Rối loạn lưỡng cực, còn được gọi là bệnh hưng – trầm cảm, là một chứng rối loạn tâm thần phức tạp ảnh hưởng đến tâm trạng, suy nghĩ và hành vi của người bệnh. Nó được đặc trưng bởi những thay đổi tâm trạng cực đoan, dao động giữa các giai đoạn hưng cảm (mức cao) và trầm cảm (mức thấp).
Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần mà còn tác động tiêu cực đến sức khỏe thể chất và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về dấu hiệu, ảnh hưởng và cách điều trị rối loạn lưỡng cực để giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này.
Dấu hiệu mắc bệnh rối loạn lưỡng cực
Rối loạn lưỡng cực có thể biểu hiện với nhiều mức độ khác nhau, từ nhẹ đến nặng. Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp:
Giai đoạn hưng cảm:
- Cảm giác hưng phấn, vui vẻ hoặc bồn chồn quá mức
- Năng lượng cao, tràn đầy sức sống
- Giảm nhu cầu ngủ
- Suy nghĩ đua nhau, nói nhiều
- Ra quyết định vội vã, thiếu suy nghĩ
- Mất tập trung
- Hành vi liều lĩnh
- Mơ hão huyền
- Lạm dụng chất kích thích
Giai đoạn trầm cảm:
- Tâm trạng buồn bã, chán nản kéo dài
- Mất hứng thú với các hoạt động yêu thích
- Cảm giác vô vọng, tuyệt vọng
- Thay đổi thói quen ăn uống và ngủ
- Khó khăn trong việc tập trung
- Mệt mỏi, thiếu năng lượng
- Suy nghĩ tiêu cực, tự trách móc bản thân
- Có ý nghĩ về cái chết hoặc tự tử
Ảnh hưởng của bệnh rối loạn lưỡng cực tới sức khỏe tinh thần
Rối loạn lưỡng cực có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe tinh thần, bao gồm:
- Rối loạn lo âu: Người bệnh có thể thường xuyên lo lắng, bồn chồn, sợ hãi, thậm chí hoảng loạn.
- Rối loạn ám ảnh cưỡng chế: Người bệnh có thể có những suy nghĩ hoặc hành vi lặp đi lặp lại không mong muốn.
- Lạm dụng chất kích thích: Người bệnh có thể sử dụng rượu bia, ma túy hoặc các chất kích thích khác để giải tỏa cảm xúc tiêu cực.
- Rối loạn nhân cách: Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc duy trì các mối quan hệ và thích nghi với xã hội.
- Suy giảm nhận thức: Rối loạn lưỡng cực có thể ảnh hưởng đến khả năng suy nghĩ, ghi nhớ và tập trung của người bệnh.
Ảnh hưởng của bệnh rối loạn lưỡng cực tới sức khỏe thể chất
Rối loạn lưỡng cực cũng có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe thể chất, bao gồm:
- Bệnh tim mạch: Người bệnh có nguy cơ cao bị cao huyết áp, đột quỵ và đau tim.
- Bệnh tiểu đường: Rối loạn lưỡng cực làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
- Béo phì: Người bệnh có thể gặp vấn đề về cân nặng do thay đổi thói quen ăn uống và thiếu hoạt động thể chất.
- Rối loạn giấc ngủ: Khó ngủ hoặc ngủ quá nhiều là những vấn đề phổ biến ở người bệnh rối loạn lưỡng cực.
- Đau nhức: Người bệnh có thể bị đau đầu, đau cơ và các cơn đau khác.
Cách điều trị
Rối loạn lưỡng cực là một bệnh mãn tính, tuy nhiên nó có thể được điều trị hiệu quả bằng kết hợp các phương pháp sau:
- Liệu pháp tâm lý: Liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT) là một phương pháp hiệu quả giúp người bệnh học cách nhận diện và thay đổi những suy nghĩ và hành vi tiêu cực.
- Thuốc: Các loại thuốc chống loạn tâm thần có thể giúp ổn định tâm trạng và giảm các triệu chứng của bệnh.
- Thay đổi lối sống: Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc có thể giúp cải thiện tâm trạng và sức khỏe tổng thể của người bệnh.
Kết luận
Rối loạn lưỡng cực là một bệnh lý phức tạp ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần và thể chất của người bệnh. Tuy nhiên, với sự can thiệp đúng đắn, bao gồm tâm lý trị liệu, thay đổi lối sống và sự hỗ trợ từ gia đình và xã hội, người bệnh có thể kiểm soát và giảm bớt triệu chứng của mình. Việc hiểu rõ về bệnh và các phương pháp điều trị có thể giúp người bệnh và người thân tìm ra cách tốt nhất để đối phó và sống chung với bệnh rối loạn lưỡng cực.