Ung thư cổ tử cung là nỗi lo chung của rất nhiều phụ nữ, khi tỷ lệ mắc mới ở nước ta ngày càng cao và trẻ hóa. Ung thư cổ tử cung có nguy hiểm không? Triệu chứng nào nhận biết bệnh sớm? Phương pháp điều trị như thế nào là hiệu quả? hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau.
Bệnh ung thư cổ tử cung là gì?
Ung thư cổ tử cung thường là ung thư biểu mô tế bào vảy; ung thư biểu mô tuyến ít phổ biến hơn. Nguyên nhân của hầu hết các bệnh ung thư cổ tử cung là do nhiễm vi rút u nhú ở người (HPV). Quá trình tân sinh ở cổ tử cung thường không có triệu chứng; triệu chứng đầu tiên của ung thư cổ tử cung thường là ra máu âm đạo không đều, thường sau quan hệ tình dục.
Triệu chứng ung thư cổ tử cung
Đối với giai đoạn sớm của bệnh như tổn thương loạn sản hoặc ung thư tại chỗ thường không thấy dấu hiệu gì hoặc chỉ phát hiện vết loét nông khi soi cổ tử cung. Dấu hiệu lâm sàng có thể chỉ thấy ra khí hư đơn thuần hoặc lẫn máu ở âm đạo, đặc biệt ra dịch rất hôi ở bệnh nhân có tổn thương hoại tử nhiều. Đa số các trường hợp bệnh nhân xuất hiện ra máu âm đạo tự nhiên ngoài chu kỳ kinh hoặc sau sinh hoạt tình dục. Dấu hiệu đau tiểu khung, bất thường của hệ tiết niệu và trực tràng thường xuất hiện ở giai đoạn tiến triển và giai đoạn muộn. Trong những trường hợp này khám lâm sàng có thể đủ để chẩn đoán xác định.
Nguyên nhân của bệnh ung thư cổ tử cung
Kết quả nghiên cứu cho thấy nguyên nhân ung thư cổ tử cung chủ yếu là do có khoảng 99,7% bệnh nhân mắc ung thư cổ tử cung bị nhiễm virus HPV (Human Papilloma Virus). Trong đó virus HPV týp 16 và 18 chiếm đến 70% là nguyên nhân dẫn đến ung thư cổ tử cung. Do đó, virus HPV được xem như là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh lý này.
Virus HPV có hơn 100 tuýp. Trong đó, có khoảng 15 tuýp thuộc nhóm nguy cơ cao gây ra các khối u ác tính ở cổ tử cung, đặc biệt là virus HPV tuýp 16 và tuýp 18 được xem là nguy hiểm nhất vì chúng có thể nhiễm sâu vào tử cung, phát triển và làm thay đổi mô tử cung của phụ nữ và dẫn đến ung thư cổ tử cung. Tiếp theo đó là các tuýp 31 và 45.
Virus HPV là nguyên nhân chính gây ung thư cổ tử cung
Loại virus này có thể lây truyền qua đường quan hệ tình dục, bao gồm cả âm đạo, hậu môn, thậm chí là quan hệ tình dục bằng miệng và tay. Ngoài ra, virus này vẫn có nguy cơ lây nhiễm dù chỉ tiếp xúc ngoài da.
Bên cạnh virus HPV, một số yếu tố khác cũng được cho là nguyên nhân ung thư cổ tử cung hoặc làm tăng khả năng mắc bệnh như:
- Hút thuốc lá: So với những phụ nữ không hút thuốc lá, những phụ nữ hút thuốc thường có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung gấp 2 lần. Nguyên nhân là do trong thuốc lá có các chất độc hại được chứng minh là nguyên nhân dẫn đến nhiều loại ung thư, trong đó có ung thư cổ tử cung.
- Quan hệ tình dục từ sớm, quan hệ tình dục với nhiều người, quan hệ tình dục không sử dụng các biện pháp an toàn.
- Sinh con nhiều lần (trên 5 lần).
- Sinh con khi còn quá trẻ (< 17 tuổi).
