Hăm là gì? Những điều cần biết về hăm

Hăm là tình trạng viêm da ở vùng tã lót. Tình trạng yếm khí, sự tiếp xúc với axit của nước tiểu và phân khiến các lớp bảo vệ da ở vùng tã lót bị suy yếu, nhiễm nấm men, vi khuẩn, gây hiện tượng hăm. Hăm tã là tình trạng kích thích da phổ biến ở trẻ sơ sinh. Trẻ em sử dụng tã giấy ít bị hăm hơn những trẻ sử dụng tã vải. Hãy cùng Pharmacity tìm hiểu về Hăm là gì? qua bài viết dưới đây.

Tổng quan chung

Hăm da (hay hăm tã) là bệnh gây ra bởi nấm, vi khuẩn hoặc bội nhiễm vi khuẩn xuất phát từ thói quen mặc quần áo chật, bị bí mồ hôi làm xuất hiện vùng da đỏ, có thể kèm nốt phỏng nhẹ, ngứa, có vảy,… Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, do da đang phát triển nên hàng rào bảo vệ còn mỏng manh, nếu tiếp xúc với tác nhân gây bệnh sẽ dễ bị kích ứng hơn. 

Các mức độ hăm da ở trẻ:

• Da ửng đỏ kèm theo nốt mẩn ngứa thành mảng, sần và nổi hơn so với bề mặt da.
• Sau 1 – 2 ngày có thể tiến triển mụn nước nhỏ, rát, ngứa.
• Càng ngứa trẻ càng gãi làm mụn nước vỡ ra, tăng nguy cơ viêm nhiễm da.

Triệu chứng hăm tã ở trẻ

Một vài dấu hiệu nhận biết hăm tã ở trẻ:

• Bé thể hiện sự khó chịu và giấc ngủ cũng không còn được sâu và lâu như trước.
• Phần da non nớt của con khi tiếp xúc với tã (không tính bộ phận sinh dục) bị ửng đỏ, nổi các vết mụn nhỏ.
• Phần da bị dị ứng ở trẻ có thể khô hoặc ướt. Một số trường hợp có thể bị sưng, nổi mụn gây nên tình trạng lở loét ở trên vùng da.
• Những vùng da bị tổn thương vì hăm tã sẽ rất đau, khiến bé khó chịu và quấy khóc. Đặc biệt khi những khu vực này tiếp xúc trực tiếp với nước tiểu.
• Bé thường xuyên giật mình và đôi lúc sẽ khóc thét lên vì cảm thấy đau. 

Để xử lý vấn đề hăm tã ở trẻ, bố mẹ cần lưu ý một số việc như sau:

• Vệ sinh phần mông và bẹn bằng nước sạch, xà phòng chuyên dùng cho trẻ nhỏ để loại bỏ vi khuẩn.
• Lau khô da bé một cách thật nhẹ nhàng.
• Sử dụng kem thuốc đặc trị hăm tã ở những vùng da mông và bẹn chỉ với một lớp mỏng.
• Mặc tã cho bé (nên ưu tiên sử dụng những sản phẩm có chất liệu an toàn, mềm mại).

Nguyên nhân gây hăm tã

Hăm tã là một vấn đề thường gặp ở trẻ em. Hăm xuất hiện ở các vùng như mông hoặc bẹn của bé khiến làn da bị đỏ và trở nên đau, rát hơn. Một số nguyên nhân thường gặp gây nên tình trạng này có thể kể đến như:

• Da bé khá mẫn cảm và thường bị dị ứng với những chất liệu ở bên trong tã, giấy ướt được sử dụng khi lau và vệ sinh cho các bé. 
• Tình trạng nhiễm trùng hoặc nhiễm nấm cũng là một nguyên nhân làm xuất hiện hăm ở bé. Nấm và các vi trùng ký sinh ở trên da mặc dù không có hại nhưng gặp điều kiện ẩm ướt (có thể là do nước tiểu hoặc phân của trẻ) sẽ thúc đẩy chúng phát triển nhanh hơn. Từ đó, các mầm bệnh sẽ xuất hiện ở trên da, khiến làn da của trẻ bị ửng đỏ, xuất hiện các nốt mụn nhỏ khiến bé bị ngứa, rát vô cùng khó chịu. 
• Chất liệu tã quá thô ráp khi tiếp xúc với làn da nhạy cảm của bé khiến các con cảm thấy vô cùng khó chịu. 
• Hóa chất ở trong bột giặt hoặc các chất làm mềm vải cũng có thể tác động đến làn da non yếu của các con. 
• Một số những loại xà phòng hoặc nước thơm cũng có thể khiến làn da non yếu của các con bị kích thích.
• Các loại quần không đảm bảo sự thông thoáng khiến làn da của bé luôn ẩm nên rất dễ bị hăm tã.

