Pemphigus là một loại bệnh về da gây bọng nước ở thượng bì, có thương tổn ở da và vùng niêm mạc. Đây là bệnh có thể điều trị, tuy nhiên nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, nguy hiểm hơn sẽ dẫn tới tử vong. Hãy cùng Pharmacity tìm hiểu về Da bọng nước tự miễn Pemphigus là gì? qua bài viết dưới đây.
Tổng quan chung
Bệnh bọng nước dạng Pemphigus là bệnh da bọng nước tự miễn, bệnh tiến triển mạn tính, ít khi có tổn thương ở niêm mạc. Bệnh hay gặp ở đối tượng người lớn tuổi (từ 60 tuổi trở lên). Bệnh gặp ở hai giới như nhau và không có sự khác biệt về chủng tộc. Hiếm gặp ở trẻ em.
Theo nghiên cứu, bệnh bọng nước dạng Pemphigus có mối liên quan với kháng nguyên bạch cầu ở người (HLA). Bệnh bọng nước dạng Pemphigus hay gặp hơn ở những người già đang mắc bệnh thần kinh, đột quỵ, bệnh Parkinson.
Ở một số bệnh nhân khác, Pemphigus bọng nước có liên quan với các khối u ác tính nội tạng. Một số yếu tố khác cũng có thể khiến mắc bệnh bọng nước dạng Pemphigus như chấn thương, nhiễm trùng, dùng thuốc.
Triệu chứng da bọng nước dạng Pemphigus
- Xuất hiện những bọng nước phỏng nước có đường kính từ 1 tới vài cm, dễ vỡ, sờ vào thấy mềm, nhẽo (không căng).
- Bệnh Pemphigus hay xảy ra một cách đột ngột ở cả người khoẻ mạnh và ở người có thể tạng yếu.
- Bọng nước xuất hiện bất kỳ trên trên da hay trên niêm mạc miệng, hầu họng. Bọng nước có thể nhỏ bằng hạt đậu xanh, quả táo, thậm chí to bằng quả trứng gà, dễ vỡ, vỡ nước, phỏng nước mọc trên da lành, nếu không điều trị sớm, mụn sẽ lan rộng dễ chảy máu, vảy tiết.
- Có trường hợp bọng nước xuất hiện to ngay, nhưng cũng có trường hợp lúc đầu mọc mụn nhỏ, sau đó to dần lên do hiện tượng ly gai. Trong bọng nước có chứa nước màu vàng chanh, có khi màu đục, thậm chí xuất hiện mủ.
Nguyên nhân
Bệnh Pemphigus là một rối loạn tự miễn chứ không phải là căn bệnh truyền nhiễm.
Trong phần lớn những người mắc bệnh Pemphigus, các bác sĩ vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác làm bộc phát căn bệnh này.
Thông thường, hệ miễn dịch của cơ thể con người sẽ tấn công trở lại các sự xâm lấn từ bên ngoài như những virus và vi khuẩn có hại. Tuy nhiên, với các bệnh nhân mắc chứng bọng nước tự miễn Pemphigus thì hệ miễn dịch của cơ thể lại tự sản xuất các kháng thể tấn công những tế bào khỏe mạnh của da và các lớp niêm mạc.
Hiếm gặp hơn, bệnh Pemphigus có thể hình thành như một tác dụng phụ khi sử dụng một loại thuốc nhất định, đặc biệt là sử dụng thuốc điều trị huyết áp. Tuy nhiên, bệnh thường sẽ biến mất sau khi ngừng sử dụng loại thuốc gây ra tác dụng phụ.
Đối tượng nguy cơ
Căn nguyên gây bệnh chưa rõ. Tuy nhiên, một số thuốc có thể gây nên Pemphigus bọng nước kết hợp với các bệnh ác tính bên trong cơ thể như:
- Có mối liên quan của bệnh với kháng nguyên bạch cầu người (HLA).
- Bệnh hay gặp hơn ở những người già mắc bệnh thần kinh, đặc biệt là đột quỵ, thiểu năng trí tuệ, bệnh Parkinson.
- Những mắc bệnh vảy nến, những người bị vết thương nhiễm trùng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người bình thường.
- Ở một số bệnh nhân, pemphigus bọng nước có liên quan với các khối u ác tính nội tạng.