- Vệ sinh bộ phận sinh dục không đúng cách.
- Viêm cổ tử cung mãn tính.
Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung ở phụ nữ
- Suy giảm hệ miễn dịch: đối với cơ thể suy giảm miễn dịch, nguy cơ nhiễm HPV tăng lên, dẫn đến tăng khả năng mắc ung thư cổ tử cung.
- Sử dụng thuốc tránh thai trên 5 năm.
Biến chứng của bệnh ung thư cổ tử cung
Biến chứng ung thư cổ tử cung liên quan đến tác dụng phụ trong quá trình điều trị
- Mãn kinh sớm
Ở tuổi 50, phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh. Tuy nhiên, với bệnh nhân ung thư cổ tử cung phải điều trị bằng phẫu thuật cắt bỏ tử cung, cắt bỏ buồng trứng và xạ trị do đó giai đoạn mãn kinh thường sớm hơn.
Mãn kinh sớm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều phụ nữ, gặp phải nhiều vấn đề khó khăn như suy giảm ham muốn tình dục, tiểu tiện không kiểm soát, khô âm đạo, loãng xương, đổ mồ hôi ban đêm, tâm trạng thất thường,…
- Thu hẹp âm đạo
Một trong những biến chứng ung thư cổ tử cung là âm đạo bị thu hẹp, phương pháp xạ trị hoặc cắt bỏ một phần âm đạo có thể khiến nhiều phụ nữ gặp khó khăn trong quan hệ tình dục, ảnh hưởng đến đời sống vợ chồng.
- Vô sinh
Đa số các trường hợp ung thư cổ tử cung phát hiện ở giai đoạn muộn phải cắt bỏ tử cung, các cơ quan vùng chậu, hóa xạ trị có thể khiến bệnh nhân mất cơ hội làm mẹ. Ở phụ nữ trẻ, vấn đề này ảnh hưởng rất lớn đến hạnh phúc về sau.
- Phù hạch bạch huyết
Hậu quả bệnh ung thư cổ tử cung khác là phù hạch bạch huyết. Phù hạch bạch huyết thường xảy ra ở những bệnh nhân ung thư cổ tử cung di căn đến hạch bạch huyết cần cắt bỏ. Điều này có thể phá vỡ hoạt động của hạch bạch huyết. Chất lỏng trong mô tích tụ, ứ động và gây phù nề. Chân là bộ phận dễ chịu sự ảnh hưởng nhất, tác động đến hoạt động hàng ngày, gây đau đớn.
- Ảnh hưởng tâm sinh lý
Ung thư cổ tử cung khiến người bệnh lo lắng, gây rối loạn cảm xúc. Nhiều trường hợp người bệnh trầm cảm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, gây tan vỡ hạnh phúc gia đình.
Ung thư cổ tử cung khiến người bệnh cảm thấy lo lắng
Biến chứng ung thư cổ tử cung giai đoạn cuối
- Đau đớn dữ dội
Khi mầm mống ung thư phát triển ở cổ tử cung, tử cung, người bệnh chỉ đau bụng, đau vùng chậu. Tuy nhiên, khi ung thư di căn đến các dây thần kinh, cơ bắp hoặc xương sẽ gây ra những cơn đau đớn dữ dội.
- Suy thận
Suy thận là một biến chứng ung thư cổ tử cung nguy hiểm. Khối u ung thư quá lớn sẽ chèn ép niệu quản, khiến nước tiểu tích tụ trong thận làm thận sưng, căng. Tình trạng kéo dài có thể khiến thận mất hoàn toàn chức năng. Suy thận do ung thư làm tăng tỷ lệ tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Một số dấu hiệu thường gặp khi bị suy thận do ung thư như: phù chân, phù toàn thân, tiểu ra máu, mệt mỏi,…
- Hình thành cục máu đông
Hình thành cục máu đông ở bệnh nhân ung thư là kết quả sự tương tác giữa tế bào khối u, quá trình đông cầm máu và tân sinh mạch máu. Bệnh nhân ung thư hình thành cục máu đông chủ yếu do 3 yếu tố: ứ trệ máu, tổn thương thành mạch và tăng đông máu.
