Tái cực sớm là gì? Những điều cần biết về tái cực sớm

Hội chứng tái cực sớm là một rối loạn di truyền về chức năng kênh ion của tế bào cơ tim (bệnh lý kênh ion). Tái cực sớm (Early repolarization – ER) xảy ra ở người trẻ ngày càng nhiều. Vậy tái cực sớm là gì? Nguyên nhân, triệu chứng ra sao chúng ta cùng tìm hiểu bài viết dưới đây nhé.

Tổng quan chung

Cơ tim hoạt động nhờ các tín hiệu điện phát nhịp và dẫn truyền xung động giúp cơ tim co bóp và bơm máu đi nuôi các cơ quan trong cơ thể. Hoạt động điện của tim đơn giản chia thành 2 giai đoạn là khử cực (tim co bóp) và tái cực (tim nghỉ ngơi sau co bóp xong). Khi hệ thống điện của tim không hoạt động như bình thường, quá trình tái cực sớm có thể xảy ra. Tái cực sớm có thể được phát hiện nhờ vào những hình ảnh gợi ý trên điện tâm đồ (ECG) là những sóng dạng khấc nhỏ đi liền cuối sóng khử cực thất bình thường. 

Trước đây, tình trạng tái cực sớm thường quan sát thấy ở những người trẻ tuổi khỏe mạnh và vận động viên. Vì thế, nó từng được xem là lành tính và không phải tình trạng bệnh lý. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, bệnh tái cực có thể tiến triển thành những loạn nhịp tim nguy hiểm có nguy cơ ảnh hưởng tính mạng.

Triệu chứng

Bệnh nhân tái cực sớm thường không có bất kỳ triệu chứng thể chất đáng chú ý nào. Bệnh nhân tái cực sớm cũng thường có nhịp tim cơ bản thấp hơn.

Tái cực sớm có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai. Tuy nhiên, nó thường được chẩn đoán ở thanh niên, đàn ông và vận động viên. Cho đến gần đây, vì tình trạng này thường liên quan đến những người trẻ tuổi khỏe mạnh và vận động viên, nên ER được coi là một tình trạng lành tính. Đôi khi, nó thậm chí còn được coi là một dấu hiệu của sức khỏe tốt. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây đã liên kết tái cực sớm với sự phát triển của rối loạn nhịp tim đe dọa tính mạng trong một số trường hợp.

Nguyên nhân

Hội chứng tái cực hiện chưa tìm được nguyên nhân. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy hội chứng tái cực sớm dường như là do di truyền, nhưng các đột biến gen đặc hiệu của bệnh hiếm khi được xác định, cho thấy rối loạn này thường là đa gen.

Đối tượng nguy cơ

Tái cực sớm có khả năng xảy ra ở bất kỳ bệnh nhân nào và ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, bệnh thường gặp ở các nhóm đối tượng sau:

• Người trẻ tuổi.
• Nam giới.
• Người Mỹ gốc Phi.
• Vận động viên.

Chẩn đoán

Tái cực sớm thường được chẩn đoán tình cờ dựa vào điện tâm đồ (ECG) khi bệnh nhân đến khám vì những vấn đề sức khỏe khác. Nếu thấy các dấu hiệu gợi ý bất thường trên điện tâm đồ, bác sĩ sẽ tiến hành khai thác kỹ bệnh sử và triệu chứng liên quan đến loạn nhịp tim. Bác sĩ cũng sẽ khám lâm sàng và cho một số chỉ định cận lâm sàng như siêu âm tim, Holter ECG, ECG gắng sức, MRI tim, xét nghiệm di truyền… Việc làm này giúp chẩn đoán bệnh cũng như chẩn đoán phân biệt các bệnh lý gây ra triệu chứng tương tự.

Các bác sĩ chuyên về loạn nhịp tim có thể tiến hành khảo sát, thăm dò hoạt động điện trong tim của bệnh nhân, giúp đánh giá phân tầng nguy cơ của bệnh nhân để đưa ra hướng theo dõi và điều trị thích hợp.

Phòng ngừa bệnh

Hiện tại, không có phương pháp phòng ngừa cụ thể cho hội chứng tái cực sớm. Tuy nhiên, có một số biện pháp cơ bản mà bạn có thể tham khảo để duy trì sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ phát triển các vấn đề liên quan:

• Thăm khám sức khoẻ định kỳ.
• Tránh các yếu tố nguy cơ: tránh một số yếu tố nguy cơ như không để bị stress, căng thẳng. Duy trì lối sống lành mạnh.
• Hạn chế sử dụng chất kích thích: Tránh tiêu thụ quá nhiều chất kích thích như cafein, thuốc lá và các loại thuốc gây kích thích cơ tim. 
• Điều trị các bệnh lý tim khác: Nếu bạn đang có các bệnh lý tim thì nên khám định kỳ theo chỉ định bác sĩ.

Điều trị như thế nào?

Nếu bệnh nhân được coi là không có nguy cơ phát triển chứng rối loạn nhịp tim đe dọa tính mạng, họ có thể không cần điều trị. Nếu bệnh nhân được coi là có nguy cơ tăng rối loạn nhịp tim thì các phương pháp điều trị bổ sung có thể được áp dụng, bao gồm sử dụng máy khử rung tim, dùng thuốc hoặc phẫu thuật.

• Máy khử rung tim được cấy vào ngực có thể giúp quản lý các xung điện bất thường gây ra ERP. Máy khử rung tim sử dụng hai cách tiếp cận để ngăn nhịp tim nhanh, bất thường. Thiết bị này có thể kích thích tim đập nhanh hơn tốc độ bất thường được gọi là nhịp quá tốc hoặc nó có thể truyền một hoặc nhiều xung điện trực tiếp đến tim để ngăn nhịp.
• Các loại thuốc như Quinidine cũng có tác dụng giúp tim chống lại các hoạt động bất thường. Trong một số trường hợp, một thủ thuật được gọi là cắt bỏ ống thông sử dụng nhiệt để loại bỏ các đường dẫn điện bất thường của tim.

Tóm lại, những bệnh nhân không có triệu chứng với hội chứng tái cực sớm khá phổ biến và có tiên lượng tốt hơn. Phân tầng nguy cơ ở những bệnh nhân không có triệu chứng với hội chứng tái cực sớm vẫn là một vùng xám.

Hi vọng với những chia sẻ trên giúp các bạn hiểu hơn về tái cực sớm.

Xin lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Độc giả vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.