Nên làm gì để phòng bệnh viêm não Nhật Bản B vào mùa hè

Mùa hè là mùa có thời tiết thuận lợi cho bệnh viêm não Nhật Bản B phát triển. Tuy nhiên, tỷ lệ bệnh nhân viêm não Nhật Bản B đang gia tăng và không chỉ xảy ra vào một mùa nhất định do công tác phòng bệnh còn rất nhiều chủ quan.

Bệnh viêm não Nhật Bản B là gì?

Bệnh viêm não Nhật Bản B là bệnh do loài muỗi Culex hút máu từ vật chủ nhiễm virus viêm não Nhật Bản và truyền sang cho người khỏe mạnh khi bị chúng đốt. Bệnh rất phổ biến vào mùa hè từ tháng 3 – 7 do đây là thời điểm thuận lợi để chúng sinh sôi và hoạt động. Viêm não Nhật Bản B  thường gặp ở trẻ em nhất là trẻ em dưới 10 tuổi. Đặc điểm của virus viêm não Nhật Bản B là rất có ái lực với tế bào thần kinh, vì vậy mà khi virus vào máu, chúng đến hệ thần kinh và nhân lên mạnh mẽ ở đó gây nên các phản ứng như sốt cao, co giật và gây tổn thương hệ thần kinh. Bệnh lây truyền từ người sang người do muỗi hút máu từ người bệnh truyền qua người khỏe mạnh.

Triệu chứng của bệnh viêm não Nhật Bản B

Thời kỳ ủ bệnh của viêm não Nhật Bản B thường kéo dài từ 5 – 7 ngày, sau đó là thời kỳ khởi phát.

Thời kỳ khởi phát

Xuất hiện các triệu chứng về đường hô hấp trên (sổ mũi, viêm họng, nghẹt mũi, ho…), sốt cao đột ngột (trên 39 – 40 độ C), kèm theo đau đầu, đặc biệt là ở vùng trán. Có thể bị rối loạn tiêu hóa (đau bụng có kèm theo đi ngoài phân lỏng, buồn nôn, nôn) nhất là ở trẻ nhỏ tuổi. Trẻ có thể nôn bất kỳ lúc nào không nhất thiết là sau bữa ăn. Trẻ bị bệnh có biểu hiện cứng gáy, tăng trương lực cơ và lừ đừ, mất dần ý thức.

Trẻ bị viêm não Nhật Bản B ban đầu sẽ xuất hiện sốt cao đột ngột.

Thời kỳ toàn phát

Ở thời kỳ này thì các dấu hiệu đã có ở thời kỳ khởi phát sẽ tăng mạnh lên, đặc biệt là các dấu hiệu thần kinh như cuồng sảng, ảo giác hoặc kích động. Co giật cũng có thể xuất hiện hoặc bị bại, liệt cứng. Đối với loại bệnh nặng thì có thể đi vào hôn mê. Ngoài ra, còn xuất hiện các dấu hiệu về thần kinh thực vật như vã mồ hôi, rối loạn vận mạch dưới da (da lúc đỏ, lúc tái), rối loạn nhịp thở và tăng tiết dịch ở hệ hô hấp cũng tăng lên rõ rệt.

Bệnh nhân bị viêm não Nhật Bản B nặng sẽ xuất hiện hoặc bị bại, liệt cứng, có thể đi vào hôn mê.  

Bước sang tuần thứ 2, các triệu chứng như sốt, triệu chứng thần kinh, tim mạch dần dần giảm (gọi là thời kỳ hồi phục). Ở giai đoạn này, nếu qua khỏi, bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn. Một số trường hợp nặng có thể để lại di chứng liệt cứng ở chi trên hoặc chi dưới, liệt mặt hoặc di chứng rối loạn tinh thần, mất ổn định về tình cảm, thay đổi cá tính, chậm phát triển trí tuệ.

Làm gì để phòng bệnh viêm não Nhật Bản B hiệu quả?

Cho đến nay, biện pháp tiêm chủng vắc xin viêm não Nhật Bản B để gây miễn dịch chủ động là biện pháp tốt nhất.

Ngoài ra, điều quan trọng là tuyên truyền rộng rãi về tác hại của bệnh viêm não Nhật Bản B, vai trò của bọ gậy (lăng quăng) cũng như sự nguy hiểm của muỗi. Đồng thời phổ biến các biện pháp diệt bọ gậy, muỗi trưởng thành bằng mọi hình thức. Các biện pháp thường áp dụng là khơi thông hệ thống cống rãnh, lấp ao tù, nước đọng sau các trận mưa.

Ngăn ngừa muỗi đẻ trứng bằng cách đậy kín các chum, vại đựng nước, thay nước trong lọ cắm hoa hàng ngày. Bắt muỗi bằng bẫy, bằng vợt, bằng đèn và áp dụng các biện pháp dùng hóa chất diệt muỗi như: phun, tẩm màn và dùng hương xua, diệt muỗi.

Tiến hành biện pháp phun hóa chất diệt muỗi đồng bộ cho tất cả các hộ gia đình trong thôn, tổ dân phố để muỗi không còn nơi trú ẩn.

Mắc màn khi nằm nghỉ hay ngủ (cả ban ngày, cả ban đêm) nhằm tránh muỗi đốt, nếu màn rách, thủng cần khâu, vá cẩn thận không cho muỗi chui vào đốt, hút máu.

Tiêm chủng vắc xin viêm não Nhật Bản B là biện pháp tốt nhất để gây miễn dịch chủ động.

Cần phát hiện sớm bệnh nhân mắc bệnh viêm não Nhật Bản B để có biện pháp cách ly hiệu quả, cho bệnh nhân nằm màn tuyệt đối không để muỗi đốt, hút máu và truyền bệnh cho người lành.

Hường