Mãn kinh đánh dấu một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời của người phụ nữ, mang theo nhiều thay đổi sinh lý và tâm lý. Một trong những hiện tượng khiến nhiều chị em lo lắng là xuất huyết âm đạo sau mãn kinh. Vậy, nguyên nhân gây ra tình trạng này là gì và làm thế nào để chẩn đoán chính xác? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết và giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Thế nào là máu sau mãn kinh?
Mãn kinh là giai đoạn tự nhiên trong quá trình lão hóa của phụ nữ, khi buồng trứng suy giảm chức năng, không còn sản xuất trứng và nội tiết tố. Điều này đồng nghĩa với việc kết thúc chu kỳ kinh nguyệt và khả năng sinh sản.
Máu sau mãn kinh là sự xuất hiện chảy máu âm đạo sau khi phụ nữ đã hoàn toàn chấm dứt kinh nguyệt ít nhất 12 tháng. Đây là một tình trạng không bình thường và có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các bệnh lý lành tính như polyp tử cung, teo nội mạc tử cung, đến những nguyên nhân nghiêm trọng hơn như ung thư nội mạc tử cung. Vì vậy, bất kỳ hiện tượng chảy máu nào sau khi mãn kinh đều cần được kiểm tra và chẩn đoán bởi bác sĩ để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân ra máu sau mãn kinh
Phần lớn nguyên nhân xuất huyết âm đạo sau mãn kinh là do bệnh lý lành tính. Tuy nhiên, đây cũng có thể là dấu hiệu của ung thư, đặc biệt là ung thư nội mạc tử cung, một loại ung thư ác tính phổ biến trong tử cung. Ung thư nội mạc tử cung xảy ra ở 9-10% phụ nữ có triệu chứng xuất huyết âm đạo sau mãn kinh. Ngoài ra, có một tỉ lệ nhỏ ung thư cổ tử cung. Do đó, việc kiểm tra để loại trừ nguy cơ ung thư là cần thiết trong mọi trường hợp xuất huyết âm đạo sau mãn kinh do các nguyên nhân khác. Phẫu thuật cắt tử cung và hai buồng trứng là phương pháp điều trị được khuyến cáo nếu phát hiện ung thư nội mạc tử cung giai đoạn sớm.
Những nguyên nhân lành tính có thể gây ra tình trạng này bao gồm:
- Viêm teo âm đạo hoặc teo nội mạc tử cung – Nồng độ nội tiết estrogen thấp sau mãn kinh khiến lớp nội mạc tử cung và biểu mô âm đạo trở nên mỏng đi và gây dễ chảy máu. Đây là một tình trạng lành tính, có thể điều trị được bằng thuốc.
- Polyp ở cổ tử cung hoặc nội mạc tử cung – Là cấu trúc dạng u do tăng sinh mô ở nội mạc tử cung hoặc cổ tử cung. Chúng thường là u lành tính. Tình trạng ra huyết sẽ khỏi sau khi cắt bỏ các polyp này.
- Tăng sinh nội mạc tử cung là tình trạng nội mạc tử cung phát triển quá mức do sự mất cân bằng giữa Estrogen và Progesterone, thường xảy ra ở phụ nữ tiền mãn kinh hoặc mãn kinh, đặc biệt là ở những người thừa cân, béo phì hoặc sử dụng hormone tổng hợp để điều trị rối loạn tiền mãn kinh. Nguyên nhân thường không rõ ràng. Tình trạng này có nguy cơ tiến triển thành ung thư nội mạc tử cung nếu không được điều trị kịp thời. Điều trị phụ thuộc vào loại tăng sinh nội mạc tử cung, có thể bao gồm dùng thuốc hoặc phẫu thuật cắt tử cung.
- Bệnh lây truyền qua đường tình dục: nhiễm Herpes, Chlamydia hoặc lậu có thể gây xuất huyết âm đạo lượng ít hoặc ra huyết sau giao hợp.
- Do thuốc: xuất huyết âm đạo có thể là tác dụng phụ của một số loại thuốc như hormone, tamoxifen…
Chẩn đoán ra máu sau mãn kinh
Ra máu sau mãn kinh được chẩn đoán nguyên nhân dựa vào triệu chứng ra máu, tiền sử bản thân, gia đình và một số kỹ thuật cận lâm sàng như:
- Sinh thiết nội mạc tử cung bằng ống mỏng để lấy một lượng nhỏ mô ở lớp lót tử cung để kiểm tra;
- Siêu âm qua ngả âm đạo để thấy được những cơ quan trong khung chậu;
- Siêu âm bơm nước buồng tử cung qua ống catheter để thấy được hình ảnh của tử cung;
- Nội soi buồng tử cung bằng ống nội soi đưa vào âm đạo và cổ tử cung có thể thấy được hình ảnh bên trong lòng tử cung;
- Nong và nạo buồng tử cung để lấy được mô từ lớp lót cổ tử cung và đem đi kiểm tra.
Có nhiều phương pháp điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây xuất huyết:
- Liệu pháp Estrogen: Hormone này được dùng để điều trị chứng teo âm đạo và nội mạc tử cung. Bác sĩ có thể kê đơn dưới dạng thuốc viên, thuốc bôi hoặc đặt vòng âm đạo.
- Progestin: thường được sử dụng để điều trị chứng tăng sinh nội mạc tử cung. Có một số lựa chọn như thuốc viên, thuốc tiêm hoặc dụng cụ tử cung (đặt vòng Mirena).
- Phẫu thuật nội soi buồng tử cung: Bên cạnh tác dụng chẩn đoán, phẫu thuật này được áp dụng để điều trị cắt polyp lòng tử cung hoặc loại bỏ các vùng tăng sinh nội mạc tử cung.
- Phẫu thuật cắt tử cung có thể phối hợp với hóa trị, xạ trị hoặc liệu pháp hormone để điều trị ung thư nội mạc tử cung hoặc ung thư cổ tử cung.
Kết luận
Ra máu sau mãn kinh là dấu hiệu cảnh báo quan trọng, yêu cầu sự chăm sóc và khám phá sớm. Chúng ta cần nhận thức và hành động kịp thời để bảo vệ sức khỏe của chính mình. Hãy luôn thường xuyên đi khám và tìm hiểu về các triệu chứng bất thường để đưa ra phương án điều trị phù hợp nhất.
Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.