Củ sen không chỉ là một thực phẩm quen thuộc trong ẩm thực mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về củ sen và những công dụng tuyệt vời của nó.
Hình ảnh củ sen
Củ sen là gì?
Củ sen là thân rễ phình to thành củ, nằm dưới bùn ao của cây sen. Các bộ phận hoa, lá, hạt, tâm sen của cây sen đều có tác dụng tốt đối với sức khỏe. Đặc biệt, củ sen có nhiều tác dụng đối với hệ miễn dịch, tim mạch, chuyển hóa, kháng viêm, giảm stress, hạ đường huyết,…
Củ sen còn gọi là liên ngẫu, là thân rễ của cây sen, có tên khoa học Rhizoma Nelumbinis. Thuộc họ sen (Nelumbonaceae)
Hình ảnh củ sen
Đặc điểm của củ sen
Cây sen là loại cây thân rễ, thân thảo sống lâu năm, thường mọc cao đến 150cm, tán ngang 3 mét. Rễ dài, hơi tròn từ màu trắng đến nâu đỏ. Các lá lớn nổi trên mặt nước, có tính thấm nước, hình cầu, lõm hình chén với đường kính 60 cm. Hoa sen lưỡng tính, hình elip thuôn dài đến hình trứng, đường kính khoảng 10-25 cm, có mùi thơm dịu, cánh hoa màu trắng đến hồng.
Giá trị dinh dưỡng có trong củ sen
Củ sen chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. 100g củ sen tươi chứa:
- 79,10g nước
- 74 kcal năng lượng
- 2,60g protein
- 17,23g carbohydrate
- 4,9g chất xơ
- 45mg canxi
- 1,16mg sắt
- 23mg magiê
- 100mg phốt pho
- 556mg kali
- 450mg natri
- 0,39mg kẽm
- 44mg vitamin C
- 0,25mg vitamin B6
Lợi ích sức khỏe mà củ sen mang lại
Giúp lưu thông máu: Củ sen thúc đẩy tuần hoàn máu, giúp tăng cường oxy hóa các cơ quan và tăng các chức năng và mức năng lượng. Sự hiện diện của đồng và sắt hỗ trợ sản xuất các tế bào hồng cầu, giảm nguy cơ thiếu máu, tăng lưu lượng máu và sức sống.
Cân bằng huyết áp, tăng cường dòng chảy của máu: Củ sen chứa một lượng đáng kể kali giúp duy trì sự cân bằng của chất lỏng và ngăn ngừa tác động của natri trong máu. Kali hoạt động như một chất giãn mạch giúp thư giãn các mạch máu, giảm độ cứng và co lại, tăng lưu lượng máu và giảm căng thẳng cho hệ thống tim mạch.
Hạn chế táo bón: Củ sen giàu chất xơ, giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa. Chất xơ này khi vào ruột hút nhiều nước, tăng khối lượng phân và kích thích nhu động ruột, giúp phòng ngừa táo bón hiệu quả.
Chống oxy hoá: Củ sen cung cấp lượng vitamin C dồi dào, giúp chống oxy hóa, tăng cường hệ miễn dịch và loại bỏ các gốc tự do khỏi cơ thể, giảm nguy cơ mắc bệnh tim và ung thư.
Giảm tỷ lệ mắc bệnh tim: Củ sen chứa nhiều vitamin nhóm B giúp bảo vệ tim, kiểm soát cường độ homocysteine trong máu, ngăn ngừa các cơn đau tim. Kali và natri trong củ sen giúp điều hòa nhịp tim và huyết áp ở mức ổn định.
Kiểm soát cân nặng: Củ sen ít calo nhưng giàu chất xơ và dinh dưỡng, giúp no lâu, giảm nguy cơ ăn quá nhiều, phù hợp cho người ăn kiêng và kiểm soát bệnh béo phì.
Củ sen có tác dụng kiểm soát cân nặng
Kích thích phát triển trí não: Hoạt chất Pyridoxine trong củ sen thuộc nhóm vitamin B có tác dụng kích thích phát triển trí não, kiểm soát cơn đau đầu, giảm stress và kiềm chế sự nóng giận.
Điều trị chứng rối loạn hô hấp: Củ sen có lợi cho hệ hô hấp, làm sạch và bổ sung năng lượng cho hệ hô hấp. Trà củ sen giúp giảm ho, làm sạch chất nhầy trong hệ hô hấp. Sinh tố củ sen có thể điều trị các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp như hen suyễn hoặc lao.
Giảm đau dạ dày: Sinh tố củ sen pha với gừng giúp điều trị viêm ruột, cầm máu trong các trường hợp chảy máu dạ dày hoặc chảy máu thực quản. Nếu chảy máu khi đi ngoài, chảy máu ruột, dạ dày và trực tràng, sinh tố củ sen có thể giúp giảm nhẹ tình trạng.
Bên cạnh những lợi ích nổi bật kể trên, củ sen cũng có những công dụng khác như:
- Giúp giải độc gan.
- Điều trị chứng xuất huyết.
- Giúp hạ đường huyết.
- Chống tình trạng viêm nhiễm.
Khi ăn củ sen cần lưu ý điều gì?
Mặc dù nó có nhiều lợi ích, tuy nhiên để đảm bảo sức khỏe, trước khi ăn củ sen bạn cần lưu ý:
- Do củ sen giàu tinh bột, người bệnh đái tháo đường nên hạn chế ăn.
- Củ sen chứa nhiều chất xơ, người bị chứng kích thích đại tràng, chướng bụng và viêm loét đại tràng nên cẩn thận khi ăn để tránh đầy bụng, khó tiêu.
- Rửa sạch và nấu chín củ sen trước khi ăn để tránh nguy cơ nhiễm ký sinh trùng từ môi trường nước ô nhiễm.
Các câu hỏi thường gặp
- Những người không nên ăn củ sen?
Người bệnh tiểu đường không nên ăn nhiều củ sen do hàm lượng tinh bột cao. Những người mắc bệnh đại tràng hay dạ dày nên hạn chế vì củ sen chứa nhiều chất xơ dễ gây đầy bụng.
- Củ sen sống có ăn được không?
Không nên ăn củ sen sống do nguy cơ chứa ký sinh trùng cao. Nên nấu chín củ sen trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn.
Kết luận
Củ sen không chỉ là một nguyên liệu ẩm thực phổ biến mà còn là một vị thuốc quý trong Đông y với nhiều lợi ích sức khỏe. Từ việc cải thiện tuần hoàn máu, cân bằng huyết áp, hạn chế táo bón, đến việc giảm tỷ lệ mắc bệnh tim, kiểm soát cân nặng, kích thích phát triển trí não và điều trị rối loạn hô hấp, củ sen thực sự là một món quà từ thiên nhiên. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa những lợi ích này, bạn cần chú ý cách chế biến và liều lượng sử dụng phù hợp. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tác dụng của củ sen và cách sử dụng củ sen một cách hiệu quả và an toàn. Hãy chia sẻ thông tin hữu ích này với người thân và bạn bè để mọi người cùng hưởng lợi từ những giá trị sức khỏe tuyệt vời của củ sen.
củ sen là gì
