Vô kinh là tình trạng không có kinh nguyệt. Trong nhiều trường hợp, vô kinh là triệu chứng của một bệnh lý có thể điều trị được. Do đó, điều quan trọng là bạn cần đi khám bệnh để cùng bác sĩ kịp thời tìm ra các giải pháp.
Vô kinh là gì?
Vô kinh là hiện tượng không xuất hiện kinh nguyệt ở phụ nữ từ một đến nhiều kỳ kinh nguyệt. Vô kinh có thể xảy ra đối với phụ nữ không có kinh nguyệt ít nhất 3 kỳ kinh nguyệt liên tiếp, cũng như những cô gái đã đến tuổi dậy thì nhưng không có kinh nguyệt. Có hai loại vô kinh:
- Vô kinh nguyên phát xuất hiện ở những cô gái ở độ tuổi 16, đến thời kì dậy thì nhưng không có kinh nguyệt.
- Vô kinh thứ phát là tình trạng người phụ nữ đã có chu kỳ kinh nguyệt bình thường, nhưng đột nhiên lại mất kinh. Thời gian được xác nhận là vô kinh thứ phát ở người có kinh nguyệt đều là 3 tháng liên tiếp không có kinh, ở người có kinh nguyệt không đều là 6 tháng liên tiếp không có kinh.
Nguyên nhân gây vô kinh
Nguyên nhân gây vô kinh nguyên phát
Có nhiều nguyên nhân gây vô kinh. Trong đó, các nguyên nhân gây ra vô kinh nguyên phát (ở phụ nữ chưa bao giờ có kinh nguyệt), gồm có:
- Suy buồng trứng: Buồng trứng không sản xuất đủ hormone sinh sản.
- Bệnh lý thần kinh trung ương: Rối loạn tại tuyến yên hoặc não.
- Các bệnh lý sinh sản: Các vấn đề ở cơ quan sinh sản như tử cung hoặc âm đạo không phát triển đầy đủ.
Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân gây vô kinh nguyên phát không xác định được.
Những thời điểm dễ tăng nguy cơ vô kinh ở nữ
Phụ nữ có nguy cơ cao bị vô kinh vào các thời điểm sau:
- Thời kỳ dậy thì: Những biến đổi về hormone có thể làm chậm hoặc ngăn chặn kinh nguyệt.
- Sau sinh và cho con bú: Hormone prolactin, tiết ra khi cho con bú, có thể ức chế kinh nguyệt.
- Thời kỳ mãn kinh: Khi buồng trứng ngừng hoạt động, kinh nguyệt sẽ chấm dứt.
Nguyên nhân gây vô kinh thứ phát
- Thai kỳ và cho con bú: Là nguyên nhân phổ biến nhất gây ngừng kinh nguyệt.
- Ngừng sử dụng biện pháp tránh thai: Cơ thể cần thời gian để trở lại chu kỳ bình thường.
- Mãn kinh: Là nguyên nhân tự nhiên khi phụ nữ đến tuổi mãn kinh.
- Căng thẳng và thiếu dinh dưỡng: Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến sự sản xuất hormone.
- Giảm cân nhanh chóng hoặc tập thể dục quá mức: Làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt.
- Rối loạn hormone: Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), rối loạn chức năng tuyến giáp.
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm hoặc hóa trị có thể gây vô kinh.
Yếu tố tăng nguy cơ vô kinh
Có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ vô kinh ở phụ nữ, bao gồm:
- Tiền sử gia đình: Có người thân (mẹ, chị em) từng bị vô kinh.
- Các rối loạn ăn uống: Chứng biếng ăn hoặc ăn uống không kiểm soát.
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc hóa trị, hoặc thuốc điều trị cao huyết áp.
- Béo phì: Béo phì có thể làm thay đổi hormone và ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
Khi nào nên gặp bác sĩ?
Phụ nữ nên tìm kiếm sự tư vấn y tế nếu gặp bất kỳ dấu hiệu bất thường nào liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt. Cụ thể, nên gặp bác sĩ khi:
- Chưa có kinh nguyệt vào tuổi 16: Đây có thể là dấu hiệu của vô kinh nguyên phát.
- Kinh nguyệt ngừng trong hơn 3 tháng: Đặc biệt nếu trước đó kinh nguyệt đều đặn.
- Có các triệu chứng khác: Như đau bụng dữ dội, rụng tóc, tiết dịch vú, hoặc thay đổi cân nặng không giải thích được.
- Có kế hoạch mang thai: Và gặp khó khăn trong việc thụ thai.
Kết luận
Vô kinh không chỉ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản mà còn là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Việc hiểu rõ nguyên nhân và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Nếu bạn gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào của vô kinh, đừng ngần ngại liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Điều này không chỉ giúp bạn duy trì sức khỏe mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống và khả năng sinh sản trong tương lai.
