Tổng quan chung
Lupus ban đỏ hệ thống (Systemic lupus erythematosus – SLE) là một bệnh tự miễn mạn tính ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả thận. Khi mắc lupus, hệ thống miễn dịch tấn công nhầm các tế bào khỏe mạnh, dẫn đến viêm và tổn thương mô. Viêm thận do lupus (Lupus nephritis – LN) là một biến chứng nghiêm trọng của SLE, có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho thận và dẫn đến suy thận.
Triệu chứng
Triệu chứng của lupus ban đỏ có thể rất đa dạng và không xuất hiện ở tất cả mọi người. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Nước tiểu có máu hoặc protein: Đây là dấu hiệu sớm nhất và phổ biến nhất của LN (viêm thận do lupus ban đỏ).
- Sưng tấy: Sưng tấy ở mặt, mắt, tay, chân hoặc bụng có thể do tích tụ protein trong nước tiểu.
- Huyết áp cao: Huyết áp cao có thể do tổn thương thận ảnh hưởng đến khả năng điều chỉnh huyết áp của cơ thể.
- Mệt mỏi: Mệt mỏi có thể do thiếu máu do tổn thương thận ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tế bào hồng cầu của cơ thể.
- Giảm lượng nước tiểu: Giảm lượng nước tiểu có thể do tổn thương thận ảnh hưởng đến khả năng lọc của thận.
- Đau lưng: Đau lưng có thể do viêm thận.
- Phát ban da: Phát ban da hình bướm trên mặt là một triệu chứng phổ biến của SLE, nhưng nó cũng có thể xảy ra ở những người bị LN.
Nguyên nhân
Nguyên nhân của lupus ban đỏ hệ thống gây tổn thương thận chính xác vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, các yếu tố sau đây có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh:
- Di truyền: Nếu bạn có người thân mắc SLE hoặc LN, bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
- Giới tính: Nữ giới có nguy cơ mắc SLE và LN cao hơn nam giới.
- Chủng tộc: Người Mỹ gốc Phi, người Mỹ Latinh và người châu Á có nguy cơ mắc SLE và LN cao hơn người da trắng.
- Độ tuổi: SLE và LN thường xảy ra ở người trưởng thành từ 15 đến 45 tuổi.
- Nhiễm trùng: Một số loại vi khuẩn và virus có thể làm khởi phát SLE hoặc LN.
- Thuốc men: Một số loại thuốc, chẳng hạn như hydralazine và procainamide, có thể làm khởi phát hoặc làm trầm trọng thêm SLE.
Đối tượng nguy cơ
Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh lupus ban đỏ và dẫn đến biến chứng ở thận bao gồm:
- Phụ nữ: Nữ giới có nguy cơ mắc SLE và LN cao hơn nam giới.
- Người từ 15 đến 45 tuổi: SLE và LN thường xảy ra ở độ tuổi này.
- Người có người thân mắc SLE hoặc LN: Nếu bạn có người thân mắc SLE hoặc LN, bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
- Người thuộc một số nhóm chủng tộc nhất định: Người Mỹ gốc Phi, người Mỹ Latinh và người châu Á có nguy cơ mắc SLE và LN cao hơn người da trắng.
- Người có một số bệnh lý nhất định: Người mắc bệnh tiểu đường, cao huyết áp hoặc rối loạn hệ thống miễn dịch khác có nguy cơ mắc LN cao hơn.
Chẩn đoán
Chẩn đoán viêm thận do lupus thường dựa trên kết hợp các yếu tố sau:
- Tiền sử bệnh: Bác sĩ sẽ hỏi bạn về tiền sử bệnh, bao gồm bất kỳ triệu chứng nào bạn đang gặp phải và bất kỳ bệnh lý nào khác mà bạn có.
- Khám sức khỏe: Bác sĩ sẽ khám sức khỏe để tìm kiếm các dấu hiệu của LN, chẳng hạn như sưng tấy, huyết áp cao và phát ban da.
- Xét nghiệm: Một số xét nghiệm có thể được sử dụng để chẩn đoán LN, bao gồm xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu và sinh thiết thận.
Phòng ngừa bệnh
Hiện không có cách nào để ngăn ngừa viêm thận do lupus. Tuy nhiên, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách:
- Tránh tiếp xúc với các yếu tố khởi phát: Một số yếu tố có thể làm khởi phát SLE hoặc LN, chẳng hạn như ánh nắng mặt trời, nhiễm trùng và một số loại thuốc.
- Quản lý các bệnh lý tiềm ẩn: Nếu bạn có các bệnh lý tiềm ẩn có thể làm tăng nguy cơ mắc LN, chẳng hạn như tiểu đường hoặc cao huyết áp, hãy làm việc với bác sĩ để kiểm soát tốt các bệnh lý này.
Điều trị
Mục tiêu điều trị viêm thận do lupus là kiểm soát viêm và ngăn ngừa tổn thương thận thêm. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm:
- Thuốc chống viêm: Thuốc chống viêm, chẳng hạn như corticosteroid và thuốc chống viêm không steroid (NSAID), có thể được sử dụng để giảm viêm.
- Thuốc ức chế miễn dịch: Thuốc ức chế miễn dịch có thể được sử dụng để ức chế hệ thống miễn dịch và ngăn ngừa nó tấn công các tế bào khỏe mạnh.
- Thuốc lợi tiểu: Thuốc lợi tiểu có thể được sử dụng để giảm sưng tấy và huyết áp cao.
- Lọc máu: Lọc máu có thể được sử dụng để loại bỏ các chất độc hại khỏi máu nếu thận không thể làm được điều này một cách hiệu quả.
- Ghép thận: Ghép thận có thể được xem xét cho những người bị suy thận nặng.
Kết luận
Bệnh lupus ban đỏ hệ thống gây tổn thương thận là một bệnh lý nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Tuy nhiên, với chẩn đoán và điều trị kịp thời, bạn có thể kiểm soát bệnh và sống một cuộc sống khỏe mạnh.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, không tự ý làm theo hướng dẫn của bài viết.