Những dấu hiệu mang thai ngoài tử cung mẹ bầu cần hết sức lưu ý

Làm mẹ là hành trình đầy thiêng liêng của người phụ nữ. Nhưng trong thai kỳ, không phải người mẹ nào cũng thuận lợi, may mắn. Một trong những khó khăn có thể gặp phải là mang thai ngoài tử cung . Đây là một trong những biến chứng nguy hiểm của thai kỳ, đe dọa khả năng sinh sản cũng như tính mạng của thai phụ. Nhận biết dấu hiệu mang thai ngoài tử cung để kịp thời thăm khám và điều trị là cách tốt nhất bảo vệ sức khỏe của sản phụ.

Mang thai ngoài tử cung là gì?

Mang thai ngoài tử cung hay chửa ngoài tử cung là tình trạng trứng sau khi thụ tinh lại làm tổ và phát triển ở một vị trí khác ở bên ngoài buồng tử cung, không phải bên trong tử cung của người mẹ. Có thể gặp thai làm tổ ở nhiều vị trí khác nhau như: 

• Vòi trứng: chiếm khoảng hơn 95% trường hợp thai ngoài tử cung.
• Buồng trứng
• Tại cổ tử cung
• Trong ổ bụng
• Ngoài ổ phúc mạc

Tình trạng này có thể gây chảy máu ồ ạt trong ổ bụng, thậm chí đe dọa tính mạng thai phụ nếu không được cấp cứu can thiệp kịp thời.

Những trường hợp phụ nữ mang thai ngoài tử cung, phôi thai sẽ không thể sống sót và phát triển một cách bình thường, có nguy cơ dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng. Thống kê của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cho thấy, đây chính là nguyên nhân của 3 – 4% các trường hợp tử vong có liên quan đến thai nghén. 

Mang thai ngoài tử cung là tình trạng trứng sau khi thụ tinh lại làm tổ và phát triển ở một vị trí khác ở bên ngoài buồng tử cung

Nguyên nhân gây có thai ngoài tử cung

Trong một số trường hợp, nguyên nhân dẫn đến thai ngoài tử cung không thể xác định rõ ràng. Tuy nhiên, đa số thai phụ gặp phải tình trạng này đều có liên quan đến một hoặc nhiều nguyên nhân sau:

• Vấn đề liên quan đến yếu tố di truyền.
• Cơ quan sinh dục của mẹ dị dạng.
• Nội tiết tố thay đổi bất thường.
• Ống dẫn trứng có sẹo hoặc bị viêm vì thai phụ bị nhiễm trùng hoặc từng phẫu thuật.
• Thai phụ mắc bệnh lý liên quan đến cơ quan sinh sản hay ống dẫn trứng.

Bên cạnh đó, còn có một số yếu tố nguy cơ bao gồm:

• Phụ nữ đã từng có thai ngoài tử cung.
• Phụ nữ lớn tuổi
• Phụ nữ từng cắt bỏ u xơ, trải qua cuộc phẫu thuật vùng bụng, phẫu thuật vùng chậu hay thắt ống dẫn trứng.
• Phụ nữ đang mắc một vài bệnh lý lây nhiễm qua đường tình dục.
• Sử dụng thuốc tránh thai hoặc biện pháp tránh thai không đúng cách.
• Bị nhiễm trùng tử cung, nhiễm trùng ống dẫn trứng hoặc buồng trứng; bị viêm vùng chậu hoặc viêm vòi trứng.
• Sử dụng thuốc kích rụng trứng khi điều trị vô sinh.
• Thói quen hút thuốc lá. 

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thai phụ vẫn có thể mang thai ngoài tử cung mặc dù không có bất cứu yếu tố nguy cơ nào kể trên. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo thai phụ nên đến ngay cơ sở y tế khi có những dấu hiệu bất thường trong thai kỳ để phát hiện sớm, có giải pháp can thiệp kịp thời.

Lạm dụng thuốc tránh thai làm tăng nguy cơ thai ngoài tử cung 

Các dấu hiệu nhận biết mang thai ngoài tử cung

Biểu hiện của phụ nữ mang thai ngoài tử cung khá giống với những phụ nữ mang thai thông thường với các biểu hiện như: chậm kinh, đau ngực, buồn nôn,...

Khi dùng que thử thai hoặc xét nghiệm mang thai, kết quả sẽ là dương tính. Tuy nhiên, khi siêu âm lại không thấy bất kì túi thai nào bên trong tử cung. Đây rất có thể là nguy cơ cảnh báo phụ nữ có dấu hiệu của chửa ngoài tử cung.

Dưới đây là những dấu hiệu nhận biết sớm trường hợp mang thai ngoài tử cung ở phụ nữ:

• Đau vùng bụng dưới, xương chậu và đau lưng dưới

Phụ nữ mang thai ngoài tử cung thường cảm thấy bụng khó chịu, đau hoặc rất đau 1 bên hố chậu, đau quặn tăng dần lên hoặc kéo dài nhiều ngày không hết. Ngoài ra, vùng lưng dưới và xương chậu cũng bị ảnh hưởng gây ra tình trạng đau nhức khó chịu.

Nếu khối thai vẫn tiếp tục phát triển, nó có thể bị vỡ, gây chảy máu ồ ạt bên trong ổ bụng của thai phụ. Trong trường hợp này, thai phụ có thể gặp phải những cơn đau bụng dữ dội, đột ngột, kèm theo các triệu chứng nguy hiểm như sốc, choáng váng hoặc ngất xỉu. 

