Phì đại tuyến vú là một bệnh lý lành tính hiếm gặp ở nữ, có thể gặp ở phụ nữ trước và sau khi sinh con. Tuy nhiên, mức độ gặp ở phụ nữ sau sinh nhiều con cao hơn. Phì đại tuyến vú làm ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ, chất lượng cuộc sống và sự tự tin của phụ nữ sau sinh. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý phì đại tuyến vú sau sinh.
Phì đại tuyến vú sau sinh con là gì?
Phì đại tuyến vú là tình trạng khi các sợi mô tuyến vú phát triển to nhanh và nặng vượt quá mức bình thường (>3% trọng lượng cơ thể), có thể xảy ra 1 bên hoặc cả 2 bên ngực. Đa phần các khối u sợi này đều khá lành tính, nhưng lại khiến vóc dáng mất cân đối và tiềm ẩn nhiều nguy hại.
Tuyến vú phì đại là tình trạng tương đối phổ biến ở các bà mẹ đã sinh, khi sự tăng sinh của mô tuyến vú tăng lên gây ra sự sa tuyến vú. Mức độ sa trễ phụ thuộc vào một số yếu tố khác nhau như chất lượng da của người phụ nữ, số lần sinh nở, biên độ và tần số những lần tăng cân, giảm cân, quá trình cho con bú… Vì những yếu tố đó cho nên có những bà mẹ chỉ sau sinh một lần đã khiến bầu vú bị chảy xệ rất nhiều, còn có những bà mẹ sau sinh vài lần bầu ngực mới sa trễ hoặc không hề chảy xệ.
Bầu ngực bị phì đại sau sinh sẽ chảy dài xuống vùng bụng làm khó khăn cho việc hoạt động, gây đau nhức vai gáy, nếu phì đại nhiều sẽ làm cho chèn ép vào ngực gây đau tức và khó thở; không những vậy còn ảnh hưởng không nhỏ tới sự tự tin của phụ nữ, tăng nguy cơ trầm cảm.
Dấu hiệu của phì đại tuyến vú
Phì đại tuyến vú thường có những triệu chứng sau đây:
- Ban đầu núm vú to ra, sờ núm vú cảm giác chính giữa có thể có nhân to, chắc, rắn.
- Nhân này càng ngày lan ra thành một quầng mà ta có thể di chuyển được, sờ được như một tấm đệm lót ở trong vú.
- Thể tích bầu ngực lớn gấp nhiều lần.
- Ngực bị xệ, mức độ phì đại càng lớn thì độ sa trễ càng nặng.
- Làn da vùng ngực bị rạn và nhão.
- Đau vú.
- Đau ở lưng, vai, cổ.
- Nhiễm trùng hoặc áp xe.
- Mất cảm giác núm vú.
- Đỏ, ngứa, ấm trên hoặc dưới vú.
Nguyên nhân gây ra phì đại tuyến vú sau sinh
Những nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng phì đại tuyến vú sau sinh thường chưa được rõ ràng, tuy nhiên có thể liên quan tới các yếu tố như:
- Do tăng nồng độ trong máu hoặc tăng sự nhạy cảm của cơ thể với một số hormon sinh dục: Estrogen, progesteron, prolactin.
- Do tăng một số yếu tố kích thích sự sinh trưởng như: GH, Insulin, EGF…
Biện pháp xử trí phì đại tuyến vú sau sinh
Bởi vì nguyên nhân gây ra tình trạng bệnh phì đại tuyến vú ở nữ còn chưa được làm rõ, cho nên không có biện pháp điều trị nguyên nhân gây bệnh. Thường bệnh nhân được điều trị nhằm loại bỏ triệu chứng, các can thiệp được thực hiện để thu gọn mô tuyến vú và tạo hình thẩm mỹ cho ngực. Các biện pháp phẫu thuật thẩm mỹ thường được sử dụng như:
- Phẫu thuật cắt rời tuyến vú, lấy phần quầng thâm và núm vú ghép lên trên để tạo hình thẩm mỹ. Tuy nhiên phương pháp này có nhiều nhược điểm nên nay ít được sử dụng. Một số nhược điểm như khi cắt dời các ống tuyến bị cắt đứt lìa, dây thần kinh cảm giác cũng bị đứt nên bệnh nhân mất cảm giác, mất tuyến sữa.
- Phương pháp thu gọn tuyến vú có bảo tồn: Với phương pháp này người bệnh được loại bỏ tuyến vú, tạo hình tuyến vú và giúp giảm nguy cơ rối loạn cảm giác của quầng núm vú, hạn chế tối đa sẹo và đảm bảo khả năng tiết sữa. Khi thực hiện bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm doppler mạch, đánh giá động mạch nuôi dưỡng quầng núm vú và sau đó lần đầu theo đường đi của cuống nuôi nhằm thiết kế vạt mang quầng núm vú giúp bảo tồn tối đa quầng núm vú.
Nói chung, biện pháp điều trị bằng phẫu thuật quan trọng nhất là có thể sắp xếp lại phần tuyến vú còn lại sau phẫu thuật, di chuyển vị trí quầng núm vú để có một bộ ngực cân đối và hài hòa. Ngoài ra, cần đảm bảo khả năng tiết sữa, cảm giác của quầng núm vú, hạn chế tối đa đường sẹo giúp nâng cao tính thẩm mỹ cho người bệnh.
Phì đại tuyến vú sau sinh là một tình trạng phổ biến, có thể gây ra nhiều khó khăn và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Tuy nhiên, với sự hiểu biết về nguyên nhân, dấu hiệu và các biện pháp xử lý, phụ nữ có thể tìm cách để cải thiện tình trạng này. Các biện pháp điều trị bằng phẫu thuật có thể giúp giảm bớt triệu chứng, thu gọn mô tuyến vú và tạo hình thẩm mỹ cho ngực. Mặc dù vậy, quyết định thực hiện phẫu thuật nên dựa trên sự tư vấn của bác sĩ chuyên môn và sự cân nhắc kỹ lưỡng của người bệnh. Cuối cùng, việc duy trì một lối sống lành mạnh và cân đối cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa và quản lý tình trạng phì đại tuyến vú sau sinh.
