Rong kinh là một tình trạng phổ biến ở phụ nữ, gây ra nhiều phiền toái và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Trong nhiều trường hợp, các phương pháp điều trị hiện đại không đem lại hiệu quả như mong muốn hoặc có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn. Chính vì vậy, việc tìm đến các bài thuốc đông y như một phương pháp điều trị tự nhiên và an toàn đã được nhiều người lựa chọn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về lý do nên dùng thuốc đông y trị rong kinh, cách điều trị bằng đông y và những lưu ý quan trọng khi áp dụng phương pháp này.
Vì sao nên dùng thuốc đông y trị rong kinh?
Tính an toàn và tự nhiên
Một trong những lý do quan trọng khiến nhiều người lựa chọn thuốc đông y để trị rong kinh là tính an toàn và tự nhiên của các loại thảo dược. Các bài thuốc đông y thường sử dụng các loại thảo dược có nguồn gốc tự nhiên, ít gây ra tác dụng phụ so với các loại thuốc tân dược. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người có cơ địa nhạy cảm hoặc đã từng gặp phải phản ứng phụ khi sử dụng thuốc tân dược.
Hiệu quả trong điều trị
Thuốc đông y không chỉ giúp giảm triệu chứng rong kinh mà còn hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt, cải thiện sức khỏe toàn diện của phụ nữ. Các bài thuốc thường được phối hợp từ nhiều loại thảo dược, tác động lên nhiều khía cạnh của cơ thể, từ đó mang lại hiệu quả điều trị toàn diện và bền vững hơn.
Phù hợp với từng cơ địa
Một điểm nổi bật của đông y là khả năng điều trị cá nhân hóa, phù hợp với từng cơ địa và tình trạng bệnh cụ thể của mỗi người. Thầy thuốc đông y sẽ dựa trên các triệu chứng cụ thể, tình trạng sức khỏe tổng quát và yếu tố cá nhân của bệnh nhân để kê đơn thuốc phù hợp nhất, giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị.
Điều trị rong kinh bằng đông y như thế nào?
Theo đông y, dựa trên nguyên nhân gây bệnh, rong kinh được chia làm 7 thể khác nhau: thể huyết ứ, thể thấp nhiệt, thể thực chứng và huyết chứng, thể khí uất, thể hư chứng, thể dương hư và thể âm hư. Mỗi thể bệnh có những biểu hiện triệu chứng lâm sàng khác nhau, tương ứng với những phương thuốc trị bệnh khác nhau.
Thể huyết ứ
Hay gặp ở các trường hợp bệnh nhân có sử dụng biện pháp đặt vòng tránh thai hoặc sau các lần nạo phá thai dẫn đến tổn thương mạch xung nhâm.
Biểu hiện triệu chứng: Đột nhiên bị xuất huyết âm đạo, lượng máu ra nhiều hoặc chảy dầm dề không cầm được, có máu cục, máu tím đen kèm theo đau vùng bụng dưới, đỡ đau khi ra được máu cục.
Điều trị: Thường dùng một số vị thuốc có tính hoạt huyết thông ứ, chỉ huyết như: đào nhân, ích mẫu, cỏ nhọ nồi, xuyên khung…
Bài thuốc tham khảo: Đương quy, xuyên khung, đan sâm, đan bì mỗi loại 8g; tam thất, một dược, ngũ linh chi mỗi vị 4g; ngải diệp, ô tặc cốt, mẫu lệ 12g. Đem sắc uống ngày 1 thang.
Thể thấp nhiệt
Tức là tình trạng rong huyết có kèm theo nhiễm khuẩn vùng bộ phận sinh dục.
Biểu hiện triệu chứng:
- Rong huyết với lượng máu ra nhiều, đặc dính nhớt, màu đỏ tím.
- Nếu bệnh thiên thấp, bệnh nhân sẽ có sắc mặt vàng, miệng dính nhớt, rêu lưỡi trắng nhợt, tiểu ít kèm tiêu chảy, mạch hoạt sác.
- Nếu bệnh thiên nhiệt, tự hãn, rêu lưỡi đỏ, khô nhớt, táo bón, tiểu tiện vàng, mạch trầm sác.
Điều trị: Dùng các vị thuốc có tính thanh nhiệt táo thấp như: hoàng liên, hoàng cầm, hoàng bá…
Bài thuốc cổ phương tiêu biểu:
- Bài hoàng liên giải độc thang: Sử dụng cho những bệnh nhân thiên về chứng nhiệt nhiều hơn. Các vị trong bài có: Hoàng liên, hoàng bá, hoàng cầm mỗi vị 12g, chi tử 10g. Dùng sắc uống mỗi ngày 1 thang thuốc, nên uống khi nguội.
- Điều kinh thăng dương trừ thấp thang: chỉ định cho thể thiên thấp. Khương hoạt, sài hồ, thăng ma, hoàng kỳ, thương truật, phòng phong mỗi vị 8g; cảo bản, mạn kinh tử, đương quy, độc hoạt mỗi vị 6g với cam thảo 4g. Cho dùng sắc uống ngày 1 thang thuốc cũng cho hiệu quả rất tốt.
Thể thực chứng và huyết chứng
Bệnh liên quan trực tiếp đến chứng tâm hỏa vượng, cũng có thể gặp ở những người có chế độ ăn thiếu khoa học, hay ăn quá nhiều đồ cay nóng làm cho phần nhiệt trong cơ thể bị tăng lên, khiến huyết đi sai đường mà sinh bệnh.
Biểu hiện triệu chứng:
- Bệnh nhân ra máu đột ngột, lượng máu nhiều, màu đỏ sẫm.
