Bệnh tả là một bệnh tiêu chảy cấp tính do ăn phải thức ăn hoặc nước bị nhiễm vi khuẩn Vibrio cholerae, bệnh có thể gây tử vong trong vòng vài giờ nếu không được điều trị. Các nhà nghiên cứu ước tính rằng mỗi năm có 1,3 đến 4,0 triệu ca mắc bệnh tả và 21.000 đến 143.000 ca tử vong trên toàn thế giới do bệnh tả. Đối mặt với bệnh tả, việc chăm sóc đúng cách tại nhà có thể giúp giảm bớt triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách chữa bệnh tả hiệu quả tại nhà.
Nguyên nhân gây bệnh tả ở người?
Vibrio cholerae: vi khuẩn gây bệnh tả, thường được tìm thấy trong thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm bởi phân của người bị nhiễm trùng. Các nguồn phổ biến bao gồm:
- Nguồn nước không an toàn: Ở các khu vực có điều kiện vệ sinh kém, nguồn nước không an toàn là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh tả. Nước uống, nước sử dụng trong nấu ăn hoặc rửa rau quả nếu không được xử lý kỹ lưỡng sẽ là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn tả phát triển.
- Thực phẩm nhiễm khuẩn: Thực phẩm không được nấu chín kỹ hoặc được bảo quản trong điều kiện không hợp vệ sinh có thể dễ dàng bị nhiễm vi khuẩn tả. Việc ăn các loại hải sản, rau sống hoặc các món ăn đường phố không đảm bảo vệ sinh cũng tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Hải sản: Ăn hải sản sống hoặc chưa nấu chín, đặc biệt là động vật có vỏ, đến từ một số nơi nhất định có thể khiến bạn nhiễm vi khuẩn tả.
- Trái cây và rau sống chưa gọt vỏ là nguồn lây nhiễm bệnh tả thường xuyên ở những khu vực có bệnh tả. Ở các nước đang phát triển, phân bón chưa ủ hoặc nước tưới chứa nước thải thô có thể làm ô nhiễm sản phẩm trên đồng ruộng.
- Hạt: Ở những vùng dịch tả lan rộng, các loại ngũ cốc như gạo và kê bị ô nhiễm sau khi nấu và để ở nhiệt độ phòng trong vài giờ có thể phát triển vi khuẩn tả.
Khi ăn phải thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm, vi khuẩn sẽ tiết ra chất độc trong ruột gây tiêu chảy nặng. Chất độc khiến cơ thể tiết ra một lượng nước khổng lồ, dẫn đến tiêu chảy và mất nước và muối (chất điện giải) nhanh chóng.
Vi khuẩn tả có thể không gây bệnh cho tất cả mọi người tiếp xúc với chúng, nhưng chúng vẫn truyền qua phân, có thể làm ô nhiễm nguồn cung cấp thực phẩm và nước uống.
Các cách chữa bệnh tả đơn giản tại nhà
Nguyên tắc điều trị bệnh bệnh tả là cần cách ly bệnh nhân nhiễm vi khuẩn tả. Một số cách chữa bệnh tả đơn giản tại nhà:
Bổ sung nước và điện giải qua đường uống:
Bệnh tả gây mất nước nghiêm trọng, do đó nỗ lực đầu tiên để điều trị tình trạng này nên tập trung vào việc bù nước cho cơ thể. Uống nhiều nước để giữ nước cho cơ thể là điều bắt buộc.
- Pha chế uống dung dịch Oresol gồm nhiều muối với nước sôi để nguội, uống liên tục trong ngày.
- Pha chế uống dung dịch thay thế gồm đường, muối pha với nước sôi để nguội theo tỉ lệ thích hợp để bù nước và điện giải. Có thể pha trộn nửa thìa muối và sáu thìa đường trong 1 lít nước.
- Uống nước cháo (nấu từ gạo và thêm muối).
- Uống nước dừa non pha thêm muối.
- Bệnh nhân uống theo nhu cầu, uống từng ngụm nhỏ để giữ nước, cân bằng điện giải trong quá trình hồi phục sức khỏe.
