Hội chứng ruột kích thích (tên tiếng Anh là Irritable bowel syndrome – IBS) là hiện tượng ruột bị rối loạn chức năng, tái đi tái lại nhiều lần mà khi người bệnh đi khám, làm các xét nghiệm đều không tìm thấy các tổn thương về giải phẫu cũng như tổ chức sinh hoá ở ruột. Ở Việt Nam, hội chứng ruột kích thích còn được biết đến với tên gọi viêm đại tràng co thắt, viêm đại tràng chức năng hoặc viêm đại tràng mãn tính.
Đây là một trong những bệnh đường ruột phổ biến nhất với tỷ lệ mắc từ 5-20% dân số, tuỳ thuộc vào vùng dân cư. Hội chứng này lành tính, tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại có tác động lớn ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của người bệnh. Triệu chứng ruột kích thích như thế nào? Hội chứng ruột kích thích có gây ra biến chứng gì không? Cách phòng ngừa ruột kích thích là gì? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Hội chứng ruột kích thích (IBS) có nguy hiểm không?
Triệu chứng của hội chứng ruột kích thích là gì?
Các triệu chứng của IBS có thể khác nhau giữa các cá nhân, nhưng thường bao gồm các vấn đề về ruột và tiêu hóa. Dưới đây là các triệu chứng phổ biến của IBS:
- Đau bụng và co thắt
- Đau bụng: Thường là triệu chứng chính, đau bụng thường xảy ra ở vùng dưới bụng và có thể giảm bớt sau khi đi tiêu.
- Co thắt bụng: Co thắt hoặc cảm giác đau quặn có thể xảy ra, thường liên quan đến nhu động ruột.
- Rối loạn về tiêu hóa
- Gây tiêu chảy: Đi tiêu lỏng hoặc phân nước, thường xảy ra đột ngột và kèm theo cảm giác cần đi tiêu gấp.
- Táo bón: Đi tiêu phân cứng, khó đi tiêu và cảm giác chưa đi tiêu hết sau khi đã đi.
- Đầy hơi, chứng bụng: Cảm giác bụng căng đầy, đặc biệt là sau khi ăn. Sự tích tụ khí trong ruột dẫn đến cảm giác đầy hơi và ợ hơi nhiều.
- Thay đổi hình dạng phân: Phân có thể thay đổi về hình dạng, từ lỏng đến cứng, và có thể có chất nhầy trong phân.
- Cảm giác cần đi tiêu cấp bách: Cảm giác mạnh mẽ rằng cần phải đi tiêu ngay lập tức, đôi khi có thể rất khẩn cấp.
Ngoài các triệu chứng chính kể trên, các rối loạn khác có thể gặp phải là:
- Bụng đầy hơi, cảm giác nặng bụng.
- Nhức đầu.
- Mất ngủ.
- Trung tiện nhiều, cảm giác đi chưa hết phân.
Hội chứng ruột kích thường thường gây rối loạn tiêu hóa
Hội chứng ruột kích thích có gây ra biến chứng gì hay không?
Hội chứng ruột kích thích thường không gây ra các biến chứng nghiêm trọng hoặc dẫn đến tổn thương lâu dài trong ruột, nhưng nó có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Dưới đây là một số khả năng gây ra biến chứng hoặc các vấn đề liên quan đến IBS:
- Rối loạn tiêu hóa: Người mắc IBS có thể dễ bị các rối loạn tiêu hóa khác như trào ngược dạ dày thực quản (GERD) hoặc loét dạ dày tá tràng.
- Sỏi mật: Những người bị IBS có nguy cơ cao hơn phát triển sỏi mật do thay đổi trong tiêu hóa và hấp thụ chất béo.
Biện pháp phòng ngừa hội chứng ruột kích thích là gì?
Vì nguyên nhân gây hội chứng ruột kích thích vẫn chưa rõ ràng nên chưa có nguyên tắc chuẩn mực nào để phòng tránh. Tuy nhiên, có thể thực hiện các phương pháp sau để giảm thiểu nguy cơ:
- Có chế độ ăn uống khoa học: Cố gắng ăn vào thời gian cố định trong ngày và không bỏ bữa.
- Bổ sung thực phẩm nhiều chất xơ như rau củ quả.
- Tránh các thực phẩm nhiều chất béo, dầu mỡ, thực phẩm khó dung nạp lactose, thực phẩm cay.
- Uống nhiều nước.
- Tránh các đồ uống có gas và các chất kích thích như rượu, bia, cà phê.
- Không ăn thức ăn để lâu hoặc điều kiện bảo quản không tốt.
- Không ăn thức ăn khó tiêu, dễ gây đầy hơi: khoai, sắn, bánh ngọt nhiều bơ, hoa quả nhiều đường như cam, quýt, xoài, mít.
- Sử dụng thuốc tiêu chảy và thuốc nhuận tràng theo kê toa của bác sĩ.
- Tập thể dục thường xuyên, cố gắng có những vận động thể chất ít nhất 30 phút mỗi ngày.
- Luyện tập thư giãn, không để bị trầm cảm, lo lắng quá mức.
Mặc dù hội chứng ruột kích thích không gây ra các biến chứng nghiêm trọng như ung thư hay tổn thương cấu trúc trong ruột nhưng nó vẫn có thể gây ra những khó khăn lớn trong cuộc sống hàng ngày và ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý và thể chất của người bệnh. Việc quản lý IBS cần có sự kết hợp giữa thay đổi lối sống, chế độ ăn uống, và đôi khi là điều trị y tế. Điều quan trọng là phải tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia y tế để có kế hoạch điều trị và quản lý bệnh hiệu quả.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc Chuyên viên y tế để được tư vấn cho từng trường hợp Bệnh cụ thể, không tự ý làm theo hướng dẫn của bài viết.