• Chảy máu âm đạo

Triệu chứng này thường bị nhiều chị em bị nhầm lẫn với kinh nguyệt. Tuy nhiên, xuất huyết do chửa ngoài dạ con khác với máu hành kinh thông thường, lượng máu ra ít một, màu thẫm, không đông lại và kéo dài nhiều ngày một cách bất thường.

• Nồng độ HCG giảm

Đối với phụ nữ mang thai thông thường, nồng độ HCG sẽ tăng theo độ tuổi của thai thông thường là tăng gấp đôi sau hai ngày, còn với người bệnh mang thai ngoài tử cung, HCG tăng chậm hoặc càng ngày càng giảm đi.

Đối với những trường hợp chị em không phát hiện sớm, thai vẫn phát triển và ngày một to hơn. Lúc này, các triệu chứng biểu hiện ra bên ngoài sẽ ở mức độ nghiêm trọng hơn rất nhiều đặc biệt là khi ống dẫn trứng bị căng trướng, vỡ ống dẫn trứng.

Dưới đây là một số triệu chứng khẩn cấp:

• Đau bụng dữ dội, ngất xỉu
• Choáng váng
• Chảy máu âm đạo nhiều kèm theo đau bụng dữ dội mặc dù không phải thời gian của chu kỳ kinh nguyệt

Đau bụng dưới và chảy máu âm đạo kéo dài nhiều ngày có thể là dấu hiệu của thai ngoài tử cung

Mức độ nguy hiểm của thai ngoài tử cung

Mang thai ngoài tử cung nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như:

• Chảy máu trong: Khối thai ngoài tử cung nếu vỡ sẽ khiến thai phụ bị chảy máu trong ồ ạt. Điều này là cực kỳ nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng thai phụ nếu không được cấp cứu can thiệp kịp thời.
• Tổn thương ống dẫn trứng: Việc điều trị chậm trễ sẽ gây tổn thương đến ống dẫn trứng, làm tăng đáng kể các nguy cơ thai ngoài tử cung ở những lần mang thai kế tiếp.
• Trầm cảm: Cú sốc tâm lý do bị mất thai và sự lo lắng cho những lần mang thai tiếp theo trong tương lai có thể khiến thai phụ rơi vào trạng thái trầm cảm, stress kéo dài.

Thai ngoài tử cung có thể khiến phụ nữ mắc trầm cảm do cú sốc tâm lý bị mất thai 

• Có nguy cơ vô sinh cao: Tỷ lệ vô sinh khi gặp tình trạng này khá cao do phát hiện muộn đến lúc thai vỡ thì toàn bộ cấu trúc của tổ chức mà thai bám vào sẽ đều bị phá hủy. Khi thai nằm ở ống dẫn trứng thì sẽ được xử lý theo yêu cầu của bác sĩ, đối với những vị trí khác nếu có phát hiện sớm điều trị kịp thời thì khả năng sinh sản cũng khó có thể hồi phục, do quá trình nội soi lấy bào thai sẽ tác động lên ống dẫn trứng gây sẹo từ đó ảnh hưởng đến quá trình gặp trứng của tinh trùng cũng như khả năng làm tổ và nguy cơ tái phát trở lại.
• Thai chết lưu ảnh hưởng đến tính mạng sản phụ: Nếu thai chết lưu không được phát hiện để xử lý bào thai sẽ phân hủy ngay bên trong cơ thể mẹ sản sinh ra hàng triệu vi trùng gây nhiễm trùng cơ quan sinh dục, lâu ngày những vi khuẩn này sẽ xâm nhập vào máu gây hiện tượng nhiễm trùng máu đe dọa đến tính mạng của người mẹ.

Cách điều trị thai ngoài tử cung

Phôi thai ngoài tử cung không thể phát triển như phôi thai bình thường, vì vậy cần được loại bỏ để ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm gây ảnh hưởng đến tính mạng của chị em phụ nữ.

Điều trị thai ngoài tử cung sẽ phụ thuộc vào kích thước và tình trạng hiện tại của khối thai. Sau khi thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định :

• Điều trị bằng thuốc
• Phẫu thuật nội soi 
• Phẫu thuật mổ hở

Các biện pháp phòng ngừa mang thai ngoài tử cung

Xây dựng một thói quen sống lành mạnh, an toàn là biện pháp hiệu quả giúp ngăn ngừa mang thai ngoài tử cung:

• Quan hệ tình dục an toàn
• Không nạo phá thai
• Khám phụ khoa định kỳ 6 tháng một lần
• Không lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp. Các bác sĩ sản khoa cảnh báo, phụ nữ sử dụng nhiều thuốc phòng tránh thai khẩn cấp khiến tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
• Từ bỏ những thói quen xấu trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày đặc biệt là hút thuốc lá.
• Giữ gìn vệ sinh cơ thể và vùng kín luôn sạch sẽ, khô thoáng.

Khi có dấu hiệu bất thường mẹ bầu nên thăm khám trong thời gian sớm nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời

Thai ngoài tử cung là nỗi lo sợ của nhiều chị em phụ nữ. Ngay khi nhận thấy những triệu chứng bất thường nêu trên, chị em nên thăm khám trong thời gian sớm nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.