Suy gan là tình trạng gan giảm khả năng thực hiện các chức năng bình thường của gan, xảy ra khi phần lớn tổ chức gan bị tổn thương và không có khả năng hoạt động. Đây thường là giai đoạn cuối của nhiều bệnh gan, xảy ra khi phần lớn cơ quan đã bị hư hại, không thể phục hồi. Nhưng cũng có thể suy gan cấp tính như trong ngộ độc thuốc,….
Suy gan có nhiều giai đoạn
Suy gan giai đoạn cuối là gì?
Bệnh gan giai đoạn cuối (End-Stage Liver Disease – ESLD) đề cập đến tình trạng chức năng gan suy giảm và cấu trúc gan bị phá hủy nghiêm trọng đến mức không thể phục hồi được. Nó không thể đảo ngược bằng phương pháp điều trị nào khác ngoài ghép gan, các liệu pháp khác chỉ giúp giảm nhẹ.
ESLD là một chẩn đoán giai đoạn cuối cho các triệu chứng như đau, mệt mỏi, đau bụng thứ phát, cổ trướng và lú lẫn. Chất lượng cuộc sống của bạn có thể bị ảnh hưởng tiêu cực bởi các biến chứng về thể chất và tâm lý.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh suy gan giai đoạn cuối
Virus viêm gan là nguyên nhân phổ biến gây suy gan
- Do virus: các virus gây viêm gan (virus viêm gan B, C) có thể dẫn tới xơ gan bằng cách làm tổn thương các tế bào gan và tạo điều kiện hình thành mô sẹo.
- Do ký sinh trùng: lỵ amip, sán lá gan, ký sinh trùng sốt rét là các loại ký sinh trùng có khả năng làm tổn thương gan dẫn đến xơ gan.
- Do bẩm sinh: teo ống dẫn mật, không có ống dẫn mật làm ứ mật trong gan cũng gây nên xơ gan.
- Do bị viêm ruột, viêm ống dẫn mật cũng gây ứ mật trong gan dẫn đến xơ gan.
- Do suy tim, viêm tĩnh mạch trên gan gây ứ máu dẫn đến xơ gan.
- Do thói quen sinh hoạt: uống nhiều rượu bia, hút thuốc lá, sử dụng các loại thuốc ảnh hưởng đến chức năng gan, tiếp xúc với các chất độc, thói quen ăn uống thiếu khoa học (ăn quá nhiều, thức ăn nhiều dầu mỡ, chất đạm,…), ít vận động thể dục,… dẫn đến thừa cân, gan nhiễm mỡ, viêm gan và kết quả là xơ gan.
Khi xơ gan các giai đoạn đầu mà không được phát hiện và điều trị sớm sẽ dẫn đến xơ gan giai đoạn 4.
Các giai đoạn dẫn đến bệnh suy gan giai đoạn cuối
Các tổn thương do bệnh gan có thể tích lũy trong một số giai đoạn, điều này ngày càng ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của gan.
- Giai đoạn 1: Viêm gan
Trong giai đoạn đầu này, gan của người bệnh trở nên to ra hoặc bị viêm. Nhiều người bị viêm gan mà không có bất kỳ triệu chứng nào. Nếu tình trạng viêm tiếp tục diễn ra mà không được điều trị thì tổn thương vĩnh viễn có thể xảy ra.
- Giai đoạn 2: Xơ hóa
Xơ hóa gan xảy ra khi gan bị viêm bắt đầu gây ra sẹo. Các mô sẹo này lớn dần và dần thay thế các mô gan khỏe mạnh, tuy nhiên các mô sẹo này không thể thực hiện các chức năng như tế bào gan bình thường. Dẫn đến bắt đầu ảnh hưởng đến chức năng gan của người bệnh. Xơ hóa có thể khó phát hiện vì ở giai đoạn này do các tế bào khỏe vẫn có thể bù đắp số tế bào đã bị suy giảm chức năng. Tuy nhiên, các tế bào bị tổn thương này vẫn tiếp tục thay thế các tế bào khỏe mạnh vì chúng không thể tự phục hồi lại chức năng.
- Giai đoạn 3: Xơ gan
Xơ gan làm gan bị rối loạn chức năng gan một phần do tế bào gan khỏe mạnh bị thay thế bằng các mô xơ hóa chiếm chủ yếu. Độ xơ hóa gan ở giai đoạn này cao hơn nhiều so với xơ hóa gan khiến gan mất đi hầu hết chức năng vốn có.
Các tế bào gan bình thường còn lại sẽ phải làm việc nhiều hơn thay thế cho phần gan bị xơ dẫn đến việc quá tải, chất độc ứ đọng ngày càng nhiều khiến tế bào gan dần bị tổn thương và chuyển sang giai đoạn xơ hóa.
Gan khỏe mạnh và gan bị suy
- Giai đoạn 4: Bệnh gan giai đoạn cuối (ESLD)
Xơ gan giai đoạn cuối lúc này gan không còn chức năng, bệnh ngày càng có những diễn biến xấu hơn. Ở giai đoạn xơ gan này gan đã mất đi hoàn toàn chức năng và người bệnh lúc này phải đối mặt với những triệu chứng bệnh lý khác hay các biểu hiện của những biến chứng xơ gan gây nên.
Xơ gan giai đoạn cuối có liên quan đến các biến chứng như cổ trướng và bệnh não gan. Tình trạng này không thể đảo ngược bằng các phương pháp điều trị khác ngoài phương pháp ghép gan.
- Ung thư gan
Ung thư là sự phát triển và nhân lên của các tế bào không khỏe mạnh. Khi ung thư phát triển ở gan, nó gọi là ung thư gan nguyên phát. Mặc dù ung thư có thể xảy ra ở bất kỳ giai đoạn suy gan nào, những người bị xơ gan có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn.
Nếu bạn bị suy gan, bạn cần theo dõi sức khỏe thường xuyên để đảm bảo các tổn thương không tiến triển hoặc không có thêm tổn thương nào mới. Nếu bạn đang lo lắng về tình trạng gan của mình, bạn có thể đến cơ sở y tế để kiểm tra định kỳ.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, không tự ý làm theo hướng dẫn của bài viết.