Ứ trệ máu: do bệnh nhân phải thường xuyên nằm nghỉ ngơi tại giường hoặc do khối u chèn ép. Nếu cục máu đông hình thành ở chân sẽ gây triệu chứng đau, sưng chân, đỏ da. Trong trường hợp nặng, nếu cục máu đông chặn hoàn toàn máu nuôi có thể dẫn đến hoại tử. Ngoài ra, cục máu đông nếu hình thành ở phổi, thận cũng rất nguy hiểm nếu không được loại bỏ sớm.
Cục máu đông do ung thư cổ tử cung
- Chảy máu bất thường
Một trong những dấu hiệu báo động ung thư cổ tử cung là chảy máu bất thường ở âm đạo. Chảy máu âm đạo được chia làm 2 loại: có chu kỳ (hay kinh nguyệt) và không chu kỳ. Tất cả những trường hợp chảy máu âm đạo ở những ngày không phải chu kỳ kinh nguyệt đều là chảy máu bất thường. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là tất cả những trường hợp chảy máu trong chu kỳ kinh nguyệt là bình thường. Nếu có bất thường về lượng hay tính chất máu trong chu kỳ kinh nguyệt cũng được xem là chảy máu bất thường.
- Lỗ rò âm đạo, bàng quang
Lỗ rò âm đạo là sự hiện diện của lỗ thông giữa bàng quang và âm đạo. Lỗ thông có thể bé, phải dùng tăm thông mới thấy được, hoặc cũng có thể lớn ngang đầu ngón tay. Dấu hiệu của rò âm đạo, bàng quang tùy thuộc vào kích thước và vị trí đường rò. Dấu hiệu thường gặp là nước tiểu từ bàng quang theo lỗ rò làm ướt, bẩn quần áo của bệnh nhân liên tục. Trong thời gian đầu, bệnh nhân có thể không để ý vì một phần nước tiểu có thể thoát ra theo con đường bình thường, một phần qua lỗ rò. Lỗ rò âm đạo, bàng quang còn có thể khiến người bệnh chảy dịch âm đạo dai dẳng.
- Dịch âm đạo có mùi
Dịch âm đạo ở nữ giới thường xuất hiện ở độ tuổi dậy thì cho đến khi mãn kinh, có vai trò như chất bôi trơn, giữ ẩm, ổn định môi trường sinh dục, hạn chế sự phát triển của các tác nhân gây bệnh.
Dịch âm đạo bình thường màu trắng sữa, không mùi hôi. Lượng dịch ra nhiều hay ít phụ thuộc vào lượng Estrogen ở mỗi người khác nhau. Dịch âm đạo thường xuất hiện ở trước chu kỳ kinh nguyệt, khi mang thai; ít dần ở thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh.
Dịch âm đạo có mùi có thể là biến chứng bất thường của bệnh
Ở người bệnh ung thư cổ tử cung, dịch âm đạo thường tăng tiết bất thường; màu sắc lạ như màu vàng, xanh như mủ, có thể lẫn máu; có mùi khó chịu.
Kết luận
Ung thư cổ tử cung là một căn bệnh nguy hiểm với nhiều biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Từ suy thận, vô sinh, đau đớn dữ dội, đến những vấn đề tâm sinh lý, tất cả đều cho thấy sự nguy hiểm của căn bệnh này. Để ngăn ngừa và điều trị hiệu quả, việc tầm soát định kỳ, duy trì lối sống lành mạnh và tiêm phòng HPV là rất quan trọng. Hy vọng qua bài viết, bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về những biến chứng của ung thư cổ tử cung và biết cách phòng tránh, điều trị kịp thời.
Bài viết trên đã cung cấp các thông tin về các biến chứng nguy hiểm do bệnh ung thư cổ tử cung. Mong rằng bạn đọc có thêm kiến thức bổ ích để nhận biết các biến chứng và ngăn ngừa, điều trị căn bệnh này kịp thời.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, không tự ý làm theo hướng dẫn của bài viết.