Hăm tã là một tình trạng phổ biến nhưng gây không ít lo lắng cho bố mẹ khi bé gặp phải. Khi hăm tã trở nên nghiêm trọng, việc xử lý đúng cách là rất quan trọng để giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn và tránh những biến chứng không mong muốn. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về triệu chứng của hăm tã nặng, phương pháp xử lý tại nhà, và khi nào cần đưa bé đi khám bác sĩ.
Triệu chứng của hăm tã nặng
Hăm tã nặng có thể gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng hơn và yêu cầu sự chăm sóc và điều trị đặc biệt. Dưới đây là các triệu chứng của hăm tã nặng:
Da đỏ và sưng
- Da đỏ: Da bị hăm trở nên đỏ và inflamed (viêm), thường thấy ở khu vực tiếp xúc với tã.
- Sưng: Vùng da bị hăm có thể bị sưng, tạo ra cảm giác căng và đau.
Mẩn đỏ và mụn nước
- Mẩn đỏ: Da có thể xuất hiện các vết mẩn đỏ, có thể là dấu hiệu của sự kích ứng nghiêm trọng.
- Mụn nước: Hăm tã nặng có thể dẫn đến hình thành các mụn nước nhỏ hoặc bóng nước trên da, đặc biệt là ở các vùng da bị kích ứng lâu dài.
Dấu hiệu nhiễm trùng
- Mủ: Da có thể xuất hiện mủ hoặc dịch tiết, cho thấy có sự nhiễm trùng.
- Sưng và ấm: Vùng da bị hăm có thể trở nên sưng và cảm giác ấm hơn so với vùng da xung quanh, dấu hiệu của viêm nhiễm.
- Sốt: Bé có thể bị sốt, dấu hiệu cho thấy nhiễm trùng đã lan rộng.
Ngứa và đau
- Ngứa: Bé có thể cảm thấy ngứa ngáy và khó chịu, dẫn đến việc quấy khóc hoặc không thoải mái.
- Đau: Da bị hăm có thể gây đau, đặc biệt là khi bé di chuyển hoặc khi vùng da tiếp xúc với tã.
Lây lan ra các khu vực khác
- Hăm tã lan rộng: Nếu tình trạng không được điều trị kịp thời, hăm tã có thể lan rộng ra ngoài khu vực tiếp xúc với tã, ảnh hưởng đến các vùng da khác như đùi, bụng dưới, hoặc bẹn.
Dấu hiệu nhiễm nấm
- Mảng da đỏ với viền rõ: Hăm tã nặng có thể kèm theo nhiễm nấm Candida, với các mảng da đỏ nổi bật và có viền rõ ràng.
- Mụn nước nhỏ: Nhiễm nấm thường gây ra các mụn nước nhỏ và đỏ xung quanh các mảng da bị ảnh hưởng.
Biểu hiện của dị ứng
- Da bong tróc: Da có thể bong tróc hoặc trở nên khô và sần sùi.
- Tổn thương da: Hăm tã nghiêm trọng có thể dẫn đến tổn thương da như nứt nẻ hoặc chảy máu.
Phương pháp xử lý tại nhà
- Thay tã thường xuyên: Tã/bỉm thường có thời gian sử dụng tối đa 2 – 4 tiếng, ngoại trừ một số dòng sản phẩm bỉm đêm như của Momo Rabbit có thể dùng xuyên đêm mà không cần thay. Mẹ nên thay tã/bỉm cho bé thường xuyên hoặc ngay lập tức sau khi bé đi nặng để đảm bảo bé luôn sạch sẽ.
- Đổi tã/bỉm hoặc bột giặt: Da bé có thể nhạy cảm với bề mặt tã/bỉm khi tiếp xúc hoặc quần áo được giặt bằng bột giặt tính tẩy mạnh. Mẹ nên thay loại tã/bỉm có bề mặt mềm mịn, thân thiện với da, đồng thời chọn loại không bị vón cục, xệ như Momo Rabbit để giảm kích ứng do tiếp xúc. Mẹ cũng nên dùng loại nước giặt dành riêng cho đồ của bé có tính kiềm thấp, không gây kích ứng da.
- Để mông bé được “thở”: Khi bé bị hăm tã nặng là lúc da bé cần được khô ráo, thông thoáng tối đa. Mẹ có thể không cho bé mặc bỉm trong một số khoảng thời gian trong ngày, nhưng cần lưu ý quần áo của bé phải mềm mại, không dùng chất tẩy, cũng như vệ sinh cho bé thường xuyên hơn khi bé tè dầm, bởi lúc này không có bỉm hỗ trợ thấm hút nữa. Mẹ cũng có thể chọn những loại bỉm cao cấp như Momo Rabbit có bề mặt chứa hàng triệu lỗ thoáng, đảm bảo khả năng thoát khí, giảm môi trường cho vi khuẩn sinh sôi.
- Mặc tã/bỉm đúng size: Một trong những nguyên nhân gây kích ứng da tiếp xúc chính là bé mặc tã/bỉm quá chật hoặc quá rộng. Mẹ cần lưu ý chỉ số cân nặng, kích thước vòng đùi và các thông số size tã/bỉm để chọn lựa cho bé size vừa vặn nhất.
