Ung thư xương là một căn bệnh hiếm gặp nhưng nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến xương và có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Hiểu rõ về căn bệnh này là điều cần thiết để nhận biết và điều trị kịp thời.
Ung thư xương là gì?
Ung thư xương là sự phát triển không kiểm soát của các tế bào ác tính trong xương, làm ảnh hưởng đến chức năng và cấu trúc của xương. Có hai loại ung thư xương chính: ung thư xương nguyên phát và ung thư xương thứ phát.
- Ung thư xương nguyên phát: Xuất phát trực tiếp từ xương, phổ biến nhất là u xương ác tính (osteosarcoma), u sụn ác tính (chondrosarcoma), và u tế bào khổng lồ ác tính (Ewing’s sarcoma).
- Ung thư xương thứ phát: Di căn từ các loại ung thư khác như ung thư vú, ung thư phổi, hay ung thư tiền liệt tuyến.
Nguyên nhân gây ung thư xương
Nguyên nhân chính xác gây ra ung thư xương vẫn chưa được xác định rõ ràng, tuy nhiên có một số yếu tố nguy cơ có thể góp phần:
- Di truyền: Một số hội chứng di truyền như bệnh u xương nhiều (multiple osteochondromas), hội chứng Li-Fraumeni, và bệnh u sụn di truyền (hereditary multiple exostoses) có thể tăng nguy cơ mắc ung thư xương.
- Tiền sử phơi nhiễm phóng xạ: Những người từng tiếp xúc với phóng xạ ở mức cao, chẳng hạn như thông qua điều trị ung thư khác, có nguy cơ cao mắc ung thư xương.
- Bệnh Paget xương: Bệnh này làm tăng nguy cơ phát triển các khối u xương ác tính.
Ung thư xương điều trị như thế nào?
Các phương pháp chính điều trị ung thư xương nguyên phát bao gồm phẫu thuật và điều trị thuốc
Phẫu thuật
Đây là phương pháp cắt bỏ khối u điều trị triệt căn. Nguyên tắc là loại bỏ hết những thương tổn và cắt bỏ rộng các tế bào bị xâm lấn, bảo đảm vị trí phẫu thuật không còn khối u ác tính. Hậu quả của phương pháp này là người bệnh có thể bị khuyết toàn bộ 1 xương hoặc chỉ 1 đoạn xương.
Ngay nay, phương pháp phẫu thuật cắt cụt chi dần bị thay thế bởi phẫu thuật bảo tồn. Tạo hình khớp và xương lại sau hậu phẫu loại bỏ khối u gồm các biện pháp phẫu thuật bảo tồn chi sau:
- Dùng xương đồng loại ghép, nghĩa là xương do người chết tặng, hiến.
- Dùng các nguyên liệu nhân tạo như, vật liệu y sinh, hợp kim, titan,…
- Xử lý dung dịch Nitơ lỏng hoặc dùng mảnh xương ghép tự thân.
Điều trị thuốc
- Một số hình thức sử dụng thuốc bao gồm tiêm truyền tĩnh mạch, dạng uống. Các loại trị liệu toàn thân được sử dụng cho ung thư xương nguyên phát có thể bao gồm:
- Điều trị hoá chất giúp tiêu diệt tế bào ung thư và và thu nhỏ kích thước khối u trước phẫu thuật. Hóa chất hậu phẫu giúp tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại và giảm nguy cơ ung thư tái phát.
- Thuốc điều trị đích: ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của các tế bào ung thư đồng thời hạn chế thiệt hại cho các tế bào khỏe mạnh.
- Điều trị miễn dịch: thuốc hoạt động theo cơ chế miễn dịch, giúp tăng khả năng phòng vệ tự nhiên của cơ thể để chống lại ung thư.
Xạ trị
Là biện pháp sử dụng tia xạ để làm tổn thương các tế bào ung thư và ngăn chúng phát triển. Đối với ung thư xương nguyên phát, liệu pháp này chỉ hiệu quả trên nhóm bệnh Sarcoma Ewing. Đối với các nhóm khác, xạ trị ít khả quan và chủ yếu giải quyết triệu chứng chống đau và chống gãy xương.
Phòng ngừa ung thư xương
Dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn ung thư xương, nhưng việc duy trì lối sống lành mạnh và kiểm tra sức khỏe định kỳ có thể giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời:
- Ăn uống cân bằng: Đảm bảo chế độ ăn giàu canxi và vitamin D để duy trì xương chắc khỏe.
- Tập thể dục đều đặn: Giúp tăng cường sức mạnh xương và cơ bắp.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Đặc biệt với những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư hoặc các hội chứng di truyền liên quan.
Ung thư xương là căn bệnh nguy hiểm nhưng với sự tiến bộ của y học, khả năng điều trị và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân đã được cải thiện đáng kể. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời là vô cùng quan trọng. Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ, hãy đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn.
Chúng ta hãy cùng nhau chia sẻ thông tin và nâng cao nhận thức về căn bệnh này để có thể bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng. Sự quan tâm và hành động kịp thời có thể cứu sống nhiều người.
