Các virus thường gặp nhất gây nên bệnh viêm não

Viêm não virus là một trong những bệnh truyền nhiễm do côn trùng phổ biến ở Việt Nam, gây tổn thương não, để lại di chứng thần kinh và tử vong cao. Hãy cùng tìm hiểu về Các virus thường gặp nhất gây nên bệnh viêm não qua bài viết này.

Viêm não do virus

Bệnh viêm não là gì?

Viêm não (Encephalitis), một tình trạng viêm của nhu mô não, biểu hiện bằng sự rối loạn chức năng thần kinh – tâm thần khu trú hoặc lan tỏa. Trên phương diện dịch tễ học cũng như sinh lý bệnh, viêm não được phân biệt với viêm màng não thông qua khám xét lâm sàng và cận lâm sàng mặc dù hai thể bệnh này điều có những triệu chứng của tình trạng viêm màng não như sợ ánh sáng, nhức đầu hay cứng cổ. Viêm não hiểu theo nghĩa đen thì đó là “tình trạng viêm của não”, nghĩa là có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, tuy nhiên thuật ngữ viêm não thường được hiểu là tình trạng viêm não gây nên do virus. Đây là một tình trạng bệnh lý nặng nề đe dọa tính mạng bệnh nhân.

Viêm não có thể biểu hiện dưới hai thể khác nhau: thể tiên phát và thể thứ phát. Viêm não tiên phát thường nặng nề hơn trong khi viêm não thứ phát thường gặp hơn. Tuy nhiên do thể thứ phát thường nhẹ nhàng hơn nên trong số các trường hợp nhập viện, viêm não tiên phát chiếm đa số.

Các virus gây bệnh viêm não

Có rất nhiều loại virus khác nhau có thể gây viêm não. Được phân loại thành ba nhóm: virus thời thơ ấu, virus thông thường và virus Arbovirus.

• Loại virus phổ biến nhất gây viêm não ở những nước phát triển là Herpes simplex. Loại này thường di chuyển qua một dây thần kinh đến da. Đây là nơi gây ra vết loét lạnh. Trong một số ít trường hợp, virus di chuyển đến não. Ở dạng viêm não này thường ảnh hưởng đến thùy thái dương – phần não kiểm soát trí nhớ và lời nói. Ngoài ra, cũng có thể ảnh hưởng đến thùy trán, phần kiểm soát cảm xúc và hành vi. Bệnh viêm não do herpes có thể gây ra rất nhiều nguy hiểm và dẫn đến tổn thương não nghiêm trọng và thậm chí là tử vong. 

Viêm não do virus Herpes simplex

• Một số loại virus phổ biến khác có thể gây viêm não bao gồm: HIV, virus cự bào, quai bị, Virus Epstein-Barr.
• Viêm não được lây truyền thông qua muỗi và ve. Đây là những động vật chân đốt (arthropoda) nên có tên là Arbovirus (Arthropod-borne virus). Một số sinh vật truyền bệnh từ một cơ thể vật chủ này sang một vật chủ khác được gọi là vector truyền bệnh. Muỗi là một vector truyền bệnh rất quan trọng. Một số nước Đông Nam Á (trong đó có Việt Nam), Hàn Quốc, Ấn Độ, Trung Quốc, Đài Loan, Nga… hàng năm đều có dịch bệnh viêm não Nhật Bản với số người mắc khá cao.
• Rất hiếm xảy ra những trường hợp mắc viêm não do virus thời thơ ấu, bao gồm: thủy đậu (rất hiếm), bệnh sởi, rubella.

Cách phòng ngừa

Để phòng tránh mắc bệnh viêm não virus, bác sĩ khuyến cáo các biện pháp sau đây:

• Tiêm vắc xin phòng ngừa một số bệnh gây viêm não Virus như: Viêm não Nhật Bản, Sởi, quai bị, cúm, Rubella, Viêm gan B, Thủy đậu…
• Trong những vùng mà viêm não được lây truyền do côn trùng như muỗi thì trẻ em nên tránh chơi ngoài trời lúc bình minh và hoàng hôn – bởi đây là thời điểm muỗi hoạt động mạnh nhất. Phụ huynh chú ý cho trẻ mặc quần áo phủ kín tay chân, mang tất.
• Các gia đình cần thực hiện các biện pháp ngăn ngừa muỗi đốt như: dùng các chất xua đuổi côn trùng, nằm màn khi ngủ, vệ sinh môi trường sạch sẽ, phát quang bụi rậm thông thoáng cống rãnh, đậy kỹ các vật dụng chứa nước, loại bỏ dụng cụ thừa có khả năng đọng nước nhằm mục đích loại bỏ nơi cư ngụ của loài muỗi đẻ trứng.