Sốt phát ban là bệnh do nhiễm một hoặc nhiều vi sinh vật gây ra. Bệnh thường xảy ra ở trẻ nhỏ, đặc biệt từ 6 tháng tuổi đến 36 tháng tuổi. Vậy sốt phát ban là gì, nguyên nhân sốt phát ban và biến chứng sốt phát ban như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về vấn đề này nhé!
Sốt phát ban là gì?
Sốt phát ban (tên tiếng Anh là: roseola có nghĩa là ban màu hồng) là một loại bệnh với các triệu chứng thường là sốt và nổi những nốt ban có màu hồng, kèm theo mệt mỏi, ngứa ngáy, sau cơn sốt kéo dài 2 – 3 ngày. Đối với người Việt Nam, những vết nổi trên toàn thân nào cũng được gọi là “ban” khiến nhiều lúc khó phân biệt những bệnh có triệu chứng này.
Sốt phát ban do virus sởi
Nguyên nhân của bệnh sốt phát ban
Sốt phát ban có nhiều nguyên nhân gây bệnh khác nhau, nguyên nhân sốt phát ban chủ yếu gặp ở nước ta là do virus sởi và virus Rubella gây ra. Ngoài ra, bệnh sốt phát ban còn có thể do virus Herpes 6,7 và bọ chét, chấy, rận.
- Virus sởi: Sau khi virus sởi xâm nhập vào cơ thể, trẻ sẽ bắt đầu sốt, cơn sốt này sẽ bắt đầu giảm nhẹ khi có sự xuất hiện của các vết ban. Những nốt ban đỏ do virus sởi gây ra có dạng sần, xuất hiện ban đầu ở tai sau đó lan rộng lên mặt và xuống phần dưới của cơ thể. Bên cạnh đó, trẻ bị sốt phát ban còn có thể xuất hiện các triệu chứng đi kèm như đỏ mắt, chảy nước mắt thường xuyên, ho, chảy nước mũi,… Sau khi những nốt ban này bay đi, vùng da xuất hiện vết ban trước đó sẽ bị thâm, nhìn giống như vằn hổ trên người trẻ.
- Virus rubella: Trong một số trường hợp, trẻ có thể bị sốt phát ban do sự tấn công của virus Rubella. Thông thường, cơn sốt do sự xâm nhập của chủng virus này sẽ kéo dài trong 3 ngày, sau đó các vết ban bắt đầu xuất hiện từ mặt rồi lan rộng xuống dưới chân. Những nốt ban này thường có màu nhạt và phân bố dày đặc hơn các loại ban khác nên còn được gọi là sốt ban đào. Bên cạnh sốt và phát ban, trẻ còn có các biểu hiện khác như sưng hạch tai, hạch cổ, đau khớp, đau cơ,…
- Virus herpes 6, 7: Theo thống kê, hầu hết trẻ bị sốt phát ban là do sự xâm nhập của một trong hai chủng virus Human Herpes 6 và virus Human Herpes 7. Đây là loại virus có khả năng lây truyền nhanh chóng từ người sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp với cơ thể người bệnh hay các vật dụng cá nhân của người bệnh,… Đa số trẻ bị nhiễm virus herpes 6,7 ở trong độ tuổi để trường hay nhà trẻ.
- Bọ chét, chấy, rận: Bên cạnh các tác nhân gây bệnh kể trên, trẻ có thể bị sốt phát ban do bị nhiễm khuẩn từ vết cắn của các loại côn trùng nhỏ như bọ chét, chấy, rận,… Những loại côn trùng này thường ký sinh trên chó, mèo và các loại vật nuôi trong nhà hay ở những nơi không đảm bảo vệ sinh. Vết cắn của côn trùng khiến trẻ bị ngứa, vì vậy, trẻ có xu hướng gãi nhiều ở khu vực này, tạo ra nhiều vết thương hở trên bề mặt da. Điều này có thể khiến vi khuẩn gây sốt phát ban di chuyển vào máu. Một số trường hợp, trẻ có thể bị bệnh ngay cả khi không gãi.
Nguyên nhân sốt phát ban chiếm tới 70-80% là do virus gây ra. Bệnh chủ yếu do virus sởi, virus rubella. Ngoài ra có thể do những virus khác gây ra. Bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ do hệ thống miễn dịch của trẻ còn non yếu chưa có khả năng ngăn chặn sự phát triển của virus gây bệnh.
70-80% nguyên nhân dẫn đến sốt phát ban là do virus gây ra
Biến chứng của bệnh sốt phát ban
Trong hầu hết các trường hợp, sốt phát ban là một bệnh lành tính và tự khỏi. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể gặp phải các biến chứng nguy hiểm, bao gồm:
- Viêm não: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của sốt phát ban, có thể gây tử vong. Viêm não thường xảy ra ở trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt là những trẻ có hệ miễn dịch yếu.
- Viêm phổi: Viêm phổi có thể xảy ra do nhiễm trùng thứ phát do vi khuẩn hoặc virus. Viêm phổi thường gây sốt cao, ho, khó thở, thở khò khè.
- Viêm tai giữa: Viêm tai giữa có thể xảy ra do nhiễm trùng thứ phát do vi khuẩn hoặc virus. Viêm tai giữa thường gây đau tai, sốt, ù tai, nghe kém.
- Hội chứng Guillain-Barré: Hội chứng Guillain-Barré là một bệnh lý thần kinh hiếm gặp, có thể xảy ra sau khi bị sốt phát ban. Hội chứng Guillain-Barré gây tê bì, yếu cơ, thậm chí liệt.
Các biến chứng sốt phát ban khác:
- Sốt cao kéo dài, gây co giật.
- Tiêu chảy, nôn mửa.
- Chán ăn, mất nước.
- Nhiễm trùng da do gãi ngứa.
- Đối sốt phát ban do virus rubella thường lành tính không gây nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên nó lại ảnh hưởng tới phụ nữ mang thai, nhất là trong giai đoạn 3 tháng đầu của thai kỳ. Chúng có thể gây ảnh hưởng tới thai nhi như sinh non, sẩy thai hoặc dị tật bẩm sinh ở mắt, não và tim.
Biến chứng sốt phát ban ở trẻ em
- Suy giảm hệ miễn dịch tạm thời: Trong một số trường hợp, sốt phát ban có thể làm suy giảm tạm thời hệ miễn dịch của trẻ, khiến trẻ dễ bị các nhiễm trùng khác.
- Các vấn đề về da: Mặc dù các ban đỏ do sốt phát ban thường tự biến mất, nhưng trong một số trường hợp, chúng có thể gây ngứa và khó chịu. Nếu trẻ gãi nhiều, có thể gây tổn thương da và nhiễm trùng thứ phát.
- Biến chứng do điều trị không đúng cách: Việc sử dụng thuốc không đúng cách, như lạm dụng kháng sinh khi không cần thiết, có thể gây ra các tác dụng phụ và làm tăng nguy cơ kháng thuốc.
Kết luận
Sốt phát ban là một bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ, thường không gây nguy hiểm nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, việc nhận biết sớm và theo dõi kỹ lưỡng là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Hãy luôn giữ gìn vệ sinh cá nhân, tạo môi trường sống sạch sẽ và tiêm phòng đầy đủ cho trẻ để bảo vệ sức khỏe của con em mình. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Sức khỏe của trẻ là ưu tiên hàng đầu, và việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp trẻ vượt qua bệnh tật một cách an toàn và nhanh chóng.
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.