Chế độ ăn uống:
Trong giai đoạn đầu của bệnh, người bệnh nên ăn các món ăn nhẹ, dễ tiêu hóa như cháo, súp và bánh mì nướng. Tránh các thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng và chứa chất xơ cao. Khi tình trạng sức khỏe cải thiện, người bệnh có thể dần dần quay lại chế độ ăn uống bình thường. Cần bổ sung thêm sữa chua probiotic hoặc gừng để tăng cường miễn dịch cho đường ruột:
Ăn uống sữa chua probiotic: Chứa nhiều vi khuẩn lành mạnh giúp cải thiện tiêu hóa và hỗ trợ cơ thể người bệnh chống lại vi khuẩn gây bệnh tả, sữa chua chứa men vi sinh cũng giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể. Ăn 2 đến 3 cốc sữa chua chứa men vi sinh đơn giản sẽ rất có lợi cho sức khỏe khi mắc bệnh tả.
Ăn gừng: Gừng được biết đến với đặc tính kháng sinh tự nhiên và là phương pháp chữa bệnh tả hiệu quả. Nó cũng giúp điều trị bệnh tiêu chảy do bệnh tả, đau bụng và đau bụng. Hoặc dùng gừng xay với mật ong để cải thiện quá trình tiêu hóa của bạn hoặc tiêu thụ dưới dạng trà gừng. Một tách trà gừng trộn với ớt đen, húng quế và lá bạc hà sẽ không chỉ cải thiện khả năng tiêu hóa mà còn cung cấp nước cho cơ thể người bệnh.
Nghỉ ngơi và theo dõi triệu chứng
Người bệnh cần được nghỉ ngơi hoàn toàn để cơ thể có thể chống lại nhiễm trùng. Theo dõi triệu chứng thường xuyên để đảm bảo tình trạng không trở nên nghiêm trọng hơn. Nếu thấy xuất hiện các triệu chứng như sốt cao, đau bụng dữ dội, hoặc dấu hiệu mất nước nghiêm trọng (khô miệng, ít đi tiểu), cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế ngay lập tức.
Những lưu ý cần biết
Một số biện pháp phòng ngừa bệnh tả cần lưu ý:
Đảm bảo vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường
- Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Mỗi gia đình có một nhà tiêu hợp vệ sinh, cấm đi tiêu bừa bãi. Đối với gia đình có bệnh nhân tiêu chảy cấp, cần rắc vôi bột hoặc Cloramin B sau mỗi lần đi tiêu.
- Phân và chất thải của người bệnh phải được đổ vào nhà tiêu, cho vôi bột, Cloramin B… vào nhà tiêu để sát khuẩn.
- Hạn chế người ra vào vùng đang có dịch.
Đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm
- Thực hiện ăn chín uống sôi.
- Không ăn rau sống, uống nước lã.
- Không ăn các thức ăn dễ bị nhiễm khuẩn, đặc biệt là mắm tôm sống, hải sản tươi sống, gỏi cá, tiết canh, nem chua…
Bảo vệ nguồn nước và dùng nước sạch
- Nguồn nước uống phải được bảo vệ sạch sẽ.
- Tất cả các nguồn nước dùng để ăn uống đều phải được sát khuẩn bằng hóa chất Cloramin B.
- Không đổ chất thải, nước giặt, rửa và đồ dùng của người bệnh, xác súc vật chết và rác xuống ao, hồ, sông, giếng gây ô nhiễm môi trường nước.
Chủ động tiêm vắc xin phòng tả là biện pháp hữu hiệu ngừa bệnh tả và không tự ý dùng thuốc
Không nên tự ý dùng thuốc kháng sinh hoặc các loại thuốc điều trị khác mà không có chỉ định của bác sĩ. Việc sử dụng không đúng thuốc có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm hoặc làm tình trạng bệnh trầm trọng hơn.
Kết luận
Chăm sóc người bệnh tả tại nhà đòi hỏi sự cẩn thận và tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp vệ sinh và dinh dưỡng. Việc bù nước và điện giải đúng cách, nghỉ ngơi và theo dõi triệu chứng là những yếu tố then chốt giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng. Bên cạnh đó, cần chú ý đến vệ sinh cá nhân và môi trường sống để ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn. Hãy luôn sẵn sàng tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi cần thiết để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị.