- Hay khát nước, lưỡi đỏ rêu vàng, ngủ không ngon giấc kèm theo choáng đầu, mạch hoạt sác.
Điều trị: Thuốc đông y chữa rong kinh thể này có thể kể đến một số vị thuốc lương huyết chỉ huyết như cỏ nhọ nồi, bồ hoàng sao đen, tóc rối (đốt thành than đen)…
Bài thuốc tham khảo: địa du, a giao, đan bì, than bẹ móc, bạch thược, sinh địa, hắc giới tử mỗi loại 12g; bồ hoàng sao đen 20g, tóc rối đốt thành than đen 6g. Đem tán bột rồi hòa nước uống mỗi ngày 12g.
Thể hư chứng
Hư ở đây có thể do khí hư, âm hư, cũng có thể do dương hư hay cơ thể bị suy nhược, thiếu dinh dưỡng.
Biểu hiện triệu chứng:
- Huyết ra không ngừng, sắc đỏ nhạt.
- Người mệt mỏi nhiều, đoản hơi, ăn uống kém, hay sợ lạnh, lưỡi nhợt rêu lưỡi mỏng, đại tiện lỏng.
Điều trị: Theo lý luận y học cổ truyền, hư thì phải bổ. Nếu muốn cải thiện tình trạng rong huyết này, buộc phải dùng phép bổ, cụ thể là bổ khí liễm huyết.
Phương thuốc có thể dùng như: Hoàng kỳ, mẫu lệ, ô tặc cốt, mẫu lệ mỗi thứ 12g; đương quy, trần bì, sài hồ mỗi thứ 4g, nhân sâm 8g, thăng ma 2g và tóc rối đốt thành than 6g. Dùng sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Thể khí uất
Biểu hiện triệu chứng:
- Huyết ra kéo dài hoặc đột ngột, có máu cục, đau vùng bụng dưới lan ra mạn sườn 2 bên.
- Dễ cáu giận, rêu lưỡi dày, mạch huyền sáp.
Điều trị: Nên dùng các vị thuốc bài thuốc giúp điều khí giải uất: hương phụ, bạch truật, xuyên khung, bạch thược…
Thể dương hư
Biểu hiện triệu chứng:
- Huyết ra lâu ngày, đau vùng bụng dưới và ngang rốn, eo lưng cũng đau.
- Bệnh nhân sợ lạnh thích ấm, sắc mặt nhợt hoặc vàng xám, mạch trầm trì nhược tế.
Điều trị: Nên lấy ôn bổ thận dương làm gốc, có thể dùng các vị như thục địa, xuyên khung, xuyên quy, ngải cứu, a giao…
Thể âm hư
Biểu hiện triệu chứng:
- Rong huyết, băng huyết kéo dài, lượng máu nhiều, máu màu đỏ sẫm.
- Tâm phiền, lưỡi đỏ rêu lưỡi vàng tróc, miệng khát, người gầy, lòng bàn tay bàn chân nóng (hay nóng về chiều), mạch hư tế sác.
Điều trị: Dùng các vị thuốc bài thuốc có khả năng liễm huyết bổ âm.
Bài thuốc tham khảo: thục địa, hoài sơn, long cốt, ô tặc cốt, mẫu lệ mỗi vị 12g; nữ trinh tử, phục linh, đơn bì, trạch tả mỗi loại 8g. Dùng sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Một số lưu ý khi điều trị rong kinh bằng thuốc đông y
Tham khảo ý kiến thầy thuốc
Trước khi sử dụng bất kỳ bài thuốc đông y nào, người bệnh nên tham khảo ý kiến của thầy thuốc đông y để được tư vấn và kê đơn phù hợp. Tự ý sử dụng thuốc mà không có sự hướng dẫn của thầy thuốc có thể dẫn đến những tác dụng phụ không mong muốn hoặc không đạt được hiệu quả điều trị như mong đợi.
Kiên trì và đều đặn
Điều trị bằng đông y thường yêu cầu sự kiên trì và đều đặn, vì các bài thuốc cần thời gian để phát huy tác dụng. Người bệnh không nên bỏ dở liệu trình điều trị giữa chừng mà cần tuân thủ đúng hướng dẫn của thầy thuốc để đạt hiệu quả tốt nhất.
Kết hợp với chế độ sinh hoạt lành mạnh
Để tối ưu hóa hiệu quả điều trị, người bệnh nên kết hợp sử dụng thuốc đông y với chế độ sinh hoạt lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống cân đối, nghỉ ngơi đủ giấc và tránh căng thẳng. Điều này sẽ giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi và duy trì sức khỏe toàn diện.
Theo dõi tác dụng phụ
Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong quá trình sử dụng thuốc Đông y, bạn nên ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức.
Kết luận
Sử dụng thuốc đông y để điều trị rong kinh là một phương pháp an toàn, hiệu quả và phù hợp với nhiều người. Việc lựa chọn đúng bài thuốc và tuân thủ theo hướng dẫn của thầy thuốc sẽ giúp bạn không chỉ cải thiện tình trạng rong kinh mà còn nâng cao sức khỏe tổng quát. Hãy luôn lắng nghe cơ thể mình và tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia y tế để có được sự chăm sóc tốt nhất. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hay lo lắng nào, đừng ngần ngại tìm đến các thầy thuốc đông y uy tín để được hỗ trợ và tư vấn. Với sự kiên trì và chăm chỉ, bạn hoàn toàn có thể vượt qua được những phiền toái do rong kinh mang lại và tận hưởng một cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc hơn.
