Ung thư vòm họng là gì?
Ung thư vòm họng, hay còn gọi là ung thư vòm mũi họng, là một loại ung thư xuất hiện trong vùng vòm họng, khu vực phía sau mũi và trên phần sau của họng. Bệnh này hiếm gặp ở Hoa Kỳ nhưng lại phổ biến hơn ở các quốc gia Đông Nam Á.
Triệu chứng ban đầu của ung thư vòm họng thường không rõ ràng và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh thông thường khác như cảm cúm hay viêm họng. Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Hạch sưng ở cổ
- Máu trong nước bọt hoặc nước mũi
- Nghẹt mũi hoặc ù tai
- Mất thính lực
- Đau họng hoặc đau đầu thường xuyên
Việc điều trị ung thư vòm họng thường kết hợp giữa xạ trị và hóa trị. Tuy nhiên, việc tập luyện thể dục đúng cách cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi và nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Các bài tập và thời gian tập luyện phù hợp dành cho bệnh nhân ung thư vòm họng.
Bệnh nhân sẽ bắt đầu các bài tập kể từ khi bắt đầu xạ trị. Tập các bài tập mỗi ngày sẽ giúp bệnh nhân hoàn thành được quá trình điều trị cũng như hạn chế các tác dụng không mong muốn về sau này.
Gập cổ, ngửa cổ, nghiêng đầu
- Động tác gập cổ: giữ trong 5s, từ từ gập cổ xuống
- Động tác ngửa cổ: Từ từ ngửa cổ về phía sau, giữ trong 5s
- Động tác nghiêng đầu sang trái, phải: Giữ trong 5s
Tập mở hàm
- Há miệng rộng nhất có thể, giữ trong 5s, lặp lại 5-10 lần.
Thè lưỡi, chuyển động lưỡi
- Thè lưỡi tối đa, giữ trong 5s.
- Động tác nâng, và hạ đầu lưỡi, thè lưỡi ra ngoài, di chuyển đầu lưỡi tối đã chạm mũi, chạm cằm, sang 2 bên, trái phải giữ trong 5s
Hít sâu, giữ nguyên, tập ho
- Hít sâu, giữ nguyên, sau đó bật ho mạnh nhất có thể, lặp lại 5 lần
Tập gốc lưỡi
- Đưa lưỡi ra ngoài, đặt giữa răng cửa và môi, cố găng nuốt nước bọt, lặp lại từ 5-10 lần
Bài tập súc họng
- Ngửa lên trần nhà, giả vờ như đang súc miệng bằng không khí trong 5s
Bài tập nâng đầu
- Nằm ngửa, vai và đầu trên mặt phẳng, giữ nguyên vai, siết chặt cơ vùng cổ, nâng đầu cố gắng chạm cằm vào ngực. Cố gắng lặp lại 5-10 lần.
Ngoài ra có thể kết hợp thêm các bài tập bổ trợ dành cho bệnh nhân ung thư vòm họng
Bài tập thở
Bài tập thở sâu và thở chậm giúp cải thiện khả năng hô hấp, giảm bớt cảm giác khó thở và lo âu. Bệnh nhân có thể thực hiện bài tập này mỗi ngày để tăng cường chức năng phổi.
Cách thực hiện:
- Ngồi thoải mái trên ghế hoặc nằm xuống.
- Hít thở sâu qua mũi, giữ hơi thở trong vài giây.
- Thở ra từ từ qua miệng.
- Lặp lại quá trình này từ 5-10 lần.
Bài tập cổ và vai
Các bài tập nhẹ nhàng cho cổ và vai giúp giảm căng thẳng cơ bắp và cải thiện tuần hoàn máu.
Cách thực hiện:
- Ngồi thẳng lưng.
- Nhẹ nhàng xoay đầu sang trái, giữ trong 5 giây, sau đó xoay sang phải.
- Nâng vai lên rồi hạ xuống, lặp lại 10 lần.
- Xoay vai tròn từ trước ra sau và ngược lại, mỗi chiều 10 lần.
Bài tập đi bộ
Đi bộ là bài tập đơn giản nhưng hiệu quả để duy trì sức khỏe tim mạch và tăng cường sức chịu đựng. Bệnh nhân nên bắt đầu với những quãng đường ngắn và tăng dần khoảng cách khi cảm thấy thoải mái.
Cách thực hiện:
- Chọn địa điểm an toàn và thoáng mát.
- Bắt đầu đi bộ với tốc độ chậm trong 5 phút để khởi động.
- Đi bộ nhanh trong 15-30 phút.
- Kết thúc bằng cách đi bộ chậm lại trong 5 phút để giãn cơ.
Thời gian tập luyện phù hợp cho bệnh nhân ung thư vòm họng
Việc tập luyện nên được thực hiện một cách đều đặn và theo khuyến cáo của bác sĩ. Thời gian lý tưởng cho mỗi buổi tập luyện có thể khác nhau tùy vào sức khỏe và khả năng của từng bệnh nhân. Tuy nhiên, một số gợi ý chung bao gồm:
- Bài tập thở: Mỗi ngày, 5-10 phút mỗi lần, từ 2-3 lần/ngày.
- Bài tập cổ và vai: 10-15 phút mỗi ngày, có thể chia thành nhiều lần tập ngắn.
- Đi bộ: 3-5 lần/tuần, mỗi lần từ 20-30 phút.
Quan trọng nhất, bệnh nhân cần lắng nghe cơ thể và không nên tập luyện quá sức. Nếu cảm thấy mệt mỏi hoặc gặp bất kỳ triệu chứng bất thường nào, nên ngừng tập và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Kết luận
Tập luyện thể dục là một phần quan trọng trong quá trình điều trị và phục hồi của bệnh nhân ung thư vòm họng. Những bài tập nhẹ nhàng như thở sâu, vận động cổ và vai, đi bộ không chỉ giúp cải thiện sức khỏe thể chất mà còn mang lại tinh thần thoải mái, giảm stress và nâng cao chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và lắng nghe cơ thể mình để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình tập luyện.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