Chẩn đoán hăm tã

Trẻ cũng cần được thực hiện một số xét nghiệm để xác định nguyên nhân gây bệnh như nhuộm soi tìm vi khuẩn, soi tươi tìm nấm. Các xét nghiệm này không đau, không xâm lấn và có kết quả nhanh chóng. Việc xác định nguyên nhân gây bệnh là rất quan trọng để lựa chọn phương pháp điều trị.

Phòng ngừa bệnh hăm tã

Hăm da ở trẻ em không khó xử lý nhưng lại rất dễ tái phát. Vì thế cha mẹ nên thực hiện những biện pháp sau để phòng ngừa tái diễn tình trạng này:

• Ngay sau khi trẻ đi vệ sinh cần lập tức vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, để mông trẻ khô thoáng rồi mới mặc bỉm.
• Cố gắng hạn chế dùng bỉm để cho mông trẻ có nhiều thời gian thông thoáng.
•  Trước và sau khi thay bỉm cho con cha mẹ nên rửa tay sạch để phòng ngừa nhiễm trùng.
• Chọn loại tã lót ít hóa chất, ít chứa chất tạo mùi
• Chú ý thay tã cho con sau mỗi 3 – 4 giờ.
• Các đồ dùng bằng vải mới mua cho trẻ cần được giặt sạch, phơi khô rồi mới cho trẻ sử dụng.
• Nên cho trẻ mặc các loại quần áo có khả năng hút nước tốt, thoáng.

Về cơ bản, hăm da là tình trạng phát ban ở nếp gấp da, một dạng viêm hoặc nhiễm trùng. Trẻ nhỏ bị hăm da hầu hết là do thói quen vệ sinh kém, dùng bỉm chứa nhiều hóa chất hoặc không phù hợp kích thước, không chăm sóc da đúng cách,… khiến cho vi khuẩn, vi nấm có cơ hội tấn công. Do đó, tình trạng hăm da ở trẻ có thể được phòng ngừa bằng việc thay đổi những thói quen này.

Điều trị hăm tã như thế nào?

Hầu hết các trường hợp hăm da ở trẻ không quá ảnh hưởng đến sức khỏe và ít khi cần điều trị tại cơ sở y tế. Tuy nhiên, nếu trẻ rơi vào các trường hợp sau thì nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để biết được hướng xử trí:

• Đã áp dụng các biện pháp chăm sóc da phù hợp nhưng tình trạng hăm da không cải thiện sau khoảng 5 – 7 ngày.
• Phạm vi da bị hăm có xu hướng lan rộng hoặc có ở nhiều vùng da của cơ thể.
• Có dấu hiệu nhiễm trùng như: rỉ dịch, có mủ, đóng vảy,…
• Da nổi mẩn đỏ kèm theo sốt hay bị tiêu chảy trên 48 giờ.

Để trị hăm da cho trẻ, cha mẹ có thể dùng một số sản phẩm kem trị hăm như: Sudocrem, Skinbibi, Bepanthen,…bởi vì chúng có tác dụng dưỡng ẩm, phục hồi và tái tạo da bị tổn thương khi hăm. 

Với những trường hợp đã dùng kem trị hăm và chăm sóc da đúng cách nhưng không cải thiện hoặc có xu hướng trầm trọng thì trẻ cần được đến gặp bác sĩ da liễu để được kê đơn thuốc phù hợp. Các loại thuốc thường được dùng để trị hăm da cho trẻ là:

• Kem chống viêm corticoid nồng độ thấp: giúp giảm dị ứng, giảm sưng như: cortisol, methylprednisolon, prednisolon,…mỗi ngày bôi 1 – 2 lần, duy trì 5 – 7 ngày có sự theo dõi, đánh giá của bác sĩ.
• Thuốc kháng sinh đường bôi: amoxicillin, cefazolin, gentamycin,…dùng cho các trường hợp hăm da dị ứng hoặc trẻ bị hăm da mắc bệnh chàm. Liều dùng theo chỉ định của bác sĩ, duy trì 7 – 10 ngày. Loại thuốc này chỉ dùng khi đã lở loét nghiêm trọng và bội nhiễm.

Việc dùng thuốc kháng sinh cần thận trọng, không được tự ý sử dụng vì tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ nguy hiểm như: suy thận cấp, phù, chức năng ức chế miễn dịch của da không hoạt động,…

Trên đây là một số chia sẻ về Hăm là gì? Những điều cần biết về hăm. Hi vọng sẽ giúp ích cho bạn và con của bạn. Việc giữ cho da khô ráo bằng cách thay tã thường xuyên, sử dụng tã có độ thấm hút tốt hơn và dùng kem chống hăm có chứa oxit kẽm là cách điều trị hiệu quả. Hãy luôn chú ý vệ sinh và chăm sóc da để tránh tình trạng hăm.