Vắc xin Rubella mang lại những lợi ích quan trọng cho cả cộng đồng, tuy nhiên vẫn còn nhiều người chưa hiểu rõ tại sao nên tiêm phòng loại vắc xin này. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết về tác động của bệnh Rubella, lợi ích của tiêm phòng và tại sao việc bảo vệ cộng đồng bằng vắc xin là một phần quan trọng của sức khỏe công cộng.
Những điều cần biết về bệnh Rubella
Rubella là gì?
Rubella (tên gọi khác: sởi Đức) là một bệnh truyền nhiễm do virus cùng tên Rubella gây ra (virus ARN giống Rubivirus họ Togaviridae). Bệnh lây truyền từ người sang người (người mang virus lây sang người lành thông qua con đường hô hấp: hắt hơi, ho hoặc từ mẹ sang con).
Dấu hiệu nhận biết mắc Rubella?
Thời kỳ phát bệnh Rubella có 3 biểu hiện chính:
- Sốt: thường sốt nhẹ (< 390C)
- Phát ban: thường bắt đầu trên mặt và cổ rồi mọc lan toàn thân
- Nổi hạch: hạch sau tai và cổ là biểu hiện đặc trưng
Ngoài ra còn có thể bị viêm khớp và các khớp đau thường kéo dài từ 3-10 ngày ở người lớn nhiễm bệnh, phổ biến hơn là phụ nữ.
So sánh sự khác nhau giữa Rubella và Sởi:
| SỞI | RUBELLA | |
| Độ tuổi dễ mắc | Ở trẻ từ 1 tuổi trở lên | Ở mọi lứa tuổi |
| Nguyên nhân gây bệnh | Do virus sởi, thuộc họ Paramyxovirus | Do virus Rubella thuộc họ Togaviridae |
| Thời gian ủ bệnh | Từ 10 – 12 ngày | Từ 12 – 23 ngày |
| Biểu hiện khởi phát | – Thường sốt đột ngột mức độ nhẹ đến vừa – Kèm viêm xuất tiết (ho khan, sổ mũi, viêm kết mạc mắt, tiêu chảy,..) – Nổi hạt Koplik (là các hạt nhỏ màu trắng ngà, xung quanh có viền đỏ mọc ở vòm họng, niêm mạc má) | Ít xuất hiện các triệu chứng sốt nhẹ, ho, chảy nước mũi, viêm kết mạc, tiêu chảy… |
| Biểu hiện toàn phát | – Sốt cao khoảng 390C, li bì – Ban dát sẩn màu hồng mọc theo thứ tự bắt đầu ở sau tai, sau gáy, trán, mặt, cổ rồi lan khắp người – Ban có đặc điểm khi căng da thì mất, kèm ngứa, khó chịu | – Sốt nhẹ, ít li bì – Nổi hạch, phát ban nhưng mọc không theo quy luật, không tuần tự như sởi – Có thể kèm nhức đầu, mệt mỏi, đau họng, chảy mũi trong, đôi khi đỏ mắt. |
| Biểu hiện lui bệnh | Ban bay dần theo trình tự mọc và để lại thâm trên da | Ban bay nhanh không theo trình tự, không để lại vết trên da, hạch trở về bình thường. |
| Biến chứng | – Viêm phổi kẽ, viêm thanh quản, viêm cơ tim, viêm não, màng não. – Suy giảm chức năng miễn dịch, tiêu chảy, viêm loét giác mạc – Phụ nữ mang thai có thể gây sảy thai, thai chết lưu… | – Viêm khớp, viêm não, viêm tai: hiếm gặp. – Phụ nữ có thai trong suốt thai kỳ, đặc biệt trong 3 tháng đầu: Nguy cơ sảy thai, thai chết lưu, sinh non, trẻ sinh ra bị dị tật bẩm sinh (Điếc, mù lòa, chậm phát triển…), mắc hội chứng rubella bẩm sinh. |
Rubella có lây truyền không?
- Mức độ lây lan không nhiều như sởi, thủy đậu.
- Người nhiễm Rubella dễ lây bệnh cho người khác trong thời điểm từ 1 tuần trước đến 1 tuần sau khi phát ban. Người nhiễm bệnh nhưng không có triệu chứng vẫn có thể lây truyền bệnh.
- Trẻ bị hội chứng Rubella bẩm sinh có thể gieo rắc virus qua nước tiểu, dịch tiết mũi họng trong một năm hoặc hơn và có thể lây virus sang người chưa có miễn dịch, thường lây qua không khí từ dịch tiết mũi họng.
- Virus cũng có thể đi qua nhau thai của mẹ vào thai nhi, gây nhiễm trùng bào thai, có thể gây ra hội chứng Rubella bẩm sinh cho trẻ.
Cách điều trị Rubella hiện nay?
- Rubella hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.
- Cách điều trị chủ yếu vẫn là cho bệnh nhân nghỉ ngơi tĩnh dưỡng cùng với đó có chế độ ăn hợp lý, bổ sung đầy đủ các loại vitamin và khoáng chất, dùng các thuốc tăng cường sức đề kháng.
Vì sao nên tiêm phòng Vắc xin Rubella?
- Do hiện nay chưa có thuốc đặc hiệu để điều trị Rubella nên tiêm vắc xin là biện pháp phòng tránh hiệu quả và an toàn nhất.
- Vắc xin phòng Sởi – Quai bị – Rubella có thể tạo miễn dịch chủ động với khả năng phòng bệnh rất cao lên đến 95%.
Những ai cần tiêm phòng Vắc-xin Rubella
- Trẻ em:
Mũi 1: trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên
Mũi 2: tiêm nhắc lại khi trẻ 4-6 tuổi (Hoặc sớm hơn nếu xảy ra dịch bệnh). Mũi thứ 2 cách mũi thứ nhất ít nhất 1 tháng
- Người lớn: Tiêm 1 liều duy nhất, những vùng có nguy cơ cao có thể tiêm 2 liều cách nhau tối thiểu 1 tháng.
- Phụ nữ có ý định mang thai: Nên tiêm trước khi mang thai ít nhất 1 tháng, tốt nhất là 3 tháng trước khi mang thai. Mặc dù chưa có báo cáo nào về ảnh hưởng tiêu cực của Vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella đối với thai nhi, nhưng Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo phụ nữ có thai không tiêm các mũi Vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella.
Bạn nên giải thích cho gia đình, bạn bè biết về tầm quan trọng của việc tiêm Vắc-xin phòng bệnh Sởi – Quai bị – Rubella hoặc vắc xin Sởi – Rubella thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm mà những virus này gây ra nhé.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên Y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, tuyệt đối không làm theo hướng dẫn trong bài viết.
