Glôcôm góc mở nguyên phát là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị

Glôcôm góc mở nguyên phát là một bệnh lý về mắt nguy hiểm gây tổn thương dây thần kinh thị giác, dẫn đến giảm thị lực nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin chi tiết về bệnh glôcôm góc mở nguyên phát, bao gồm các dấu hiệu, nguyên nhân, cách chẩn đoán và điều trị, giúp bạn có cái nhìn tổng quan và chính xác về bệnh lý này.

Tổng quan chung

Glôcôm góc mở nguyên phát (Primary Open-Angle Glaucoma – POAG) là loại bệnh tăng nhãn áp phổ biến nhất, trong đó góc thoát nước của mắt mở nhưng hệ thống thoát thủy dịch hoạt động không hiệu quả, dẫn đến tăng áp lực nội nhãn. Tình trạng này gây tổn thương dây thần kinh thị giác và có thể dẫn đến mất thị lực nếu không được điều trị kịp thời. Đặc biệt, glôcôm góc mở nguyên phát thường phát triển chậm và không có triệu chứng rõ rệt ở giai đoạn đầu, khiến việc phát hiện sớm trở nên khó khăn.

Dưới đây là một số đặc điểm của glôcôm góc mở nguyên phát:

• Góc mở: Góc thoát nước của mắt (góc giữa mống mắt và giác mạc) vẫn mở nhưng có sự cản trở trong hệ thống thoát thủy dịch.
• Tăng áp lực nội nhãn: Áp lực trong mắt tăng dần do thủy dịch không thoát ra ngoài dễ dàng.

Triệu chứng

Triệu chứng của glôcôm góc mở nguyên phát (POAG) thường không rõ ràng trong giai đoạn đầu, nhưng có thể bao gồm:

• Mất thị lực từ từ: POAG thường tiến triển chậm và không gây đau, mất thị lực từ từ bắt đầu từ vùng ngoại vi (vùng bên) và lan dần vào trung tâm.
• Không có triệu chứng rõ ràng: Người bệnh thường không cảm thấy đau hay có triệu chứng rõ rệt trong giai đoạn đầu, điều này làm cho POAG khó được phát hiện sớm.
• Thay đổi thị lực: Một số người có thể nhận thấy sự thay đổi nhỏ trong thị lực hoặc khó nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu.

Nguyên nhân

Nguyên nhân chính của glôcôm góc mở nguyên phát vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh:

• Áp lực nội nhãn cao: Đây là yếu tố nguy cơ chính, mặc dù không phải ai có áp lực nội nhãn cao cũng sẽ mắc glôcôm.
• Tuổi tác: Nguy cơ mắc bệnh tăng lên theo tuổi, đặc biệt sau 40 tuổi.
• Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có người bị glôcôm, nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn.
• Bệnh lý khác: Bệnh tiểu đường, huyết áp cao, và cận thị nặng cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Đối tượng nguy cơ

Những người có nguy cơ cao mắc glôcôm góc mở nguyên phát bao gồm:

• Người trên 40 tuổi
• Người có tiền sử gia đình mắc glôcôm
• Người bị tiểu đường hoặc tăng huyết áp
• Người bị cận thị nặng
• Sử dụng corticosteroid kéo dài cũng có thể làm tăng nguy cơ.

Chẩn đoán glôcôm góc mở

Việc chẩn đoán glôcôm góc mở nguyên phát đòi hỏi sự thăm khám chi tiết của bác sĩ chuyên khoa mắt, bao gồm các phương pháp:

• Đo áp lực nội nhãn: Để kiểm tra mức độ áp lực trong mắt.
• Khám đáy mắt: Để đánh giá tình trạng của dây thần kinh thị giác.
• Kiểm tra dây thần kinh thị giác: Đánh giá tổn thương dây thần kinh thị giác và vùng ngoại vi của thị lực.
• Soi góc tiền phòng: Để kiểm tra cấu trúc góc tiền phòng, xác định loại glôcôm.

Phòng ngừa bệnh

Phòng ngừa glôcôm góc mở nguyên phát chủ yếu tập trung vào việc kiểm tra mắt định kỳ và phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Một số biện pháp phòng ngừa bao gồm:

• Khám mắt định kỳ: Đặc biệt quan trọng đối với những người trên 40 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ.
• Kiểm soát bệnh lý nền: Như tiểu đường và tăng huyết áp.
• Sử dụng thuốc nhỏ mắt theo chỉ định: Đối với những người có áp lực nội nhãn cao.
• Sử dụng kính bảo hộ: Khi làm việc trong môi trường nguy hiểm.

Điều trị như thế nào?

Việc điều trị glôcôm góc mở nguyên phát chủ yếu nhằm giảm áp lực nội nhãn để ngăn chặn tổn thương thêm cho dây thần kinh thị giác. Các phương pháp điều trị bao gồm:

• Thuốc nhỏ mắt: Đây là phương pháp điều trị phổ biến nhất, giúp giảm áp lực nội nhãn và được sử dụng rộng rãi trong điều trị glôcôm.
• Laser: Có nhiều loại laser được sử dụng trong điều trị glôcôm như laser argon, laser diode, laser YAG hoặc phương pháp đốt laser ở vùng bè, vùng bè có chọn lọc. Các phương pháp này giúp cải thiện dòng chảy của dịch trong mắt, từ đó giảm áp lực nội nhãn.
• Phẫu thuật: Được thực hiện khi điều trị bằng thuốc và laser không cải thiện được tình trạng nhãn áp của bệnh nhân. Các phương pháp phẫu thuật bao gồm phẫu thuật lỗ rò, cắt củng mạc sâu không xuyên thủng hoặc đặt van dẫn lưu tiền phòng để giúp giảm áp lực nội nhãn hiệu quả.
• Theo dõi định kỳ: Đây là một phần quan trọng trong quá trình điều trị để đảm bảo tình trạng mắt được kiểm soát tốt. Bệnh nhân cần thăm khám định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ để theo dõi tiến triển của bệnh và điều chỉnh phương pháp điều trị khi cần thiết.

Kết luận

Glôcôm góc mở nguyên phát là một bệnh lý mắt nguy hiểm nhưng có thể kiểm soát được nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và kiểm tra mắt định kỳ là vô cùng quan trọng, đặc biệt đối với những người có yếu tố nguy cơ cao. Điều trị kịp thời và tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ có thể giúp ngăn chặn sự tiến triển của bệnh và bảo vệ thị lực cho người bệnh. Hãy luôn chăm sóc mắt của bạn và đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào về thị lực.