Chế độ ăn uống sau khi phẫu thuật tim hở có thể giúp ngăn ngừa cơn đau tim và sự cần thiết phải phẫu thuật tim trong tương lai.
Một điều quan trọng là cần làm giảm lượng mỡ cơ thể người bệnh bởi vì thuốc có thể làm tăng lượng mỡ trong máu bệnh nhân. Tăng mỡ máu có thể gây tắc mạch, làm gia tăng cơ hội gặp nhiều rắc rối về vấn đề tim mạch sau này.
Sau khi phẫu thuật, 1-2 ngày đầu tiên: năng lượng cần thiết chỉ thu được thông qua dịch truyền. Sau đó dần dần bệnh nhân sẽ được phép uống nước hay đồ uống khác hoặc sử dụng đồ uống không năng lượng như trà xanh. Khi bệnh nhân được phép ăn, nên chia thành các bữa ăn nhỏ cách nhau 2 hoặc 3 giờ. Nó sẽ tốt hơn nếu lượng carbonhydrat ban đầu chỉ giới hạn trong trái cây và rau quả.
Nên bắt đầu một chế độ ăn có ít chất béo (nếu trước đây chế độ ăn của bệnh nhân không thực hiện ít chất béo). Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng đối với người Việt Nam nên < 25% năng lượng do chất béo cung cấp trong khẩu phần. Sử dụng chất béo không bão hòa. Chất béo bão hòa chỉ từ 8-10% năng lượng hàng ngày. Nên loại bỏ thức ăn nhanh, thức ăn chiên, lòng đỏ trứng, bơ và sữa nguyên kem. Có thể sử dụng chất béo thấp từ sữa chua và pho-mát trong chế độ ăn trước khi phẫu thuật tim để có được lượng canxi cần thiết.
Giảm các loại thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao. Lượng cholesterol giảm xuống dưới 300mg một ngày. Không dùng trứng, tôm, cua, thức ăn nhanh, thịt bò và một số loại pho-mát.
Giảm lượng muối trong khẩu phần. Không dùng quá 2g muối mỗi ngày. Tránh dùng nhiều các thực phẩm: thịt xông khói, cá hồi hun khói, bơ đậu phộng, dưa chua, nước sốt spaghetti, khoai tây chiên đóng gói và súp đóng hộp. Cắt giảm lượng muối sẽ rất hữu ích cho giai đoạn chuẩn bị phẫu thuật.
Có thể dùng thịt gà không có da. Nên thay thế các chất béo, nước sốt và bơ bằng salad có trộn ít dầu và bơ thực vật không ướp muối. Sử dụng dầu hạt cải thay dầu ôliu để nấu ăn. Nên ăn nhiều rau quả tươi. Cần tránh các loại đồ hộp vì chúng chứa nhiều muối. Thịt dùng loại thịt nạc, thịt bò, tránh các loại thịt đỏ khác. Có thể dùng thêm đậu phụ, đậu phộng và các loại hạt không ướp muối để cung cấp thêm protein. Nên ăn cá tươi hoặc cá đông lạnh. Cá rất giàu acid béo omega-3 có thể giúp giảm cholesterol. Không nên ăn cá rán.
Các thức ăn dù tươi hay đóng hộp hoặc đông lạnh cũng không nên cho thêm đường (ví dụ trái cây hoặc nước trái cây).
Hằng ngày, người bệnh cần được theo dõi cân nặng. Nên cân bệnh nhân vào buổi sáng và sau khi đi vệ sinh. Hãy cho bác sĩ biết nếu người bệnh tăng cân hơn 0,9kg trong một ngày.
Tuyệt đối tránh rượu và thuốc lá.
Phẫu thuật tim là một thủ thuật khó. Nhưng nhớ rằng chế độ ăn uống nghiêm ngặt mới có thể giúp người bệnh đạt kết quả tốt hơn trước và sau khi phẫu thuật. Với một chế độ ăn uống cân bằng, người bệnh có thể có được sức khoẻ cần thiết để đối mặt với phẫu thuật và hồi phục nhanh sau phẫu thuật. Vì vậy, các bác sĩ cần khuyến cáo người bệnh thực hiện nghiêm túc chế độ ăn uống theo chỉ định.
PGS. TS. Trần Minh Đạo