Chẩn đoán
Chẩn đoán xác định dựa lâm sàng có tổn thương là các bọng nước lớn, căng, khó vỡ mọc trên nền da đỏ viêm hay da bình thường, chủ yếu ở vùng bụng dưới, mặt trong đùi, mặt gấp cẳng tay; thường có ngứa; có tổn thương niêm mạc miệng; bệnh nhân 60 tuổi trở lên, xét nghiệm mô bệnh học và miễn dịch huỳnh quang.
Phòng ngừa bệnh
Những phương pháp phòng ngừa bệnh bọng nước dạng Pemphigus:
- Nâng cao sức đề kháng: Nâng cao sức đề kháng cơ thể bằng truyền đạm, truyền các Vitamin nhóm B, C nếu bệnh nhân không ăn được hoặc ăn uống không đáp ứng được. Với bệnh nhân khác, chế độ ăn uống phải đảm bảo dinh dưỡng và chia thành nhiều bữa ăn nhỏ để cơ thể hấp thu tối đa.
- Vệ sinh da: Cần vệ sinh để các vết lở loét, phồng rộp ở Pemphigus không bội nhiễm, khi bội nhiễm tình trạng bệnh sẽ trở nên nghiêm trọng, khó điều trị hơn nhiều. Vệ sinh bằng cách tắm, ngâm hàng ngày với thuốc tím pha loãng. Bác sĩ sẽ kê một vài loại thuốc ngoài da, kết hợp với thuốc uống để làm dịu niêm mạc, dịu da, giảm cảm giác đau và ngứa rát.
- Phòng nhiễm khuẩn: Các trường hợp Pemphigus nặng, toàn thân và nguy cơ bội nhiễm cao, bệnh nhân cần nằm giường bột trong quá trình điều trị.
Điều trị như thế nào?
Nếu để lâu, không được điều trị sớm, kịp thời, các vùng thương tổn sẽ lan rộng ra xung quanh, người bệnh có diện thương tổn rộng, bác sĩ có thể chỉ định nhập viện điều trị nội trú, để chăm sóc các bọng nước, các vết trợt da.
Điều trị tại chỗ:
- Thuốc bôi steroid loại mạnh
- Thuốc bôi steroid loại trung bình và kem dưỡng ẩm giúp để giảm ngứa, giảm khô da.
- Steroid toàn thân.
- Kháng sinh cho nhiễm khuẩn thứ phát.
- Kháng sinh nhóm cyclin: tetracycline, doxycycline, Nicotinamide, Dapsone, Methotrexate, Azathioprine, Mycophenolate mofetil, Immunoglobulin tĩnh mạch, Rituximab
Ngoài ra người mắc bệnh Pemphigus bọng nước trong thời gian điều trị cần chú ý:
- Cần bù nước và điện giải cho cơ thể.
- Nâng cao thể trạng, sức đề kháng bằng dùng các loại vitamin nhóm B, C, kết hợp với áp dụng chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cho bệnh nhân ăn thành nhiều bữa nhỏ.
- Sử dụng thuốc corticoid với liều lượng thích hợp đối với từng bệnh nhân để kiểm soát bệnh.
- Vệ sinh để hạn chế tối đa bị bội nhiễm, kết hợp cùng với sử dụng các thuốc bôi ngoài da kết hợp với thuốc uống để giúp làm dịu da. Có thể dùng các thuốc bôi ngoài da như dung dịch castellani, milian, glycerin borat, mỡ kháng sinh, mỡ corticoid để chống nhiễm khuẩn và lành sẹo.
- Còn những trường hợp bệnh nặng phải cho bệnh nhân nằm bằng giường bột để phòng nhiễm khuẩn và tránh bị trợt da.
- Bệnh nhân nên tránh chấn thương, cào gãi mạnh các vùng thương tổn, mụn mọc vì bọng nước có thể xuất hiện trên nền da tổn thương.
- Khi có tổn thương miệng chỉ nên ăn các thức ăn mềm.
- Chăm sóc đúng cách vùng da bệnh theo hướng dẫn của nhân viên y tế tránh nhiễm trùng thứ phát
- Khám và điều trị theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.
Phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp việc điều trị dễ dàng hơn. Vì vậy, khi có các triệu chứng của bệnh Pemphigus bọng nước cần nhanh chóng tới các bệnh viện, trung tâm y tế phòng khám da liễu uy tín để được khám và điều trị kịp thời.
Trên đây là một số chia sẻ về Da bọng nước tự miễn Pemphigus. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho bạn và gia đình của mình.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, không tự ý làm theo hướng dẫn của bài viết.