Gãy tay, gãy chân là những chấn thương phổ biến, có thể gây ra nhiều đau đớn và ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh. Sau khi trải qua quá trình điều trị, giai đoạn phục hồi chức năng đóng vai trò vô cùng quan trọng để giúp bệnh nhân lấy lại vận động như bình thường. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về các bài tập phục hồi chức năng, chế độ dinh dưỡng hỗ trợ phục hồi xương và những lưu ý cần thiết sau khi tháo nẹp, băng gãy tay, gãy chân.
Những Bài Tập Phục Hồi Chức Năng Sau Gãy Tay, Chân
Để phục hồi chức năng hiệu quả sau gãy tay, gãy chân, cần thực hiện các bài tập phù hợp với từng giai đoạn cụ thể:
- Giai đoạn 1 (1-2 tuần sau gãy): Tập trung vào các bài tập co cơ nhẹ nhàng, giảm sưng nề và duy trì tầm vận động khớp. Ví dụ: gập duỗi nhẹ nhàng các ngón tay, ngón chân, xoay cổ tay, cổ chân.
- Giai đoạn 2 (2-6 tuần sau gãy): Bắt đầu tập các bài tập tăng cường sức mạnh cơ bắp. Sử dụng các dụng cụ hỗ trợ như dây kháng lực, bóng tập,…
- Giai đoạn 3 (6 tuần trở lên sau gãy): Tập các bài tập vận động chức năng, mô phỏng các hoạt động đời sống hằng ngày. Ví dụ: cầm nắm đồ vật, đi lại, leo cầu thang,…
Lưu ý:
- Nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu trước khi thực hiện bất kỳ bài tập nào.
- Khởi động kỹ trước khi tập và tập luyện với cường độ vừa phải, tránh tập quá sức.
- Lắng nghe cơ thể, nếu cảm thấy đau nhức, cần ngừng tập và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Dưới đây là một số bài tập phục hồi chức năng phổ biến:
- Bài tập cho tay:
- Co duỗi các ngón tay: Gập và duỗi các ngón tay nhiều lần trong ngày.
- Nắm và thả: Nắm chặt một quả bóng cao su hoặc khăn mềm trong vài giây, sau đó thả lỏng. Lặp lại 10-15 lần.
- Xoay cổ tay: Xoay cổ tay theo chiều kim đồng hồ và ngược chiều kim đồng hồ 10 lần mỗi chiều.
- Bài tập cho chân:
- Co duỗi các ngón chân: Gập và duỗi các ngón chân nhiều lần trong ngày.
- Nâng cao gót chân: Nâng gót chân lên khỏi mặt đất, giữ trong vài giây, sau đó hạ xuống. Lặp lại 10-15 lần.
- Gập gối: Ngồi trên ghế, gập đầu gối về phía ngực, giữ trong vài giây, sau đó duỗi chân ra. Lặp lại 10-15 lần.
Chế độ dinh dưỡng hỗ trợ phục hồi xương
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình phục hồi xương sau gãy tay, gãy chân. Nên bổ sung đầy đủ các dưỡng chất sau:
- Canxi: Giúp xương chắc khỏe và hỗ trợ quá trình liền xương. Các thực phẩm giàu canxi bao gồm sữa, phô mai, sữa chua, rau xanh lá đậm,…
- Vitamin D: Giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn. Vitamin D có thể được tìm thấy trong ánh nắng mặt trời, cá béo, trứng,…
- Protein: Cung cấp nguyên liệu cho việc xây dựng và sửa chữa mô. Các thực phẩm giàu protein bao gồm thịt, cá, trứng, đậu nành,…
- Vitamin C: Giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ sản xuất collagen, một loại protein quan trọng cho sức khỏe của xương. Vitamin C có nhiều trong trái cây họ cam quýt, ớt chuông, bông cải xanh,…
Ngoài ra, cần hạn chế:
- Rượu bia, thuốc lá: Cản trở quá trình phục hồi xương.
- Thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh: Ít dinh dưỡng và có thể gây hại cho sức khỏe.
Những lưu ý sau khi tháo nẹp, băng gãy tay, gãy chân
Sau khi tháo nẹp, băng gãy tay, gãy chân, cần lưu ý những điều sau:
- Tiếp tục tập các bài tập phục hồi chức năng: Việc này rất quan trọng để duy trì và cải thiện khả năng vận động.
- Tránh mang vác vật nặng: Nên hạn chế mang vác vật nặng trong ít nhất 6 tuần sau khi tháo nẹp.
- Sử dụng dụng cụ hỗ trợ: Nạng, khung tập đi,… có thể giúp bạn di chuyển dễ dàng và an toàn hơn trong giai đoạn đầu phục hồi.
- Tránh các hoạt động mạnh: Tránh các hoạt động thể thao, lao động nặng cho đến khi xương được lành hoàn toàn.
- Theo dõi sức khỏe: Đi khám bác sĩ theo lịch hẹn để theo dõi quá trình phục hồi và điều chỉnh bài tập phù hợp.
Ngoài ra, bạn cũng cần chú ý:
- Vệ sinh vết thương: Giữ vết thương sạch sẽ, khô ráo và tránh gãi ngứa.
- Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Không tự ý mua thuốc hoặc thay đổi liều lượng thuốc.
- Thông báo cho bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào: Sốt, đau nhức dữ dội, sưng nề,…
Phục hồi sau gãy tay, gãy chân là một quá trình cần sự kiên nhẫn và nỗ lực và là một quá trình quan trọng để giúp bệnh nhân lấy lại vận động và chất lượng cuộc sống.
Bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về các bài tập phục hồi chức năng, chế độ dinh dưỡng hỗ trợ phục hồi xương và những lưu ý cần thiết sau khi tháo nẹp, băng gãy tay, gãy chân. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích cho bạn.