- Dùng đúng loại khăn ướt, đúng cách: Để vệ sinh cho bé thường xuyên mẹ có thể dùng khăn ướt, đặc biệt những lúc ra ngoài, tuy nhiên mẹ nên chọn loại không hương liệu, không chất tạo mùi, không chứa chất tẩy, mềm mại dành riêng cho các bé. Bình thường ở nhà, mẹ chỉ nên sử dụng khăn xô mềm, nước sạch sau đó lau bằng khăn khô khi vệ sinh cho bé.
- Điều chỉnh dinh dưỡng: Một số thực phẩm như họ cam, quýt có thể khiến nước tiểu của bé có tính axit gây ra kích ứng da. Nếu tình trạng hăm tã xảy ra sau khi bé được giới thiệu những loại thức ăn như vậy mẹ cần điều chỉnh lại kết hợp cùng các phương pháp khác.
- Sử dụng kem ngừa, trị hăm: Kem hăm nói chung có 2 loại, kem ngừa hăm và kem trị hăm. Sau khi tắm rửa, vệ sinh sạch và thấm khô da, mẹ bôi cho bé 1 lớp kem lên vùng da hăm, các khe kẽ tùy theo mức độ nặng nhẹ của tình trạng bệnh.
- Hạn chế chà xát vùng bị hăm: Khi vệ sinh cho bé mẹ cần hết sức nhẹ nhàng, sử dụng khăn xô mềm, thấm nhẹ với nước sạch, thấm khô trước khi bôi thuốc. Hạn chế tối đa việc chà xát để không gây kích ứng da bé, làm tổn thương sâu hơn vào vết hăm.
Khi nào cần đưa bé đi khám bác sĩ?
Khi bé bị hăm tã, việc đưa bé đi khám bác sĩ là rất quan trọng nếu có dấu hiệu cho thấy tình trạng có thể nghiêm trọng hoặc không cải thiện với chăm sóc tại nhà. Dưới đây là các tình huống khi bạn nên đưa bé đi khám bác sĩ:
Triệu chứng không cải thiện
- Kéo dài hơn 3-4 ngày: Nếu hăm tã không cải thiện sau vài ngày chăm sóc tại nhà, điều này có thể chỉ ra rằng tình trạng hăm tã không đơn giản và cần sự can thiệp y tế.
- Không đáp ứng với điều trị tại nhà: Nếu các phương pháp chăm sóc như thay tã thường xuyên, giữ da khô ráo, và sử dụng kem chống hăm không hiệu quả.
Dấu hiệu nhiễm trùng
- Mủ hoặc dịch tiết: Nếu vùng da bị hăm xuất hiện mủ hoặc dịch tiết, có thể có nhiễm trùng cần điều trị bằng thuốc kháng sinh.
- Sưng và ấm: Da trở nên sưng và cảm giác ấm, dấu hiệu cho thấy có thể có viêm nhiễm.
- Sốt: Nếu bé có triệu chứng sốt, có thể tình trạng nhiễm trùng đã lan rộng.
Triệu chứng nhiễm nấm
- Mảng da đỏ với viền rõ: Nếu bạn thấy các mảng da đỏ nổi bật với viền rõ ràng xung quanh, có thể bé bị nhiễm nấm Candida.
- Mụn nước nhỏ: Xuất hiện mụn nước nhỏ và đỏ xung quanh các mảng da bị ảnh hưởng có thể là dấu hiệu của nhiễm nấm.
Tình trạng nghiêm trọng
- Lan rộng: Nếu tình trạng hăm tã lan rộng ra các khu vực khác của cơ thể như đùi, bụng dưới, hoặc bẹn.
- Da bong tróc, nứt nẻ: Nếu da trở nên bong tróc, khô, sần sùi hoặc có dấu hiệu nứt nẻ và chảy máu.
Dị ứng nghiêm trọng
- Tổn thương da: Nếu có dấu hiệu tổn thương da nghiêm trọng hoặc phản ứng dị ứng mạnh với các sản phẩm chăm sóc da.
- Kích ứng nghiêm trọng: Nếu da bé có dấu hiệu kích ứng nghiêm trọng và không có dấu hiệu cải thiện.
Có dấu hiệu khác bất thường
- Quấy khóc liên tục: Nếu bé quấy khóc nhiều hơn bình thường và có vẻ khó chịu hoặc đau đớn.
- Thay đổi hành vi: Nếu bé có hành vi khác thường liên quan đến cảm giác đau hoặc khó chịu.
Khi không chắc chắn về nguyên nhân
- Nguyên nhân không rõ ràng: Nếu bạn không chắc chắn nguyên nhân gây hăm tã và cần sự đánh giá từ bác sĩ để xác định đúng cách điều trị.
Hăm tã nặng có thể gây ra nhiều khó chịu cho bé, nhưng với sự chăm sóc và điều trị đúng cách, tình trạng này hoàn toàn có thể được kiểm soát và cải thiện. Đảm bảo thay tã thường xuyên, giữ vùng da khô ráo, và sử dụng các sản phẩm chăm sóc phù hợp là những bước quan trọng để giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn. Nếu tình trạng không cải thiện hoặc có dấu hiệu nhiễm khuẩn, đừng ngần ngại đưa bé đi khám bác sĩ. Chăm sóc bé yêu là một hành trình đầy yêu thương và sự kiên nhẫn, và việc nắm vững những kiến thức cơ bản về hăm tã sẽ giúp bố mẹ yên tâm hơn trong quá trình chăm sóc.