Ung thư máu, một căn bệnh nguy hiểm và có thể gây tử vong, luôn gây lo lắng cho nhiều người. Một trong những câu hỏi thường gặp là liệu bệnh này có di truyền hay không. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về triệu chứng, yếu tố di truyền và cách giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư máu.
Ung thư máu là gì?
Những biểu hiện của người mắc bệnh ung thư máu là gì?
Triệu chứng của ung thư máu có thể khác nhau tùy thuộc vào loại bệnh và mức độ nặng nhẹ của nó. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp mà người bệnh có thể trải qua:
- Mệt mỏi không rõ nguyên nhân: Mệt mỏi kéo dài mà không có lý do rõ ràng, cảm giác kiệt sức ngay cả sau khi nghỉ ngơi đủ.
- Sưng hạch: Sưng hạch ở các vùng như cổ, nách và khe nách. Có thể cảm nhận được sưng hạch bằng cách tự kiểm tra hoặc bác sĩ phát hiện trong quá trình kiểm tra lâm sàng.
- Dễ bầm dập và chảy máu: Sự giảm số lượng tiểu cầu và tiểu cầu hoạt động không hiệu quả có thể làm cho người bệnh dễ bị bầm dập và chảy máu.
- Thay đổi huyết áp thất thường: Thay đổi áp lực máu, có thể dẫn đến huyết áp cao hoặc thấp.
- Tăng cân/giảm cân không rõ nguyên nhân: Thay đổi về cân nặng mà không có lý do cụ thể hoặc thay đổi lối sống.
- Rối loạn tiêu hóa: Bao gồm nôn mửa, tiêu chảy, hoặc khó tiêu
- Suy giảm chức năng thận: Có thể dẫn đến các triệu chứng như sưng đau, tiểu ít và mệt mỏi.
- Đau ngực và khó thở: Đau và khó thở có thể xảy ra nếu ung thư tấn công cơ hội hoặc phổi.
- Đau đầu, chóng mặt, hay triệu chứng tùy thuộc vào vị trí của tế bào ung thư.
Các triệu chứng này không nhất thiết phải xuất hiện trong mọi trường hợp ung thư máu và có thể thay đổi tùy thuộc vào loại ung thư và tình trạng sức khỏe cụ thể của mỗi người. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào không bình thường, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác.
Biểu hiện của bệnh ung thư máu
Ung thư máu có di truyền hay không?
Câu hỏi liệu ung thư máu có di truyền hay không là một thắc mắc lớn. Theo nghiên cứu, ung thư máu có yếu tố di truyền nhưng tỷ lệ này khá thấp, chỉ khoảng 5% bệnh nhân ung thư máu có yếu tố di truyền. Hầu hết các trường hợp ung thư máu là do các yếu tố nguy cơ khác như môi trường và lối sống.
Các yếu tố di truyền có thể gây ung thư máu bao gồm:
- Di truyền gia đình: Một số loại ung thư máu có thể xảy ra trong các gia đình, nghĩa là nếu một thành viên trong gia đình mắc bệnh, thì các thành viên khác cũng có nguy cơ cao hơn. Điều này có thể là do các đột biến di truyền cụ thể được truyền qua các thế hệ.
- Hội chứng di truyền: Một số hội chứng di truyền có thể tăng nguy cơ phát triển ung thư máu, bao gồm:
- Hội chứng Down: Người mắc hội chứng Down có nguy cơ cao hơn mắc bệnh bạch cầu cấp.
- Hội chứng Li-Fraumeni: Hội chứng này liên quan đến đột biến gen TP53 và tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư máu.
- Đột biến di truyền: Một số đột biến gen cụ thể, như đột biến trong gen BRCA2, có thể tăng nguy cơ phát triển ung thư máu.
Làm thế nào để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh Ung thư máu?
- Tránh tiếp xúc hóa chất độc hại
Benzen: Tránh tiếp xúc với benzen, một chất hóa học được tìm thấy trong khói thuốc lá, khí thải xe hơi và một số sản phẩm công nghiệp.
Thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ: Hạn chế tiếp xúc với các hóa chất này bằng cách sử dụng đồ bảo hộ và tuân thủ hướng dẫn an toàn khi sử dụng.
- Không hút thuốc lá
Hút thuốc lá: Làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, bao gồm cả ung thư máu. Bỏ thuốc lá hoặc không bắt đầu hút thuốc là một bước quan trọng trong việc giảm nguy cơ.
- Bảo vệ khỏi bức xạ
Bức xạ ion hóa: Hạn chế tiếp xúc với bức xạ ion hóa từ các nguồn như chụp X-quang và CT scan không cần thiết. Chỉ thực hiện các xét nghiệm này khi có sự chỉ định của bác sĩ và đảm bảo biện pháp bảo vệ phù hợp.
Môi trường làm việc: Nếu làm việc trong môi trường có nguy cơ tiếp xúc với bức xạ, hãy tuân thủ các biện pháp an toàn và bảo vệ được quy định.
- Dinh dưỡng lành mạnh
Chế độ ăn uống cân đối: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Tránh thực phẩm chế biến sẵn và nhiều đường.
Thực phẩm chống oxy hóa: Các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như quả mọng, các loại hạt và rau xanh có thể giúp bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương DNA.
- Tập thể dục đều đặn
Hoạt động thể chất: Thường xuyên vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh và tăng cường hệ miễn dịch.
- Giảm thiểu stress
Giảm stress: Stress mãn tính có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch. Các hoạt động như thiền, yoga và kỹ thuật thở sâu có thể giúp giảm stress.
- Tiêm phòng
Virus viêm gan B và HIV: Tiêm phòng các loại virus này vì chúng có thể làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư máu.
- Theo dõi sức khỏe định kỳ
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thực hiện các xét nghiệm máu và kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư máu hoặc các yếu tố nguy cơ khác, thảo luận với bác sĩ về các biện pháp phòng ngừa bổ sung.
- Tránh các yếu tố nguy cơ khác
Rượu bia: Hạn chế tiêu thụ rượu bia vì uống nhiều có thể tăng nguy cơ mắc ung thư.
Ô nhiễm môi trường: Tránh tiếp xúc với các khu vực ô nhiễm hoặc có nhiều hóa chất độc hại.
Hút thuốc là một trong những nguyên nhân gây ung thư máu
Kết luận
Ung thư máu là một bệnh lý phức tạp với nhiều yếu tố nguy cơ, bao gồm cả yếu tố di truyền nhưng với tỷ lệ thấp. Việc hiểu rõ về triệu chứng và các biện pháp phòng ngừa có thể giúp chúng ta chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe. Duy trì lối sống lành mạnh, tránh các tác nhân gây hại và kiểm tra sức khỏe định kỳ là những biện pháp hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư máu. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về bệnh ung thư máu hay cần tư vấn thêm, hãy tìm đến các chuyên gia y tế để được hỗ trợ và giải đáp kịp thời
