Tìm hiểu về ký sinh trùng Entamoeba histolytica gây ra bệnh lỵ amip

Bệnh lỵ trực trùng là bệnh truyền nhiễm lây qua đường tiêu hóa do trực khuẩn lỵ gây nên. Bệnh thường có diễn biến lành tính, nhưng nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến những biến chứng phức tạp hoặc thậm chí là tử vong. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ một số thông tin về ký sinh trùng Entamoeba histolytica gây ra bệnh lỵ amip.

Giới Thiệu về Entamoeba histolytica

Entamoeba histolytica thuộc nhóm ký sinh trùng đơn bào, di chuyển tốt bằng chân giả và có một nhân. Amip trong cơ thể người có thể tồn tại dưới ba dạng hình thể là thể hoạt động ăn hồng cầu (hay còn gọi là thể dưỡng bào), thể hoạt động không ăn hồng cầu và thể bào nang.

Bệnh lỵ amip xảy ra do ký sinh trùng Entamoeba histolytica

Bệnh lỵ amip là do ký sinh trùng đơn bào Entamoeba histolytica gây ra. Bệnh amip có thể không có triệu chứng hoặc các triệu chứng từ nhẹ đến nặng, bao gồm đau bụng, tiêu chảy hoặc tiêu chảy ra máu. Các biến chứng nặng có thể bao gồm viêm và thủng, dẫn đến viêm phúc mạc. Những người bị ảnh hưởng có thể bị thiếu máu. E. histolytica có thể lây lan qua sự xâm nhập của kén amip. Các kén nhiễm trùng có thể có trong thực phẩm và nước bị ô nhiễm, lây truyền qua đường phân – miệng.

Chu kỳ phát triển Entamoeba histolytica

Người bị nhiễm E. histolytica do nuốt phải bào nang nhiễm trong đồ ăn, thức uống, nguồn ô nhiễm bào nang khác và chu kỳ phát triển Entamoeba histolytica như sau:

• Chu kỳ không gây bệnh

Ở người khỏe mạnh, chu kỳ phát triển không gây bệnh nhưng vẫn duy trì được sự lây lan. Thể bào nang sẽ bị dịch tiêu hóa làm tan vách bào nang, một thể hoạt động có 4 nhân thoát ra khỏi nang, phân chia thành 8 nhân, tạo ra 8 amip nhỏ kiểu minuta. Amip sinh sản bằng phương thức phân đôi, duy trì thể hoạt động trong lòng đại tràng. Khi điều kiện không thuận lợi sẽ hóa thành bào nang rồi sẽ theo phân ra ngoài. Đó là dạng người lành mang mầm bệnh.

• Chu kỳ gây bệnh

Trong một số trường hợp, amíp sẽ chuyển từ dạng không gây bệnh minuta sang thể magna cũng sinh sản theo kiểu phân đôi. Dạng hoạt động gây bệnh có khả năng gây hoại tử mô nhờ men proteinase phá hủy. Chúng xâm nhập thành đại tràng, tăng sinh mạnh và ăn hồng cầu và gây bệnh cho người. Dạng này khi đại tiện, một số sẽ theo phân ra ngoài, một số ở trong ổ áp xe vẫn tiếp tục sinh sản, gây bệnh, rồi cũng có thể chuyển qua dạng minuta, trở vào lòng đại tràng và hóa bào nang. 

Các biện pháp phòng ngừa

Lỵ trực trùng là căn bệnh truyền nhiễm hoàn toàn có thể phòng ngừa được, nếu như người dân chủ động thực hiện các biện pháp sau:

• Giữ gìn vệ sinh cá nhân

• Thực hiện vệ sinh tay sạch sẽ trước khi xử lý, chế biến thực phẩm, ăn uống và sau khi đi vệ sinh hoặc xử lý phân.
• Rửa tay bằng xà phòng và nước, chà xát trong vòng ít nhất 20 giây, sau đó rửa lại với nước sạch, lau khô bằng khăn giấy dùng một lần hoặc máy sấy chuyên dụng.
• Vệ sinh tay thường xuyên bằng cồn 70 – 80 độ.
• Ngưng mọi hoạt động đi học, đi làm và đi khám tại các chuyên khoa Tiêu hóa ngay khi xuất hiện các triệu chứng bất thường ở đường tiêu hóa, điển hình là tiêu chảy.

Thực hiện vệ sinh tay sạch sẽ

• Giữ gìn vệ sinh thực phẩm

• Áp dụng công thức xử lý thực phẩm đúng chuẩn: Chọn nguyên liệu sạch, luôn giữ tay và dụng cụ chế biến sạch sẽ, tách biệt thực phẩm sống và chín, nấu kỹ trước khi ăn, bảo quản thực phẩm ở nhiệt độ an toàn.
• Chỉ uống nước đun sôi hoặc nước uống đóng chai có nguồn gốc đảm bảo.
• Tránh uống đồ uống có đá không rõ nguồn gốc
• Cách ly người nhiễm bệnh hoặc mang mầm bệnh không có triệu chứng với việc chế biến thực phẩm, chăm sóc trẻ em, người già, người suy giảm miễn dịch.

Kết luận

Bệnh lỵ amip do ký sinh trùng Entamoeba histolytica gây ra có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được nhận biết và điều trị kịp thời. Việc duy trì vệ sinh cá nhân, rửa tay sạch sẽ, và ăn uống đúng cách là những biện pháp đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả để phòng ngừa bệnh. Hãy luôn chú ý đến chất lượng thực phẩm và nước uống, đảm bảo chúng luôn được chế biến và bảo quản an toàn. Nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường về tiêu hóa, đừng ngần ngại tìm đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời. Sự chăm sóc và quan tâm đến sức khỏe của bản thân và gia đình sẽ giúp bạn tránh xa những nguy cơ tiềm ẩn, đảm bảo một cuộc sống khỏe mạnh và an toàn.