt chia chứa nhiều chất xơ, axit béo omega-3 và các khoáng chất thiết yếu, giúp cải thiện hệ tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do.
Sữa chua
- Sữa chua chứa nhiều lợi khuẩn probiotic giúp cải thiện hệ tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ điều trị các bệnh về da như lang ben.
Hiểu rõ về nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây bệnh lang ben là bước đầu tiên quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Hãy chủ động chăm sóc sức khỏe da, giữ gìn vệ sinh cá nhân, hạn chế tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ để bảo vệ bản thân khỏi căn bệnh này.
Kiến thức y khoa luôn được cập nhật và thay đổi theo thời gian. Do đó, để có được thông tin chính xác và phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe của bản thân, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp ích cho bạn!
