Nang cơ năng buồng trứng là một dạng u nang phổ biến thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Loại nang này hình thành do sự thay đổi nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt và thường tự biến mất sau một vài tháng mà không cần điều trị.
U nang buồng trứng cơ năng là gì
U nang buồng trứng cơ năng là những nang nhỏ, vỏ mỏng, căng nước, chỉ gặp ở những người còn đang hành kinh và tiến triển nhanh, mất đi sau vài vòng kinh.Được hình thành do rối loạn hoạt động chức năng của buồng trứng, không có tổn thương giải phẫu/ mô học. Đường kính thường nhỏ hơn 6cm, có loại lớn nhanh nhưng mất sớm.
Các khối u nang buồng trứng cơ năng như u tế bào hạt hay u vỏ gây dậy thì sớm do tiết lượng estrogen đủ làm phát triển tuyến vú, mọc lông mu, cơ quan sinh dục thứ phát mặc dù không có sự rụng trứng.
Nang cơ năng có thể gặp ở bất kì lưa tuổi nào, nhưng hay gặp ở tuổi dậy thì và tiền mãn kinh.Những nang cơ năng thường gặp như: nang noãn, nang hoàng thể, nang hoàng tuyến, nang xuất huyết.
Giải phẫu và chức năng buồng trứng
Buồng trứng là một cơ quan sinh sản ở phụ nữ, có chức năng chính là sản xuất và phát triển trứng. Buồng trứng có hình dạng bầu dục, nằm ở hai bên của tử cung và gần với ống dẫn trứng. Buồng trứng được chia thành ba phần chính: vỏ, vùng vỏ và vùng tủy.
- Vỏ buồng trứng là lớp ngoài cùng của buồng trứng, bao phủ bởi mao mạch và tế bào connective.
- Vùng vỏ nằm bên trong vỏ và chứa các tế bào sản xuất trứng và các tế bào lutein. Các tế bào này sản xuất hormone nữ, estrogen và progesterone, giúp điều tiết chu kỳ kinh nguyệt và chuẩn bị cho quá trình thụ thai.
- Vùng tủy nằm ở giữa vùng vỏ và chứa các mạch máu, mạch lympho và các tế bào nội tiết.
Chức năng chính của buồng trứng là sản xuất và phát triển trứng. Mỗi tháng, một trứng được giải phóng từ buồng trứng và di chuyển qua ống dẫn trứng đến tử cung để được thụ tinh. Nếu trứng không được thụ tinh, nó sẽ bị hấp thu và tiêu hóa bởi cơ thể. Ngoài ra, buồng trứng còn sản xuất hormone nữ để giúp duy trì sức khỏe của âm đạo, tử cung và vú.
Buồng trứng cũng chứa các cơ quan lutein, là các tế bào lớn được hình thành sau khi trứng đã được giải phóng từ buồng trứng. Các cơ quan lutein sản xuất hormone progesterone, giúp chuẩn bị tử cung cho sự thụ thai và duy trì thai nghén trong trường hợp mang thai.
Ngoài chức năng sinh sản, buồng trứng còn có vai trò trong điều tiết sự phát triển của phụ nữ. Hormone estrogen được sản xuất trong buồng trứng, giúp kiểm soát chu kỳ kinh nguyệt và điều tiết sự phát triển của phụ nữ. Ngoài ra, buồng trứng cũng giúp duy trì sức khỏe xương và chức năng thần kinh.
Tuy nhiên, buồng trứng cũng có thể gặp phải các vấn đề về sức khỏe. Các vấn đề này bao gồm viêm buồng trứng, buồng trứng đa nang, u buồng trứng và ung thư buồng trứng. Việc hiểu rõ giải phẫu và chức năng của buồng trứng là cực kỳ qua
Các loại u nang buồng trứng cơ năng thường gặp
Có 3 loại u nang cơ năng, gồm:
- Nang bọc noãn: Là nang noãn đã trưởng thành nhưng không vỡ, không xảy ra hiện tượng rụng trứng mà cứ tiếp tục phát triển, kích thước có thể lên đến 8cm khiến chị em chậm chu kỳ kinh nguyệt.
- Nang hoàng thể: Là hiện tượng hoàng thể vẫn tiếp tục phát triển bình thường sau phóng noãn, dẫn đến tạo ra nang có lớp vỏ mỏng chứa đầy dịch ở bên trong, có thể gây đau và có thể xuất huyết trong nang hoặc ngoài nang.
- Nang hoàng tuyến: Loại u nang cơ năng thường gặp ở bệnh nhân bị thai trứng, bệnh nhân có ung thư nguyên bào nuôi…
Hầu hết phụ nữ sẽ mắc một trong nang cơ năng buồng trứng phải hoặc nang cơ năng buồng trứng trái, rất hiếm trường hợp có u nang ở cả hai bên buồng trứng. Nang cơ năng buồng trứng có thể tự biến mất sau 2-3 tháng mà không cần điều trị, trừ một số trường hợp gây đau hoặc chảy máu.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
