Thủy đậu (hay còn gọi là bệnh trái rạ) là một bệnh nhiễm trùng do virus Varicella-zoster gây ra. Bệnh thường gặp ở trẻ em nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến người lớn. Thủy đậu gây ra các nốt phát ban đỏ, mụn nước ngứa, và thường kèm theo sốt.
Triệu chứng bệnh thủy đậu ở trẻ em:
- Phát ban: Triệu chứng đặc trưng của thủy đậu là phát ban đỏ, sau đó phát triển thành các mụn nước nhỏ, ngứa. Các mụn nước này cuối cùng sẽ vỡ ra, tạo vảy và lành lại.
- Sốt: Trẻ thường bị sốt từ nhẹ đến cao.
- Mệt mỏi và cảm giác khó chịu: Trẻ có thể cảm thấy mệt mỏi, không có năng lượng.
- Đau đầu: Đau đầu nhẹ đến trung bình.
- Đau họng: Có thể xuất hiện đau họng.
Các giai đoạn phát triển của bệnh
- Giai đoạn ủ bệnh: Thường kéo dài từ 10 – 21 ngày sau khi tiếp xúc với virus.
- Giai đoạn khởi phát: Trẻ bắt đầu xuất hiện sốt, mệt mỏi và cảm giác không khỏe.
- Giai đoạn toàn phát: Xuất hiện phát ban, bắt đầu ở vùng mặt, ngực và lưng rồi lan ra khắp cơ thể.
Biến chứng
Mặc dù phần lớn các trường hợp thủy đậu ở trẻ em thường nhẹ, nhưng bệnh cũng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:
- Nhiễm trùng da do vi khuẩn: Các mụn nước bị nhiễm trùng.
- Viêm phổi: Đặc biệt nghiêm trọng ở trẻ sơ sinh và người lớn.
- Viêm não: Gây ra các triệu chứng như co giật và mất cân bằng.
- Hội chứng Reye: Một biến chứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, liên quan đến việc dùng aspirin.
Điều trị bệnh như thế nào?
- Chăm sóc tại nhà: Để giảm ngứa, có thể sử dụng thuốc kháng histamin, tắm bằng nước ấm pha với bột yến mạch hoặc baking soda. Duy trì vệ sinh tốt, cắt móng tay để tránh trẻ gãi và gây nhiễm trùng da.
- Thuốc giảm đau và hạ sốt: Sử dụng Paracetamol (Acetaminophen) để giảm sốt và đau. Tránh dùng aspirin cho trẻ em vì nguy cơ gây hội chứng Reye.
- Kháng virus: Trong các trường hợp nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng virus như Acyclovir.
Nguyên nhân mắc bệnh thủy đậu ở trẻ em
- Virus Varicella-Zoster: Thủy đậu gây ra bởi virus varicella-zoster (VZV), một loại virus rất dễ lây lan.
- Lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp: Trẻ em có thể mắc bệnh khi tiếp xúc trực tiếp với các mụn nước hoặc dịch từ mụn nước của người bị bệnh.
- Lây truyền qua đường hô hấp: Virus có thể lan truyền qua không khí khi người bệnh ho, hắt hơi, hoặc nói chuyện. Việc hít phải các giọt bắn nhỏ chứa virus cũng có thể gây nhiễm bệnh.
- Tiếp xúc với đồ dùng cá nhân: Trẻ có thể bị lây bệnh khi sử dụng chung đồ dùng cá nhân như khăn, quần áo, chăn gối của người bị bệnh.
Cách phòng ngừa thủy đậu ở trẻ em
- Tiêm vắc-xin thủy đậu: Vắc-xin Varicella là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Trẻ em thường được tiêm hai liều vắc-xin thủy đậu: liều đầu tiên khi 12-15 tháng tuổi và liều thứ hai khi 4-6 tuổi.
- Tránh tiếp xúc với người bệnh:
- Cách ly người bệnh: Nếu có người trong gia đình bị thủy đậu, cần cách ly họ khỏi trẻ em và các thành viên khác để giảm nguy cơ lây nhiễm.
- Không dùng chung đồ dùng cá nhân: Tránh dùng chung khăn, quần áo, chăn gối và các đồ dùng cá nhân khác với người bị bệnh.
- Rửa tay thường xuyên: Khuyến khích trẻ rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với người bệnh hoặc các bề mặt có thể bị nhiễm virus.
- Giữ vệ sinh nhà cửa: Lau chùi, khử trùng các bề mặt thường xuyên tiếp xúc như tay nắm cửa, bàn ghế, đồ chơi để giảm nguy cơ lây lan virus.
- Theo dõi và điều trị sớm:
- Giám sát triệu chứng: Nếu trẻ có triệu chứng sốt, mệt mỏi, và xuất hiện nốt phát ban, cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
- Điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ: Nếu trẻ mắc bệnh, tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ về việc dùng thuốc và chăm sóc tại nhà để ngăn ngừa biến chứng và lây lan.
Việc tiêm phòng vắc-xin và giữ vệ sinh cá nhân, môi trường sống là những biện pháp quan trọng giúp phòng ngừa bệnh thủy đậu ở trẻ em. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có kế hoạch tiêm chủng và chăm sóc sức khỏe phù hợp cho trẻ.
